Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RFcElQ4dJqw9C1

Bryła – uprzestrzennienie płaszczyzny

Źródło: online-skills, licencja: CC0.
1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

R17j5gBKzh8gr1
W prostokątnym polu znajduje się strzałka skierowana w dół symbolizująca pobieranie pliku. Obok strzałki umieszczony jest napis „Pobierz załącznik”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.

I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:

1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;

3) klasyfikuje barwy w sztukach plastycznych; wykazuje się znajomością pojęć: gama barwna, koło barw, barwy podstawowe i pochodne, temperatura barwy, walor barwy; rozróżnia i identyfikuje w dziełach mistrzów i własnych kontrasty barwne: temperaturowe, dopełnieniowe i walorowe; podejmuje działania twórcze z wyobraźni i z zakresu interpretacji natury, uwzględniające problematykę barwy;

4) charakteryzuje i rozróżnia sposoby uzyskania iluzji przestrzeni w kompozycjach płaskich; rozpoznaje rodzaje perspektyw (w tym m.in.: rzędowa, kulisowa, aksonometryczna, barwna, powietrzna, zbieżna); rozpoznaje i świadomie stosuje światłocień, jako sposób uzyskania iluzji przestrzeni; podejmuje działania kreatywne z wyobraźni i z natury, skoncentrowane wokół problematyki iluzji przestrzeni;

II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:

3) modeluje bryły i reliefy, konstruuje samodzielnie małe rzeźbiarskie formy przestrzenne i bryły architektoniczne, a większe projekty realizuje we współpracy z innymi; tworzy aranżacje przestrzenne z gotowych elementów stosując układy kompozycyjne właściwe dla uzyskania zamierzonego wyrazu;

III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:

5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów.

Nauczysz się

rozpoznawać w kompozycjach płaskich iluzję przestrzeni, uzyskaną za pomocą perspektywy zbieżnej i barwnej;

podejmować działania kreatywne z wyobraźni i z natury, skoncentrowane wokół problematyki iluzji przestrzeni;

tworzyć aranżacje przestrzenne z gotowych elementów, stosując układy kompozycyjne właściwe dla uzyskania zamierzonego wyrazu.

Wstęp

Leone Battista Alberti twierdził, że malarstwo jest najtrudniejszą ze sztuk, ponieważ jej zadanie polega na przedstawianiu trójwymiarowejTrójwymiarowytrójwymiarowej rzeczywistości na dwuwymiarowej płaszczyźnie.

R1JtXdpHgD59Y1
Ilustracja interaktywna przedstawia dziecięcy rysunek. Na rysunku widzimy dziewczynkę na drabinie malującą tęczę. Obok znajduje się domek oraz drzewo, na którym siedzi ptak. W prawym górnym rogu namalowane zostało słońce. Widzimy także lecącego motyla. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Każde dziecko, gdy tylko nauczy się świadomie posługiwać ołówkiem, próbuje przedstawić rzeczywistość na płaskiej powierzchni. Często, ku niezadowoleniu rodziców, rysuje na ścianach. Z czasem rysunki malucha coraz bardziej przypominają mamę, tatę, domek albo zwierzaka. Po kilku latach maluch zaczyna przedstawiać ulubione przedmioty jednocześnie z dwóch lub trzech stron. Chociaż kartka nadal jest płaska, to obraz na niej staje się przestrzenny.

Dziecięcy rysunek, online-skills, CC BY 3.0

Są twórcy, którzy wymyślają nowe obiekty. Zaczynają od rysunku, który pokazuje przestrzenną postać przedmiotu – jego ogólny kształt, bryłęBryłabryłę. Jeśli rysunki te są zgodne z pewnymi zasadami, można z nich wywnioskować, jak daną rzecz wykonać. W ten sposób projektuje się nowe domy, meble, pojazdy, telefony i wiele innych rzeczy.

Iluzja przestrzeni na płaszczyźnie

R1WDp1VMSCrxd1
Ilustracja interaktywna przedstawia rysunek architekta. Widzimy na nim wizualizację domu wraz z tarasem. Część ilustracji jest w formie rysunkowej, natomiast część w formie komputerowej. Na części rysunkowej zaznaczone zostały również wymiary elementów. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Architekt opracował projekt domu w postaci rysunku.

Rysunek architekta, online-skills, CC BY 3.0
RY9Dqp4kMB1ho1
Ilustracja interaktywna przedstawia trójwymiarową wizję komputerową projektowanego budynku. Na zdjęciu widzimy dom wraz z tarasem. Widoczne są duże oszklone ściany budynku. Jest on w kolorze białym. Przez oszklone ściany widoczne jest urządzone wnętrze domu. Dom ma dwa piętra, a na piętrze znajduje się taras. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Następnie wykonał jego model graficzny.

Trójwymiarowa symulacja komputerowa projektowanego budynku, online-skills, CC BY 3.0

W obu przypadkach mamy wrażenie przestrzeni, mimo że dom przedstawiony jest na płaszczyźnie. Model komputerowy obiektu najczęściej można obracać. Wtedy jeszcze bardziej upewnimy się, że nie jest płaski.

Dlaczego na rysunku ściany budynku straciły kształt prostokąta? To skutek iluzji (złudzenia) - im dalej od nas, tym wszystko wydaje się być mniejsze. Wystarczy przypomnieć sobie samolot w locie. Kiedy wydaje się bardzo mały, mówimy, że leci wysoko. I odwrotnie – kiedy jego rozmiary rosną, mamy przekonanie, że zbliża się do ziemi. Tak samo działa zbliżenie w aparacie fotograficznym.

Iluzję trójwymiarowego przedmiotu na płaszczyźnie można uzyskać dzięki perspektywiePerspektywaperspektywie. Jedną z jej odmian jest perspektywa zbieżna, w której rządzą zasady geometrii. Linie równoległe, idące w głąb, spotykają się (zbiegają się) w jednym punkcie na horyzoncieHoryzonthoryzoncie. Jest to punkt zbiegu. Linie pionowe pozostają pionowymi.

RIXD60FAILohB1
Ilustracja interaktywna przedstawia perspektywę zbieżną rysunku. Widzimy szare tło, na którym znajdują się białe linie równoległe spotykające się w jednym punkcie na horyzoncie. Wygląda to na szkic budynku z zaznaczonymi właśnie liniami poziomymi zbiegającymi się w jednym punkcie. Ilustracja interaktywna przedstawia perspektywę zbieżną rysunku. Widzimy szare tło, na którym znajdują się białe linie równoległe spotykające się w jednym punkcie na horyzoncie. Wygląda to na szkic budynku z zaznaczonymi właśnie liniami poziomymi zbiegającymi się w jednym punkcie: 1.

W perspektywie zbieżnej linie równoległe, idące w głąb, spotykają się (zbiegają się) w jednym punkcie na horyzoncie. Zwróć uwagę, że linia horyzontu znajduje się na około 1/3 wysokości kartki.

, 2.

Punktów zbiegu będzie więcej, jeśli są linie na różnych płaszczyznach nierównoległych do płaszczyzny kartki.

, 3.

W perspektywie zbieżnej linie pionowe rysujemy pionowo. Nie zmieniamy też położenia linii równoległych do poziomych krawędzi kartki.

Perspektywa zbieżna, online-skills, CC BY 3.0
Polecenie 1

Narysuj na kartce drogę w perspektywie.

Czego potrzebujesz?

Ołówek, gumkę i kartkę A4.

Czym jest bryła?

Dowolny kształt płaski jest dwuwymiarowy. Ma tylko szerokość i długość. Bryła nie mieści się na płaszczyźnie i ma jeszcze jeden wymiar – głębokość. Jest trójwymiarowa. Warto wiedzieć, że słowem „głębokość” określa się nie tylko odległość od dna, ale także pomiędzy przednią i tylną ścianą budynku, szafy, skrzyni czyli obiektu przestrzennego.

Budynek na poprzednich ilustracjach składa się z kilku brył, ale w plastyce mówi się o bryle jako całości. Można np. stwierdzić: ciekawa, piękna, nieciekawa, ogromna bryła budynku, kościoła, wieżowca, pomnika; oryginalna bryła samochodu itp.

RyGRYcO2DGhdD1
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę „Fragment figurki mężczyzny - kapłana”. Widoczna jest stojąca sylwetka postaci bez głowy. Rzeźba wykonana jest prawdopodobnie z diorytu. Ręce są ułożone wzdłuż tułowia. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Każda forma przestrzenna jest bryłą, również rzeźba. Kamień lub inny materiał, z którego rzeźbiarz wydobywa kształt swojego dzieła, to także bryła, a nawet człowiek, zwierzę lub drzewo.

Autor nieznany, rzeźba „Fragment figurki mężczyzny - kapłana”, 1901, Muzeum Narodowe w Warszawie, Polska, cyfrowe.mnw.art.pl, CC BY 3.0

Iluzja przestrzeni w dziełach sztuki

W ciągu wieków twórcy mieli wiele pomysłów na stworzenie iluzji przestrzeni na płaszczyźnie. Już człowiek jaskiniowy rysował zwierzęta tak, aby jedno częściowo zasłaniało drugie. Mamy wówczas wrażenie, że pierwsze zwierzę znajduje się bliżej nas - perspektywa rzędowa. W starożytnym Egipcie dzielono malowidło na pasy. Postacie i przedmioty najbardziej oddalone umieszczano w górnym pasie.

Już ponad dwa tysiące lat temu w Pompejach i Grecji powstały malowidła z elementami perspektywy. Jednak dopiero około XV wieku we Włoszech, opracowano zasady perspektywy i powszechnie zaczęto stosować ją w rysunku i malarstwie. W tym czasie odkryto także inne sposoby na iluzję przestrzeni w płaskim obrazie, w tym perspektywę barwną, inaczej malarską.

Rw8CvUdTNHcKg1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Józefa Pankiewicza pt. „Pejzaż z Saint-Tropez”. Na obrazie widzimy rozciągający się krajobraz francuskiego miasta Saint-Tropez. Dolna część obrazu to zieleń z drzewami znajdującymi się po prawej stronie. Środek obrazu to zabudowania, a widać głównie czerwone dachy. Za nimi jest woda. W tle za wodą krajobraz gór z niebieskim niebem pokrytym miejscami chmurami. Znajdują się liczne drzewa oraz krzewy. W tle widoczne są góry. Dzieło jest wykonane w perspektywie barwnej tj. malarskiej. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Malarze zauważyli, że barwy ciepłe (im więcej żółci i czerwieni, tym cieplejsze) wydają się być bliżej niż te w zimnych odcieniach (niebieskie, zielone). Ta technika to perspektywa barwna, inaczej malarska.

, 2.

Barwy ciepłe wywołują wrażenie, że obiekty znajdują się bliżej.

, 3.

W środkowym pasie obrazu malarz wykorzystał czerwienie i chłodniejsze (rozbielone) odcienie żółtego.

, 4.

Barwy obiektów najbardziej oddalonych wydają się najzimniejsze i dlatego artysta namalował je w odcieniach niebieskiego.

Józef Pankiewicz, „Pejzaż z Saint-Tropez”, 1910, Muzeum Narodowe w Warszawie, Polska, cyfrowe.mnw.art.pl, CC BY 3.0

Jednym z pionierów rysunku perspektywicznegoPerspektywicznyperspektywicznego był włoski architektArchitektarchitekt Filippo Brunelleschi (czyt. Bruneleski). Jego misją było odwzorowanie pomysłu na kartce papieru, przed rozpoczęciem budowy. Jednym z artystów, który wykorzystał tą zasadę jako pierwszy w malarstwie, był Masaccio.

RnXjAQJvVRFBr1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Masaccio „Święta Trójca”. W centralnym punkcie znajduje się ukrzyżowany Chrystus. Nad nim góruje postać Boga Ojca ubranego w czerwono-niebieskie szaty, a pomiędzy nimi w postaci gołębicy - Duch Święty. Po obu bokach krzyża stoją osoby: Maria (po lewej stronie) i św. Jan (po prawej stronie). Kobieta ma na sobie czarną szatę, która przykrywa również głowę. Prawą rękę wskazuje na Jezusa na krzyżu. Mężczyzna po prawej stronie jest w czerwonej szacie. Ręce ma złożone jak do modlitwy. Scena jest oddzielona wysokim progiem i rzymskim łukiem triumfalnym. Głębie pomieszczenia akcentują dwie dodatkowe postacie klęczące przed bocznymi pilastrami: kobieta i mężczyzna. Kobieta ubrana jest w granatowy strój i z chustą na głowie w tym samym kolorze. Mężczyzna ma czerwony strój i długą czapkę na głowie zwisającą do ramion. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Geometryczny podział sklepienia pozwolił zastosować perspektywę zbieżną.

, 2.

Patrząc na to dzieło, widzimy nie tylko postacie bliżej i dalej od nas, ale przedmioty w głębi pomieszczenia.

Masaccio, „Święta Trójca”, 1426–1428, fresk, Kaplica Brancaccich, kościół Santa Maria Novella, Florencja, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna

Bryła w przestrzeni

Każda kompozycjaKompozycjakompozycja przestrzenna wymaga odpowiedniego usytuowania, jednak nie zawsze to miejsce jest znane. Rzeźbiarz, tworząc swe dzieło, często nie zastanawia się, dokąd ono trafi. Kiedy jednak zna miejsce ustawienia, chce, aby rzeźbaRzeźbarzeźba i jego lokalizacja pasowały do siebie i tworzyły spójną całość.

Bryła budynku zawsze musi być dopasowana do miejsca, w którym powstanie budynek. Ważniejsza od wyglądu jest jednak funkcjonalność. W projektowanych budynkach ktoś będzie mieszkał, pracował, żył. Może nikt tam nie będzie przebywał. To jednak nie przeszkadza, by budowle cieszyły nasze oczy i zaspokajały potrzebę piękna, tak samo jak sztuka. Mistrzem dopasowania bryły budowli do miejsca był architekt, Frank Wright, który zaprojektował dom nad prawdziwym wodospadem.

R81Jx4T1Rd4Cp1
Frank Lloyd Wright, Dom nad wodospadem (Willa Kaufmana), 1936, Bear Run, USA, wikimedia.org, CC BY 3.0

Polski malarz, Władysław Strzemiński wraz z żoną, rzeźbiarką Katarzyną Kobro zastanawiali się nad regułami kompozycji przestrzeni. Próbowali ustalić zasady widzenia obrazu i rzeźby. Od starożytności w architekturzeArchitekturaarchitekturze stosowano „złoty podziałZłoty podziałzłoty podział”. Zachowanie odpowiednich proporcji w elementach budynku sprawia, że oko ludzkie odbiera go jako regularny i harmonijny. Strzemiński stworzył serię obrazów pod tytułem Kompozycja architektoniczna. Namalował na każdym 2‑3 figury geometryczne w różnych układach i kolorach. Dokładnie je wymierzył, stosując „złoty podział”. W rezultacie Strzemiński i Kobro doszli do wniosku, że to rzeźba kształtuje przestrzeń, ponieważ, w przeciwieństwie do obrazu, nie ma granic.

R1JJERHA381XL1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Władysława Strzemińskiego pt. „Kompozycja architektoniczna 9c”. Na obrazie w tle widzimy jasnobrązowy prostokąt. W lewym dolnym rogu widzimy fragment czerwonego prostokąta. Natomiast na czerwonym prostokącie widzimy biały kwadrat. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1.

Władysław Strzemiński zastanawiał się nad tym, co widzimy, patrząc na dzieło plastyczne. Do tego obrazu wybrał trzy figury. Biały kwadrat na tle brązowego prostokąta.

, 2.

Brązowy prostokąt z dużym przebiciem czerwieni na tle jasnobrązowego prostokąta.

, 3.

Jasnobrązowy prostokąt wypełnia całą płaszczyznę obrazu.

Władysław Strzemiński, „Kompozycja architektoniczna 9c”, 1926–1929, Muzeum Sztuki w Łodzi, Polska, zasoby.msl.org.pl, CC BY 3.0

Podsumowanie

Czego się dowiedziałeś?

  • bryła to każdy obiekt trójwymiarowy;

  • projektowanie przedmiotów trójwymiarowych najlepiej zacząć od wykonania rysunku na płaszczyźnie;

  • perspektywa zbieżna i barwna służą do stworzenia iluzji przestrzeni na płaszczyźnie;

  • Katarzyna Kobro, Filippo Brunelleschi, Frank Wright, Władysław Strzemiński, Józef Pankiewicz, Masaccio to twórcy, którzy w różny sposób zajmowali się przestrzenią;

  • rzeźby i budynki kształtują przestrzeń wokół nas.

Teraz potrafisz:

  • narysować lub namalować przedmiot trójwymiarowy na płaszczyźnie, wykorzystując perspektywę zbieżną lub barwną;

  • samodzielnie wykonać model obiektu trójwymiarowego na podstawie rysunku.

Zadania

classicmobile
Ćwiczenie 1
R1EFrlRDPfiS81
Polecenie do zadania brzmi: Który rodzaj sztuki Leone Battista Alberti uważał za najtrudniejszy?. Poniżej umieszczone są odpowiedzi, z których należy wybrać prawidłową. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: Kamila Neumann, licencja: CC0.
static
classicmobile
Ćwiczenie 2
R17gp7VnR417Q1
Polecenie do zadania brzmi: Bryła to:. Poniżej umieszczone są odpowiedzi, z których należy wybrać prawidłową. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: Kamila Neumann, licencja: CC0.
static
classicmobile
Ćwiczenie 3
RIanr95MZlpoP1
Polecenie do zadania brzmi: Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj do każdej odpowiedni opis. Poniżej polecenia znajdują się zdjęcia dzieł oraz szare pola, w których należy umieścić elementy z poprawnymi odpowiedziami. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. Są trzy ilustracje w rzędzie. Pierwsza to Ilustracja interaktywna przedstawia perspektywę zbieżną rysunku. Widzimy szare tło, na którym znajdują się białe linie równoległe spotykające się w jednym punkcie na horyzoncie. Druga ilustracja to rzeźba „Fragment figurki mężczyzny - kapłana”. Widoczna jest stojąca sylwetka postaci bez głowy. Rzeźba wykonana jest prawdopodobnie z diorytu. Ręce są ułożone wzdłuż tułowia. Trzecia ilustracja przedstawia obraz Józefa Pankiewicza pt. „Pejzaż z Saint-Tropez”. Na obrazie widzimy rozciągający się krajobraz francuskiego miasta Saint-Tropez. Dolna część obrazu to zieleń z drzewami znajdującymi się po prawej stronie. Środek obrazu to zabudowania, a widać głównie czerwone dachy. Za nimi jest woda. W tle za wodą krajobraz gór z niebieskim niebem pokrytym miejscami chmurami. Znajdują się liczne drzewa oraz krzewy. W tle widoczne są góry. Dzieło jest wykonane w perspektywie barwnej tj. malarskiej.
Źródło: Kamila Neumann, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

Rs9kA8372l88cm2e4f29123975ef66_00000000000161
Polecenie do zadania brzmi: Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj do każdej odpowiedni opis. Poniżej polecenia są ilustracje i umieszczone do wyboru trzy odpowiedzi w postaci list rozwijalnych. Należy wybrać prawidłową odpowiedź. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. Są trzy ilustracje w rzędzie. Pierwsza to Ilustracja interaktywna przedstawia perspektywę zbieżną rysunku. Widzimy szare tło, na którym znajdują się białe linie równoległe spotykające się w jednym punkcie na horyzoncie. Druga ilustracja to rzeźba „Fragment figurki mężczyzny - kapłana”. Widoczna jest stojąca sylwetka postaci bez głowy. Rzeźba wykonana jest prawdopodobnie z diorytu. Ręce są ułożone wzdłuż tułowia. Trzecia ilustracja przedstawia obraz Józefa Pankiewicza pt. „Pejzaż z Saint-Tropez”. Na obrazie widzimy rozciągający się krajobraz francuskiego miasta Saint-Tropez. Dolna część obrazu to zieleń z drzewami znajdującymi się po prawej stronie. Środek obrazu to zabudowania, a widać głównie czerwone dachy. Za nimi jest woda. W tle za wodą krajobraz gór z niebieskim niebem pokrytym miejscami chmurami. Znajdują się liczne drzewa oraz krzewy. W tle widoczne są góry. Dzieło jest wykonane w perspektywie barwnej tj. malarskiej.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 4
RdqCygkZi0zdk1
Polecenie do zadania brzmi: Z podanych ilustracji wybierz te, w których można zauważyć perspektywę zbieżną. Poniżej umieszczone są odpowiedzi, z których, należy wybrać prawidłowe. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu jest pięć ilustracji. Pierwsza ilustracja przedstawia trójwymiarową wizję komputerową projektowanego budynku. Na zdjęciu widzimy dom wraz z tarasem. Widoczne są duże oszklone ściany budynku. Jest on w kolorze białym. Przez oszklone ściany widoczne jest urządzone wnętrze domu. Dom ma dwa piętra, a na piętrze znajduje się taras. Druga ilustracja to rzeźba „Fragment figurki mężczyzny - kapłana”. Widoczna jest stojąca sylwetka postaci bez głowy. Rzeźba wykonana jest prawdopodobnie z diorytu. Ręce są ułożone wzdłuż tułowia. Trzecia ilustracja to obraz Masaccio „Święta Trójca”. W centralnym punkcie znajduje się ukrzyżowany Chrystus. Nad nim góruje postać Boga Ojca, a pomiędzy nimi w postaci gołębicy, Duch Święty. Po obu bokach krzyża stoi Maria i św. Jan. Scena jest oddzielona wysokim progiem i rzymskim łukiem triumfalnym. Głębie pomieszczenia akcentują dwie dodatkowe postacie klęczące przed bocznymi kolumnami. Czwarta to obraz Władysława Strzemińskiego pt. „Kompozycja architektoniczna 9c”. Na obrazie w tle widzimy jasnobrązowy prostokąt. W lewym dolnym rogu widzimy fragment czerwonego prostokąta. Natomiast na czerwonym prostokącie widzimy biały kwadrat. Piąta ilustracja to rysunek architekta. Widzimy na nim wizualizację domu wraz z tarasem. Część ilustracji jest w formie rysunkowej, natomiast część w formie komputerowej. Na części rysunkowej zaznaczone zostały również wymiary elementów.
Źródło: Kamila Neumann, licencja: CC0.
static
classicmobile
Ćwiczenie 5
RM8zxvxRwrR1p1
Polecenie do zadania brzmi: Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj je do autora. Poniżej polecenia znajdują się elementy, które należy dopasować do ilustracji. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu są cztery ilustracje ułożone w rzędzie. Pierwsza ilustracja to obraz pt. „Kompozycja architektoniczna 9c”. Na obrazie w tle widzimy jasnobrązowy prostokąt. W lewym dolnym rogu widzimy fragment czerwonego prostokąta. Natomiast na czerwonym prostokącie widzimy biały kwadrat. Druga ilustracja przedstawia dom nad wodospadem znajdujący się w Bear Run w USA. Budynek obrazuje rodzaj architektury organicznej. Część mieszkalna domu znajduje się nad wodospadem. Budynek składa się z dwóch części. Pierwsza wybudowana z szarego kamienia jest po lewej stronie. Po prawej stronie druga część skladająca się z trzech kondygnacji. Przypomina trzy płyty ułożone jedna nad drugą przedzieloną linią okien. Płyty te stanowią również taras dla każdej kondygnacji. Dom oraz wodospad dookoła otoczone są zielenią - lasem, krzewami. Trzecia ilustracja przedstawia obraz pt. „Pejzaż z Saint-Tropez”. Na obrazie widzimy rozciągający się krajobraz francuskiego miasta Saint-Tropez. Znajdują się liczne drzewa oraz krzewy. W tle widoczne są góry. Dzieło jest wykonane w perspektywie barwnej tj. malarskiej. Czwarta ilustracja to obraz „Święta Trójca”. W centralnym punkcie znajduje się ukrzyżowany Chrystus. Nad nim góruje postać Boga Ojca, a pomiędzy nimi w postaci gołębicy, Duch Święty. Po obu bokach krzyża stoi Maria i św. Jan. Scena jest oddzielona wysokim progiem i rzymskim łukiem triumfalnym. Głębie pomieszczenia akcentują dwie dodatkowe postacie klęczące przed bocznymi kolumnami.
Źródło: Kamila Neumann, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

RvMw6Nn57ZWQZm2e4f29123975ef66_00000000000171
Polecenie do zadania brzmi: Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj je do autora. Poniżej polecenia są ilustracje i umieszczone do wyboru cztery odpowiedzi w postaci list rozwijalnych. Należy wybrać prawidłową odpowiedź. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu są cztery ilustracje ułożone w rzędzie. Pierwsza ilustracja to obraz pt. „Kompozycja architektoniczna 9c”. Na obrazie w tle widzimy jasnobrązowy prostokąt. W lewym dolnym rogu widzimy fragment czerwonego prostokąta. Natomiast na czerwonym prostokącie widzimy biały kwadrat. Druga ilustracja przedstawia dom nad wodospadem znajdujący się w Bear Run w USA. Budynek obrazuje rodzaj architektury organicznej. Część mieszkalna domu znajduje się nad wodospadem. Budynek składa się z dwóch części. Pierwsza wybudowana z szarego kamienia jest po lewej stronie. Po prawej stronie druga część skladająca się z trzech kondygnacji. Przypomina trzy płyty ułożone jedna nad drugą przedzieloną linią okien. Płyty te stanowią również taras dla każdej kondygnacji. Dom oraz wodospad dookoła otoczone są zielenią - lasem, krzewami. Trzecia ilustracja przedstawia obraz pt. „Pejzaż z Saint-Tropez”. Na obrazie widzimy rozciągający się krajobraz francuskiego miasta Saint-Tropez. Znajdują się liczne drzewa oraz krzewy. W tle widoczne są góry. Dzieło jest wykonane w perspektywie barwnej tj. malarskiej. Czwarta ilustracja to obraz „Święta Trójca”. W centralnym punkcie znajduje się ukrzyżowany Chrystus. Nad nim góruje postać Boga Ojca, a pomiędzy nimi w postaci gołębicy, Duch Święty. Po obu bokach krzyża stoi Maria i św. Jan. Scena jest oddzielona wysokim progiem i rzymskim łukiem triumfalnym. Głębie pomieszczenia akcentują dwie dodatkowe postacie klęczące przed bocznymi kolumnami.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 6
R1TiiYwSaHP0M1
Polecenie do zadania brzmi: W której pracy autor zastosował perspektywę barwną, aby stworzyć iluzję przestrzeni?.Poniżej umieszczone są odpowiedzi, z których, należy wybrać prawidłowe. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu są trzy ilustracje. Pierwsza ilustracja to dziecięcy rysunek. Widać na nim dziewczynkę na drabinie malującą tęczę. Obok znajduje się domek oraz drzewo, na którym siedzi ptak. W prawym górnym rogu namalowane zostało słońce. Widzimy także lecącego motyla. Druga ilustracja to rysunek architekta. Widzimy na nim wizualizację domu wraz z tarasem. Część ilustracji jest w formie rysunkowej, natomiast część w formie komputerowej. Na części rysunkowej zaznaczone zostały również wymiary elementów. Trzecia ilustracja przedstawia obraz pt. „Pejzaż z Saint-Tropez”. Na obrazie widzimy rozciągający się krajobraz francuskiego miasta Saint-Tropez. Znajdują się liczne drzewa oraz krzewy. W tle widoczne są góry. Dzieło jest wykonane w perspektywie barwnej tj. malarskiej.
Źródło: Kamila Neumann, licencja: CC0.
static
R1W3cLCM40Mlj
Ćwiczenie 7
Przeciągając podane elementy przyporządkuj nazwiska twórców do dziedziny sztuki, którą się zajmowali. Katarzyna Kobro Możliwe odpowiedzi: 1. architektura, 2. malarstwo, 3. rzeźba, 4. malarstwo, architektura Filippo Brunelleschi Możliwe odpowiedzi: 1. architektura, 2. malarstwo, 3. rzeźba, 4. malarstwo, architektura Frank Wright Możliwe odpowiedzi: 1. architektura, 2. malarstwo, 3. rzeźba, 4. malarstwo, architektura Władysław Strzemiński Możliwe odpowiedzi: 1. architektura, 2. malarstwo, 3. rzeźba, 4. malarstwo, architektura
Polecenie 2

Architekt i rolnik Patryk Bradley postanowił zaprojektować i wybudować dla siebie dom w swoim malowniczym gospodarstwie rolnym w Irlandii. Gdy okazało się, że nie wystarczy mu pieniędzy na tradycyjny murowany budynek, wymyślił tańsze rozwiązanie. Kupił kontenery, w których przewozi się towary statkami. Po wycięciu otworów na okna i drzwi ustawił jeden na ziemi, a drugi prostopadle na nim z tyłu opierając go o zbocze góry.

Nie było łatwo przekonać innych do tego nietypowego pomysłu. Jednak od 2015 roku Patryk Bradley mieszka we własnym domu o skromnej i ciekawej bryle, a przez duże okna podziwia widoki malowniczej okolicy.

Bądź jak Patryk Bradley. Samodzielnie zaprojektuj dom z kontenerów.

Czego potrzebujesz?

Do projektu w perspektywie:
Ołówka, gumki i kartki formatu A4.
Do modelu z kartoników:
Kleju, nożyczek, linijki z miarką, pisaków lub farby, 3‑5 kartonowych rolek po ręcznikach papierowych.

Jeśli nie uda ci się zdobyć gotowych rolek, zrób modele kontenerów samodzielnie z papieru technicznego. W każdym przypadku pamiętaj, aby zachować właściwe proporcje. Długość kontenera musi być 5 razy większa od boku kwadratu z jego przodu. Z rolki uzyskasz szerokość i wysokość 4 cm, długość 20 cm.

Zamiana okrąglej rurki na kwadratową:

  1. Zgnieć rurkę na płasko wzdłuż – uzyskasz 2 krawędzie.

  2. Rozłóż rurkę i ponownie zgnieć ją pośrodku między poprzednimi zagięciami – uzyskasz pozostałe 2 krawędzie kontenera.

m2e4f29123975ef66_0000000000016
m2e4f29123975ef66_0000000000017
m2e4f29123975ef66_0000000000018

Słownik pojęć

Architekt
Architekt

specjalista w dziedzinie projektowania i wznoszenia budowli.

Architektura
Architektura

sztuka projektowania, wznoszenia i artystycznego kształtowania budowli.

Bryła
Bryła

kształt przestrzenny w architekturze i rzeźbie.

Dziedzina
Dziedzina

zakres czyjegoś działania w obrębie nauki, gospodarki, techniki, kultury itp.

Horyzont
Horyzont

linia, wzdłuż której niebo wydaje się stykać z powierzchnią ziemi.

Instalacja
Instalacja

dzieło plastyczne zbudowane przez artystę w zastanej przestrzeni.

Kompozycja
Kompozycja

utwór lub jakakolwiek całość, w których poszczególne elementy są rozmieszczone i uporządkowane w określony sposób.

Modelunek
Modelunek

uwydatnianie w dziele sztuki plastyczności przedstawionej postaci lub przedmiotu za pomocą odpowiednich środków artystycznych; też: rezultat takiego modelowania.

Perspektywa
Perspektywa

przedstawienie trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie tak, aby patrzący na rysunek miał wrażenie głębi.

Perspektywiczny
Perspektywiczny

przedstawiający przedmioty w perspektywie.

Rzeźba
Rzeźba

trójwymiarowe dzieło sztuki wykonane w kamieniu, drewnie, gipsie itp,

Skala
Skala

ustalony stosunek zmniejszania się lub zwiększania rysunku, mapy, modelu w porównaniu z rozmiarami przedmiotu rzeczywistego.

Sklepienie
Sklepienie

konstrukcja budowlana w kształcie łuku, zamykająca od góry przestrzeń budynku.

Trójwymiarowy
Trójwymiarowy

mający trzy wymiary: długość, szerokość i wysokość.

Złoty podział
Złoty podział

podział na dwie nierówne części, gdy całość tak się ma do większej części jak większa część - do mniejszej.

Galeria dzieł sztuki

Bibliografia

A. Bochnak, Historia sztuki nowożytnej, t. I, Warszawa‑Kraków, PWN 1985

Źródła internetowe:

sjp.pwn.pl