Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
RV48Zg85mBr8Z11
ogniwa Źródło: licencja: CC 0.
licencja: CC 0
1
Ćwiczenie 1
RhzUOqjqbD39G1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Zapamiętaj!

Orzeczenie i podmiot tworzą związek główny (najważniejszy) w zdaniu.

Pozostałe wyrazy w zdaniu tworzą związki poboczne.

Zdania rozwinięte, w których występują liczne związki poboczne, zawierają znacznie więcej informacji niż zdania nierozwinięte:
Narcyz zakochał się. (zdanie nierozwinięte, tylko związek główny)
Piękny Narcyz zakochał się w swoim własnym odbiciu. (zdanie rozwinięte, związek główny i cztery związki poboczne)

Narcyz – co zrobił? – zakochał się (związek główny)

Narcyz - jaki? - piękny

zakochał się – w kim? – w odbiciu

odbiciu - czyim? - swoim

odbiciu - czyim? - własnym

Wyrazy w związkach nie są równorzędne, mniej ważny określa ważniejszy. Nadrzędnym jest ten wyraz, którym pytamy (jaki Narcyz?), a podrzędnym ten, którym odpowiadamy (piękny).

1
Ćwiczenie 2
RiSoHebIEIRBE1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3

Przeczytaj związki główne z powyższych zdań. Zastanów się, jak wiele informacji kryje się w związkach pobocznych.

Wybierz jedno spośród powyższych zdań rozwiniętych. Przepisz je tutaj lub do zeszytu i wypisz z niego wszystkie związki poboczne.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 4
RFgsRzMi6y2Ba1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5

Z podanych zdań wypisz tutaj lub w zeszycie związki główne oraz poboczne. Zadaj pytania o wyrazy podrzędne.

  1. Wielkie płazy wyłażą z wody.

  2. Skrzydlate ptaki wzbijają się nad ziemię.

  3. Stwórca ukończył swoje wielkie dzieło.

uzupełnij treść
Zapamiętaj!

Aby narysować wykres zdania pojedynczego, należy znaleźć związek główny i zapisać go w jednej linii, najpierw podmiot, potem orzeczenie.

Następnie znajdź określenia podmiotu i określenia orzeczenia, zapisz je odpowiednio w dwóch grupach. Pamiętaj, że ustawiasz wszystkie wyrazy według ważności. Nadrzędne wyrazy stoją wyżej niż podrzędne.

Między poszczególnymi wyrazami będącymi w związku należy zadać pytania.

Oto wykres zdania: Pierwsza kobieta powstała z żebra Adama.

RuDv5JX3P02SU1
licencja: CC 0
Ćwiczenie 6

Narysuj w zeszycie wykresy następujących zdań:

  1. Adam żył w boskim raju.

  2. Podstępny wąż skusił Ewę.

  3. Ciekawa kobieta szybko zerwała zakazany owoc.

  4. Nowe stworzenie z długimi włosami ciągle staje mi na drodze.

  5. Piękne kwiaty pojawiły się na nagiej ziemi.

  6. Na niebieskim firmamencie zabłysły lśniące gwiazdy.

  7. Wszystkie zwierzęta żyły ze sobą w przyjaźni.

  8. Dobry Bóg ulepił z gliny człowieka.