Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R1FJvbu6X9GA211
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
RskG61pXs8t3t11
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.

Zadanie na rozgrzewkę

Ćwiczenie 1
R1Ivla1DHiWWr1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Od końca XVII wieku Rzeczpospolita Obojga Narodów zaczęła się przeistaczać z kraju silnego w państwo, z którym nikt się nie liczył. W XVIII wieku pozbawiona była armii oraz stałych dochodów. Stała się całkowicie uzależniona od potężnych sąsiadów, przede wszystkim Rosji. Losy kraju przestały zależeć od jego mieszkańców.

j0000008VUB6v32_0000000F

Kryzys Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku

W XVII wieku Rzeczpospolita prowadziła liczne wojny. Ponieważ większość z nich toczyła się na jej terenie, doprowadziło to do ogromnych zniszczeń wielu regionów. W ciągu kilkunastu lat ludność państwa w wyniku wojen, chorób i głodu zmniejszyła się o 1/3. Wiele miast było w ruinie, chłopi opuścili spalone wsie, a nieuprawiana ziemia leżała odłogiem. Co więcej, wojny były bardzo kosztowne, ponieważ armię należało utrzymać. Zrujnowanej Polski nie było stać na tak wielkie wydatki, dlatego długi wobec wojska wciąż narastały. Jako że w kraju brakowało złota i srebra potrzebnego do produkcji pieniędzy, zaczęto zmniejszać ich zawartość w wybijanych monetach. To powodowało jednak, że miały one mniejszą wartość. Nowe monety były również bardzo złej jakości, wybijano je bowiem niestarannie i w wielkim pośpiechu. Takimi pieniędzmi państwo starało się spłacać swoje długi, choć ludzie przyjmowali je bardzo niechętnie.

R13F7KLQOKIO1
Boratynka
Boratynka, licencja: CC 0
RoThOCB2uLZEN
Tynfy
Prawo Krwi, Tynfy, licencja: CC 0

Na ilustracjach przedstawiono tynfy i boratynki, pieniądze wybijane w latach kryzysu w XVII i XVIII wieku. Na monetach zawsze widniało łacińskie imię panującego aktualnie króla (lub jego skrót). Łacińskie słowo „rex” znaczy „król”.

Ćwiczenie 2
R7C7wlJ41Yrgt1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
j0000008VUB6v32_0000000Z

Quiz historyczny

Ćwiczenie 3
R1Z2M18Q5VSEJ1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
RRlG42CNfsXcs1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
RPfqbFQBNKJnx1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RCQiR6GGa53QG
Śmierć Czarnieckiego
www.digitale-bibliothek.de, Śmierć Czarnieckiego, Muzeum Narodowe w Warszawie, licencja: CC 0
Ćwiczenie 6
R19F2QT5qiJUs1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Obraz 1.

R1WykHYN0TmOG1
Źródło: Brodero Matthisen, public domain.

Obraz 2.

R178Qr9WWBMj31
Źródło: Jan Tricius, public domain.

Obraz 3.

RH4Ub1Npzm9m31
Źródło: Henry Bryan Hall, public domain.
Ćwiczenie 7
R1Ig1YC4GunvD1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8
Rx43o9KaoOadn1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9
R1UegLndDp4c81
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY NC SA 4.0.

Za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego obradował Sejm Wielki (1788–1792). Przeprowadził on wiele reform, a przede wszystkim uchwalił Konstytucję 3 maja.

Ćwiczenie 10
R7DXcZA7AC8tH1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11
RPAsi8sdZ5trZ1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 12
RCSxWqBwYMOzE1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1e0xkxTT7XmM
Bitwa pod Maciejowicami
Bitwa pod Maciejowicami, Zamek Królewski na Wawelu, licencja: CC 0
Ćwiczenie 13
RX002V2RoO7xY1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 14
R1LJuGkzEg5e51
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 15
R1Me0x8Z89aY61
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 16
RIHhGcWq2YPjG1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.