Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
RNtyIZe9fyhOG1
Widok na jezioro Gopło z Mysiej Wieży Widok na jezioro Gopło z Mysiej Wieży Źródło: 1bumer, licencja: CC BY-SA 3.0.
Widok na jezioro Gopło z Mysiej Wieży
1bumer, licencja: CC BY-SA 3.0

Opowieści ludowe o niezwykłych wydarzeniach i postaciach przekazywano ustnie z pokolenia na pokolenie, potem zapisywano. Zwykle opowieści te zawierają elementy prawdy historycznej. Opowiadają o powstaniu jakiegoś miasta lub państwa, ukazują zdarzenia historyczne, często występują w nich postacie historyczne. Takie opowieści nazywamy podaniami (inaczej legendami). Należy do nich np. legenda o Lechu, Czechu i Rusie albo o księciu Popielu.

RzCZGEBTdTWDv1
Polska Bolesława Chrobrego
Krystian Chariza i zespół,
Ćwiczenie 1

Wskaż na mapie Królestwa Polski w 1025 roku historyczne miejsca: Gniezno, jezioro Gopło i Kruszwicę.

Ćwiczenie 2
RC86B97RnTwsy1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3

Przeczytaj legendę o Popielu. Zwróć uwagę na cechy charakteru księcia. Następnie rozwiąż test czytania ze zrozumieniem.

Podanie o PopieluCecylia Niewiadomska
Cecylia Niewiadomska Podanie o Popielu

Niedaleko od Gniezna, nad jeziorem Gopłem, wznosił się gród Kruszwica. Tam mieszkał książę Popiel, jeden z następców Lecha, i rządził krajem groźnie i surowo. Chciał większej władzy, niż mieli jego poprzednicy. Chciał rządzić sam, nie pytając nikogo o radę. Żona Niemka opowiadała mu nieraz, że tak rządzą książęta w Niemczech.

A w Polsce z dawna był obyczaj, że kniaźj0000008HBB5v22_000tp001kniaź w ważniejszych sprawach zwoływał radę starszych kmieci, czyli gospodarzy, właścicieli ziemi. Taka rada, z kmieci złożona, nazywała się wiecem. Popiel nie chciał zwoływać wieców, a kmiecie rozgniewani o to, nie chcieli z nim chodzić na wojnę, odmawiali mu posłuszeństwa.

Popiel się obawiał, że z tego zatargu skorzystają jego stryjowiej0000008HBB5v22_000tp002stryjowie: połączą się z kmieciami i odbiorą mu władzę. Zaprosił więc stryjów na ucztę, żona przyprawiła trucizną miód i wino i otruła wszystkich.

Trupy wrzucono do Gopła.

Zbrodnia jednak została prędko ukarana. Z ciał potopionych stryjów wylęgły się tysiące myszy i wyruszyły wszystkie do Kruszwicy, prosto na dwór zbrodniarza.

Przerażony Popiel, nie umiejąc walczyć z takim nieprzyjacielem, ratował się ucieczką i z całą rodziną szukał schronienia w murowanej wieży, wznoszącej się pośród jeziora na wyspie. Lecz myszy popłynęły za nim, dopadły go na wieży i zagryzły.

j0000008HBB5v22_00000_BIB_001Cecylia Niewiadomska, Podanie o Popielu, [w:] , Złoty dzban. Baśnie, podania i legendy polskie, wybór Izabela Korsak, Warszawa 2005.
Ćwiczenie 9
R1GoVyh0gzJwb1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 10
RzMT8ZKIG4LdV1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
j0000008HBB5v22_000tp001
j0000008HBB5v22_000tp002