Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R1UFnEoqHDDj6

Żołnierze Niezłomni

Panteon - Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
Mateusz Opasiński, licencja: CC BY-SA 4.0

Nie dajmy zginąć poległym...

W ostatnich latach przywracana jest pamięć o żołnierzach antykomunistycznego podziemia - Niezłomnych i Wyklętych.

Narodowe święto Żołnierzy Wyklętych stało się tradycją, zobacz jak przywracana jest pamięć o bohaterach:

R1RB1r0q17uM71
Film 1 Źródło: TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.
R1J6WScZCQtnc1
Film 2 Źródło: TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.

W antykomunistycznym podziemiu walczyły także kobiety, w zasadzie dziewczyny - Panny Wyklęte, Dziewczyny Niezłomne.

R16H0q81Diunv1
Film 3 Źródło: TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.

Byli patriotami, a spędzili najlepsze lata życia w polskich więzieniach, torturowani i poniżani. Żołnierze Wyklęci, Żołnierze Niezłomni. Zapłacili za swoje przywiązanie do ojczyzny najwyższą cenę. Byli to żołnierze podziemia niepodległościowego, wywodzący się z Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych, którzy od roku 1944 walczyli z wojskami sowieckimi i komunistycznym aparatem terroru o niepodległą Polskę, wierni złożonej przysiędze.

Według Instytutu Pamięci Narodowej ponad 5 tys. żołnierzy podziemia antykomunistycznego zostało skazanych przez sądy wojskowe na kary śmierci, ponad 21 tys. zamordowano w więzieniach. Nie wiadomo dokładnie, ile osób zostało zabitych w trakcie obław i pacyfikacji oraz zamordowanych bez sądu w siedzibach urzędów bezpieczeństwa. Ponad 250 tysięcy skazano na kary więzienia z powodów politycznych, kilkaset tysiącom zgotowano los nie do pozazdroszczenia, byli obywatelami drugiej kategorii.
Zamordowani bohaterowie skazani zostali przez władze komunistyczne na zapomnienie. Ich groby znajdują się w lasach, na tzw. łączce przy murze cmentarza na Powązkach oraz w innych, nieodkrytych jeszcze miejscach.
Większość zbrodniarzy stalinowskich, którzy wydawali wyroki, uniknęła kary i odpowiedzialności za swoje czyny. Nigdy nie zostali osądzeni. Jest to tragiczny paradoks polskiej historii i wielka niesprawiedliwość.
Po wielu latach przywracana jest pamięć o Żołnierzach Wyklętych. Powstają o nich wiersze, filmy, piosenki, strony internetowe np. wilczetropy.ipn.gov.pl/.

Zbigniew Herbert jest autorem niezwykłego hołdu dla zapomnianych bohaterów:

WilkiZbigniew Herbert
Zbigniew Herbert Wilki

(fragment)
Ponieważ żyli prawem wilka
historia o nich głucho milczy
pozostał po nich w kopnym śniegu
żółtawy mocz i ten ślad wilczy

szybciej niż w plecy strzał zdradziecki
trafiła serce mściwa rozpacz
pili samogon jedli nędzę
tak się starali losom sprostać

t1hPjyHnHU_00000_BIB_001Zbigniew Herbert, Wilki, [w:] tegoż, Rovigo, Wrocław 1992.
RtdSthQBEGYgL
Prezydent Lech Kaczyński przekazuje przyznany pośmiertnie Józefowi Franczakowi ps. Lalka Krzyż komandorski z Gwiazdą orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenie odbiera syn Marek Franczak, Lublin 2008
Archiwum Kancelarii Prezydenta RP,

W 2011 roku – w 60. rocznicę zamordowania przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa członków Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – 1 marca Sejm RP ustanowił Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Obowiązkiem patriotycznym stało się przywracanie pamięci o zapomnianych bohaterach i poszukiwanie miejsc pochówku ofiar.

USTAWA z dnia 3 lutego 2011 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
USTAWA z dnia 3 lutego 2011 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"

W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu - stanowi się, co następuje:

Art. 1.
Dzień 1 marca ustanawia się Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

Art. 2.
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest świętem państwowym.

Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Dz. U. z 2011r. Nr 32, poz. 160

t1hPjyHnHU_00000_BIB_002USTAWA z dnia 3 lutego 2011 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
t1hPjyHnHU_0000001O

Hołd bohaterom

Projekt I

Dobierzcie się w pary. Zadaniem każdej będzie zebranie informacji o jednym z bohaterów, którzy walczyli w antykomunistycznym podziemiu o Polskę niepodległą.
Opowiedzcie na lekcji o tragicznych losach Żołnierzy Wyklętych. Może to być jedna z osób wymienionych poniżej.

Projekt II

A może w waszej małej ojczyźnie żył i działał taki bohater? Zapytajcie o to swoją rodzinę i nauczycieli. Spiszcie lub nagrajcie relacje świadków historii, przekażcie wiedzę o tym żołnierzu innym uczniom.

t1hPjyHnHU_0000002V

Pamiętamy

Warsztaty:

Ćwiczenie 1

Podzielcie się na cztery grupy. Każda grupa przygotowuje jeden tekst źródłowy, czyli załącznik nr 1, 2, 3 lub 4. Czas na przygotowanie - ok. 10 minut.
Na prezentację swojej pracy przeznaczcie ok. 5 minut.

Zadania dla I grupy – do opracowania zał. nr 1:

  • Jak nazywali się sędziowie, którzy skazali generała Emila Fieldorfa?

  • Kiedy wyrok został wydany? Jaki to okres w historii Polski?

  • Jakie czyny, według oceny prokuratora, popełnił generał?

  • Jak nazywał się dekret, który zastosowano wobec Fieldorfa?

  • Jakie kary sąd wymierzył generałowi?

RvHsM4HdPWYOv1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Zadania dla II grupy – do opracowania zał. nr 2:

  • Wyjaśnijcie pojęcie z okresu okupacji niemieckiej: „stać z bronią u nogi”.

  • Dlaczego zarzut „stania z bronią u nogi” jest absurdalny wobec Emila Fieldorfa?

  • Jakie przykłady akcji bojowych podaje generał „Nil”, aby odeprzeć oskarżenia?

  • Jakim zarzutom zaprzecza?

RoYbKKLDMRlxx1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Zadania dla III grupy – do opracowania zał. nr 3:

  • Dlaczego szef Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej był jednym z najbardziej poszukiwanych przez Niemców polskich dowódców wojskowych?

  • Jakich zasad konspiracji przestrzegał generał „Nil”?

  • Jakim był dowódcą i człowiekiem?

  • Dlaczego oskarżenie przedstawione w procesie wobec Emila Fieldorfa można uznać za zupełne kłamstwo, a skazanie go – za zbrodnię?

RXdp5QAir4YRm1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Zadania dla grupy IV – do opracowania zał. nr 4:

  • Z jaką rocznicą związana jest Uchwała Sejmu RP z 2003 roku?

  • Z jakich powodów Sejm podjął tę uchwałę?

  • Kim był generał August Emil Fieldorf?

  • Jak oceniacie analizowany dokument? Dlaczego gen. Fieldorf powinien być symbolem postaw obywatelskich?

R1O13362oGUM01
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.