Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
RR1r4n9vRGti9

Polska w NATO

Szczyt NATO w Waszyngtonie, kwiecień 1999
R. D. Ward, domena publiczna

Historia NATO

Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego ( North Atlantic Treaty Organisation – NATO ) powstała w 1949 roku i obecnie liczy 30 państw członkowskich.

Zobacz historię NATO. Polscy politycy tuż po odzyskaniu niepodległości w 1989 r. rozpoczęli starania o przyjęcie w struktury Paktu Północnoatlantyckiego. Udało się dziesięć lat później. W całej Polsce świętowano tę historyczną chwilę.

RtIlIUcLzlk9t1
Film 1 Źródło: TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.
RjUg0fDuXez1z1
Film 2 Źródło: TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.

Członkowie NATO

Ćwiczenie 1

Wymień kraje, które przystąpiły do NATO od roku 1999.

uzupełnij treść

Warto wiedzieć

Początkowo, w chwili powstania w 1949 roku, celem istnienia NATO była militarna obrona przed atakiem ze strony Związku Radzieckiego i jego sojuszników. Potem pakt stał się organizacją zapewniająca równowagę pomiędzy Wschodem i Zachodem. Po rozpadzie Układu Warszawskiego Sojusz Północnoatlantycki podjął przede wszystkim działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się konfliktów lokalnych. Ważną datą w historii NATO jest rok 1999, kiedy jego członkami stały się państwa z dawnej radzieckiej strefy wpływów: Polska, Węgry i Czechy. W następnych latach do paktu przystąpiły inne kraje postkomunistyczne. Obecnie NATO liczy 30 członków, kilka państw oficjalnie kandyduje do NATO.

tldff8dGj8_0000000X

Polska w NATO

Warto wiedzieć

RulXTTuHZYWYZ1
Szczyt NATO w Waszyngtonie (1999 r.). Po raz pierwszy wzięła w nim udział Polska.
domena publiczna

Według badania opinii publicznej w 2014 roku większość Polaków (57 proc.) jest zdania, że w naszym kraju powinny stacjonować wojska innych państw NATO. To najwyższe poparcie w historii badań, jeszcze nigdy zwolennicy stałej obecności sojuszniczych wojsk nie stanowili aż takiej większości.
61 proc. Polaków jest pewnych, że wojska Paktu Północnoatlantyckiego staną w naszej obronie. Dzieje Polski pokazują, że w sytuacji zagrożenia sojusznicy nie dotrzymywali umów i traktatów. Taka historia wydarzyła się np. we wrześniu 1939 r., kiedy to wojska polskie walczyły z armią niemiecką i radziecką, a sojusznicy ograniczyli się do wypowiedzenia wojny i nie udzielili nam żadnej pomocy. Polska walczyła samotnie.

R9ij0alvYOeaa11
CBOS, [online], dostępny w internecie: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_137_14.PDF [dostęp 27.11.2015 r.]

Nasza obecność w Pakcie Północnoatlantyckim wzbudza nadzieję na skuteczną pomoc w razie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. W marcu 2014 r. wedle sondażu Centrum Badania Opinii Społecznej obecność Polski w NATO popierało 62 proc. ankietowanych. Jednak po aneksji przez Rosję Krymu i rozpoczęciu wojny na wschodzie Ukrainy poparcie Polaków dla NATO szybko wzrosło. W kwietniowym badaniu CBOS aż 81 proc. badanych zadeklarowało, że popiera przynależność Polski do NATO.

Większość Polaków ma duże zaufanie do NATO, uważa, że pakt wywiąże się z umów i w razie potrzeby pospieszy nam z pomocą. Artykuł 5 traktatu waszyngtońskiego mówi:
Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie, jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.

R1H4dDUwfnPAO11
CBOS, [online], dostępny w internecie: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_080_14.PDF [dostęp 27.11.2015 r.]
tldff8dGj8_0000001M

Operacje NATO

RVAG7rTBI0Kvq1
Flaga NATO
domena publiczna
Ćwiczenie 2

Podzielcie się na cztery grupy. Zadaniem każdej będzie zebranie informacji o operacjach NATO. Rozpocznijcie poszukiwanie informacji od strony internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Dowiedzcie się, w której z wymienionych poniżej operacji nie biorą udziału Polacy.

R1V2cVrlJJ5321
Andres F. Rasmussen, sekretarz genaeralny NATO w latach 2009-2014, wśród żołnierzy sił specjalnych w Afganistanie w 2012 roku
ResoluteSupportMedia, licencja: CC BY 2.0

Warto wiedzieć

Polscy żołnierze zawsze wyróżniali się bohaterstwem i odwagą. Podobnie było w czasie słynnej już misji w Iraku w kwietniu 2004 roku, w czasie której doszło do największej bitwy stoczonej przez polskie wojsko od czasu drugiej wojny światowej. O tej historii powstała książka i film fabularny pt. „Karbala. Raport z obrony City Hall”.
Podpułkownik Grzegorz Kaliciak, wówczas dowódca kompanii Fox, tak wspomina tamte wydarzenia: „Kierowała mną duma, że po takich zmaganiach wszyscy żywi wróciliśmy do kraju. Książka, którą napisałem, to także po części hołd oddany moim podwładnym z kompanii Fox, którzy okazali się prawdziwymi wojownikami. Nie przedstawiam ich jednak jako superbohaterów. Nie piszę, że byli doskonali. Jedni wykazali maksimum bohaterstwa, inni robili tylko to, co do nich należało, ale wszyscy dobrze wykonali swoje bardzo niebezpieczne zadania”.

tldff8dGj8_00000034

Sprawdź wiedzę

Ćwiczenie 3
RgAICzMs04kJq1
Zadanie interaktywne
Ćwiczenie 4
R1boG6qLeiWwH1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
RUPpSuD3SUDI71
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
R14fdwoFPXa1U1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7

„Drzewko decyzyjne”

Zastanówcie się, jakie znaczenie ma dla nas przynależność do NATO?
Sytuacja wymagająca podjęcia decyzji to przystąpienie Polski do Paktu Północnoatlantyckiego.

Możliwe rozwiązania:

  • Polska przystępuje do NATO.

  • Polska nie przystępuje do NATO.

RxpUUZTmQlhfO1
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.