Pamiętam o Tobie!
W kontaktach międzyludzkich obowiązują w naszej kulturze określone zasady podyktowane względami grzecznościowymi. Należy do nich okazywanie zainteresowania, szacunku i życzliwości naszym rozmówcom lub adresatom pisanych przez nas tekstów. Dzięki temu osoba, do której kierujemy wypowiedź, może się czuć dowartościowana. Do gatunków wypowiedzi eksponujących drugą osobę należą: życzenia, dedykacje, przeproszenia i podziękowania.
Wśród otrzymanych życzeń (SMS‑em, e‑mailem, pocztą tradycyjną itp.) wskaż te, które najbardziej ci się podobają. Uzasadnij swój wybór.
Jak zredagować życzenia, dedykacje, przeprosiny i podziękowania?
Życzenia
są to teksty formułowane z okazji świąt, jubileuszy, imienin i ważnych wydarzeń (np. ślubu). Przyjmują one formę wypowiedzi ustnej lub pisemnej. Możemy je składać osobiście, telefonicznie, wysyłać pocztą tradycyjną, e‑mailową lub SMS‑em.
Dedykacja
jest to krótki wpis skierowany do konkretnej osoby, który umieszczamy np. w książce lub na zdjęciu. Funkcję dedykacji mogą pełnić życzenia lub gratulacje. Mile widziane są również stosowne cytaty i sentencje.
Przeprosiny
wypowiadamy po to, by rozmówca nie czuł do nas urazy z powodu naszego niewłaściwego zachowania. Używamy wówczas następujących zwrotów: „wybacz mi”; „przebacz mi”; „przepraszam za...”; „przepraszam za to, że...”; „pragnę przeprosić za.../ za to, że...”.
Podziękowania
to wypowiedzi, które są reakcją na takie zachowania, jak wręczenie upominku, udzielenie pomocy, spełnienie prośby, wyrażenie zgody na coś, udzielenie porady itp. Podziękowania najczęściej przyjmują formę zwrotów: „dziękuję za...”; „dziękuję, że...”; „podziękowania za...”; „jestem wdzięczny/wdzięczna za...”; „składam podziękowania...”; „składam dziękczynienie za...”; „pragnę wyrazić wdzięczność za...”; „Bóg zapłać”.
Więcej na temat omówionych tu form wypowiedzi możesz dowiedzieć się z książki Sztuka pisania. Przewodnik po tekstach użytkowych autorstwa Moniki Zaśko‑Zielińskiej, Anny Majewskiej‑Tworek i Tomasza Piekota (Warszawa 2008).
Zadaniowo
Wybierasz się na urodziny kolegi lub koleżanki. Chcesz w prezencie podarować książkę. Zredaguj dedykację, którą można by wpisać do tej książki.
Wybierz uroczystość i zredaguj życzenia z okazji jubileuszu:
a) 18 urodziny twojego kuzyna;
b) 10‑lecie kapłaństwa wikarego w twojej parafii;
c) 20 rocznica ślubu twoich rodziców;
d) 65 urodziny twojej babci.
Wyobraź sobie, że twoja ulubiona nauczycielka odchodzi wkrótce na emeryturę. Zredaguj kilkuzdaniowy tekst, w którym podziękujesz jej w imieniu całej klasy za pracę z wami.
Poniżej znajduje się osiem wypowiedzeń. Umieść każde z nich w odpowiednim miejscu.
Przede wszystkim chcę przeprosić za tak długie milczenie., Radzę ci, żebyś poprosił rodziców o przebaczenie., Przepraszam, jak dojść do ulicy Kościuszki?, Przecież się nie gniewam., Wybacz mi, że zapomniałam o Twoich urodzinach., No przepraszam, ale to, co wyprawiasz, przechodzi ludzkie pojęcie!, Nie spodziewałam się, że babcia wybaczy mi moje złe zachowanie., Proszę przyjąć przeprosiny.
| Główną intencją są przeprosiny | |
|---|---|
| Inna intencja |
Zgromadźcie jak najwięcej wyrażeń i wyrazów, za pomocą których można w sposób niebezpośredni (nie wprost) wyrazić przeprosiny. Waszą listę mogą rozpoczynać następujące sformułowania: „Przykro mi”; „Naprawdę nie chciałem / nie chciałam”.
Zgromadźcie jak najwięcej wyrażeń i wyrazów, za pomocą których można w sposób niebezpośredni (nie wprost) wyrazić podziękowania. Waszą listę mogą rozpoczynać następujące sformułowania: „Jesteś wspaniały/wspaniała!”; „Co ja bym bez Ciebie zrobił/zrobiła?”.
Sprawiłeś/sprawiłaś dziś przykrość bliskiej osobie. Zredaguj esemesowe przeprosiny. Wypowiedź ogranicz do 160 znaków.
Zapisz skojarzenia do słowa „życzenia” i ułóż krzyżówkę – jak ją stworzyć, dowiesz się z instruktażowego filmu‑samouczka. Pamiętaj, że litery z hasła „życzenia” mogą się znaleźć na początku, na końcu lub w środku wyrazów tworzących łamigłówkę.
Film dostępny na portalu epodreczniki.pl
samouczek - Jak zrobić krzyżówkę? Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0, muzyka: audiojungle.net.
Słowa klucze
- Dziękuję
- Jestem wdzięczna
- Składam podziękowania
- Dzięki
- Proszę przyjąć wyrazy wdzięczności