Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R1czUbrfHbQaE11
Okładka - komiks Źródło: Ryan Hyde, licencja: CC BY-SA 2.0.
Ryan Hyde, licencja: CC BY-SA 2.0

Sen jest atrakcyjnym motywem dla wszelkich sztuk. Sięgają po niego także twórcy komiksów. Przykłady prezentowane w ramach tej lekcji ukazują wyłącznie dwa z wielu możliwych wariantów wprowadzenia snu do komiksowego świata przedstawionego.

Już wiesz

1) Przeprowadź rozmowy wśród ludzi z różnych pokoleń interesujących się komiksami. Zapytaj ich o powody fascynacji tego rodzaju tekstami kultury. Zrób listę tytułów komiksów, które czytali twoi rozmówcy.

2) Wypisz tytuły znanych ci opowieści graficznych. Jeśli lubisz czytać tego typu utwory, wymień w punktach, co cię w nich pociąga. Jeśli nie się nimi nie interesujesz, napisz, co cię do komiksówu zniechęca.

j000000035B2v27_0000000H
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Skąd się bierze woda sodowa i nie tylko Tadeusza Baranowskiego

Rp9PiZHlyydfM1
Tadeusz Baranowski na spotkaniu z czytelnikami podczas XI Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi
Wikimedia Commons/Arek1979, licencja: CC BY-SA 3.0
Tadeusz Baranowski

Tadeusz Baranowski

Polski plastyk, malarz i ilustrator, znany zwłaszcza jako scenarzysta i rysownik komiksowy. Obok Janusza Christy, Henryka Jerzego Chmielewskiego, Grzegorza Rosińskiego i Bogusława Polcha to jeden z najbardziej zasłużonych twórców reprezentujących polski komiks. Wśród jego dokonań w tej dziedzinie znajdują się m.in.: Skąd się bierze woda sodowa i nie tylko (pierwsze wydanie w 1980 roku), Na co dybie w wielorybie czubek nosa Eskimosa (1980), Antresolka profesorka Nerwosolka (1985), Podróż smokiem Diplodokiem (1986). Graficzne historie Tadeusza Baranowskiego wyróżnia przede wszystkim oryginalny, rozpoznawalny styl rysunku (czyli, mówiąc potocznie, „kreska”) oraz specyficzny humor, zwłaszcza słowny.

RgCqacFhfVeDa
Skąd się bierze woda sodowa
Tadeusz Baranowski, Skąd się bierze woda sodowa, Warszawa 1983, s. 5, tylko do użytku edukacyjnego
j000000035B2v27_00000013
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Sen Bąbelka

RzaE1ABjaM3Cn
Skąd sie bierze woda sodowa
Tadeusz Baranowski, Skąd sie bierze woda sodowa, Warszawa 1983, s. 39, tylko do użytku edukacyjnego
Ćwiczenie 1
R13qsAciuVhbS1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2

W słowniku terminów literackich lub słowniku języka polskiego znajdź definicję pojęcia „karykatura”. Rozważ słuszność stanowiska, że karykatura nie zawsze jest równoznaczna z  negatywnym nacechowaniem przedstawionej postaci. Uzasadnij wypowiedź (pisemną lub ustną) odpowiednim przykładem wyszukanym w dostępnych źródłach.

Ćwiczenie 3

Odpowiedz na pytanie: czy postaci przedstawione na rysunku Tadeusza Baranowskiego ujęte zostały w sposób karykaturalny? Wykorzystaj poznaną definicję karykatury i wnioski z poprzedniego zadania, by uzasadnić swoją odpowiedź.

Ćwiczenie 4

Przedstaw wrażenia i uczucia, jakie wywołuje w tobie rysunek Tadeusza Baranowskiego. Czy ciekawi cię całość historii, z której zaczerpnięty został ten rysunkowy fragment? Dlaczego?

j000000035B2v27_0000001Q
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Jak zdefiniować komiks?

Ćwiczenie 5.1
R1L8pDXW25jw01
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5.2

Odwołując się do wniosków z wykonanego ćwiczenia, skonstruuj na wzór słownikowy i zapisz w zeszycie definicję komiksu. Wykorzystaj wszystkie poprawne wskazania z poprzedniego ćwiczenia. Jeśli stwierdzisz, że to konieczne, możesz ten wykaz uzupełnić o inne właściwości, które uznasz za niezbędne do sformułowania precyzyjnej definicji.

Ćwiczenie 5.3

Porównaj skonstruowaną przez siebie definicję z definicją słownikową. Zanotuj różnice.

j000000035B2v27_00000024
JPOL_E3_E4_Konteksty

Wielki turniej Janusza Christy

Janusz Christa

Janusz Christa

Polski scenarzysta i rysownik komiksowy, znany przede wszystkim jako autor cyklu o Kajku i Kokoszu – jednej z najsłynniejszych serii w dziejach polskiego komiksu. Pierwsze części cyklu ukazywały się w odcinkach (w tradycyjnej formie pasków komiksowych) w gdańskim dzienniku „Wieczór Wybrzeża” począwszy od 1972 roku. W późniejszym czasie historie o Kajku i Kokoszu drukowane były również na łamach „Świata Młodych” oraz w magazynie „Relax”j000000035B2v27_000tp001„Relax”. Wśród innych komiksowych dokonań Janusza Christy warto wspomnieć serię o Kajtku i Koku (rozpoczętą wcześniej niż cykl o Kajku i Kokoszu), bohaterach przygodowych opowieści marynarskich, kryminalnych i fantastycznonaukowych, a także dwie sensacyjno‑marynarskie opowieści o Gucku i Rochu.

RQf2WIbxiUQoH
Wielki turniej
Janusz Christa, Wielki turniej, Warszawa 1986, s. 7, tylko do użytku edukacyjnego
Ćwiczenie 6.1

Plansza z komiksu Janusza Christy w ostatnim kadrze ukazuje początek sennego koszmaru kasztelana Mirmiła. Zaproponuj dalszy ciąg tej historii. Swój pomysł możesz przedstawić w formie opowiadania lub komiksu.

Ćwiczenie 6.2

Porównaj plansze z komiksu Janusza Christy z prezentowaną wcześniej planszą z komiksu Tadeusza Baranowskiego.

Ćwiczenie 6.3
R12ZWeAVDq8711
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
j000000035B2v27_000tp001
j000000035B2v27_0000002U
JPOL_E3_E4_Zadaniowo

Zadaniowo

Ćwiczenie 7

Wykorzystując wnioski z wykonanych na lekcji ćwiczeń i własne spostrzeżenia, opisz planszę z komiksu Tadeusza Baranowskiego przedstawiającą sen Bąbelka. Zadbaj o to, by Twój opis był uporządkowany (np. według zasady: od ogółu do szczegółu lub od szczegółu do ogółu). By uniknąć monotonii wypowiedzi, staraj się różnicować konstrukcje składniowe, którymi będziesz się posługiwać.

RYoEGljbENPNP1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.