Jan Kamyczek Nastolatek w domu

Wychodząc z domu na parę godzin, wracając, należy zaznaczyć wobec domowników ewenementj0000008RSB6v21_000tp002ewenement jakimś słówkiem: do widzenia, mamo, cium, żegnam, pa, wrócę koło trzeciej, cześć, jestem, ależ leje, witam ojca, jak się macie itp. Bywa to okazją do ucałowania rodzicielki, co w niektórych domach jest obowiązkowe, w innych nie. Wychodząc na dłużej, w niewiadomym rodzinie celu, grzecznie jest powiedzieć, że do koleżanki albo na mecz, i podać przybliżoną godzinę powrotu. Na temat tego ostatniego może być z rodzicami spór, ale gdy się nastolatek do jakiegoś terminu zobowiąże, wypada dotrzymać, a przynajmniej zatelefonować o spóźnieniu się z konieczności. (…)
Obowiązkiem każdego domownika, w tym również nastolatka, a jakże, jest dbanie o schludnośćj0000008RSB6v21_000tp003schludność mieszkania i swojej osoby. Powinna jednostka nastoletnia czyścić buciki, (…) najpierw umyć buty z kurzu i błota, dopiero potem pastować, szczotkować i glansowaćj0000008RSB6v21_000tp004glansować, a nie suchy kurz z butów rozpylać szczotką wokoło. Po umyciu się należy wannę czy miednicę oczyścić, wytrzeć posadzkę. Nie żeby to robiła po was mama! (…)
Nie wypada przebywać w domu, a zwłaszcza siadać do wspólnego posiłku w stanie rozmamłanymj0000008RSB6v21_000tp005rozmamłanym, dziewczyna w „przydeptanym” szlafroku, chłopiec w spodniach przeznaczonych na złom, czyli obszarpanych (…). Nie należy do stołu siadać w slipach, bo goły biesiadnik wśród innych, normalnie ubranych sprawia niezbyt apetyczne wrażenie.
Córka oczywiście, ale oczywiście także infantj0000008RSB6v21_000tp006infant domu powinni w miarę możności odciążać mamę, zwłaszcza pracującą poza tym zawodowo, w domowych zajęciach. Nie mówcie mi, że chłopiec nie potraf zrobić przepierki, gdy trzeba, ani ulepić pierogów. Śmieszne. Potrafi i niemowlę przewinąć, i obejść się z kombajnem, i usmażyć truskawki. Nie mówiąc o fizycznych pracach niewymagających kwalifikacji, a które mamę wykańczają: trzepanie, czyszczenie podłóg. Szczególnie znakomicie chłopcy froterują, szkoda, żeby się talent marnował.
Wskazane jest wczesne osiągnięcie samodzielności względem problemów domowych. Niech nastolatek sam sobie umie zrobić śniadanie (kanapki na drugie), a nie żeby mama koniecznie wstawała o godzinę wcześniej, niż z innych względów musi. Niech umie nastolatek, jednej i drugiej płci, przyszyć sobie urwany wieszak, łatę na dżinsach, dziewczyna wyprasować bluzkę, chłopiec koszulę (no, może nie tę najlepszą (…), za dużo nie żądam).
Do tradycji rodzinnych, kultywowanych w domu przez starsze pokolenie, nastolatki powinny się nagiąć, chodzi tu o pewne zakorzenione formy i zwyczaje codzienne i okolicznościowe, nietrudne na ogół do praktykowania, a na których zależy rodzicom: fetowaniej0000008RSB6v21_000tp007fetowanie rocznic, tryb przyjmowania gości, kura na obiad w niedzielę itp. Powinno akceptować się to bez grymasów, nawet pomagać w realizowaniu.
Nastolatek ma prawo do posiadania własnego kąta. W małym mieszkaniu będzie to kąt dosłownie: biurkowy stół z krzesełkiem plus sporej wielkości półka, plus koszyk na papiery. W tym kącie jest gospodarzem. Rodzina nie powinna szperać mu w szufladach. Książki może rozmieścić na półce według własnej koncepcji. Przybory do zajęć szkolnych i uprawianego hobby są nietykalne. Może kąt przyozdobić własnym gustem (zakładam, że w taktownych granicach).
Ma również prawo do spokoju, gdy odrabia lekcje. Gdy uczy się do egzaminu albo ważnej odpowiedzi, a pokoju swego nie ma, nie powinni być zapraszani w te dni goście.
Ma prawo do odpoczynku. Po kilkugodzinnej nauce nie będzie go rodzina zapędzać do domowych robót, tylko mu pozwoli obejrzeć western.

j0000008RSB6v21_00000_BIB_001Jan Kamyczek, Nastolatek w domu, [w:] tegoż, Savoir-vivre dla nastolatków, Warszawa 1974, s. 43–44.