Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R7req7q0DFnHO11
gitara Źródło: licencja: CC 0.
licencja: CC 0
Ćwiczenie 1

Wymówcie szeptem głoski: b, z, dz, w. Zapiszcie tutaj lub w zeszycie, jakie głoski kolejno można było usłyszeć.

uzupełnij treść

W krtani znajdują się wiązadła głosowe (zwane inaczej strunami), które mogą być napięte – wtedy wymawiamy głoski dźwięczne – lub rozsunięte i luźne – wtedy mówimy głoski bezdźwięczne.

Zapamiętaj! Wszystkie samogłoski są dźwięczne.

Wśród spółgłosek możemy znaleźć pary, które różnią się tylko dźwięcznością. Układ warg, języka, zębów jest w nich taki sam. Jedyna różnica między nimi to napięcie bądź rozluźnienie wiązadeł głosowych.

Oto zbiór takich par spółgłosek twardych. Pamiętaj, że podobnie mogą być parami spółgłoski miękkie, np.: wi‑fi, zi‑si, dzi‑ci.

w

b

z

ż

d

dz

g

f

p

s

sz

t

c

k

Niektóre spółgłoski są dźwięczne, ale nie mają odpowiedników bezdźwięcznych: m, n, r, l, ł, j.

Jedyna spółgłoska bezdźwięczna, która współcześnie nie ma odpowiednika dźwięcznego, to spółgłoska ch.

1
Ćwiczenie 2
R15OGEQ0S2j021
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 3
RRuyNW8HNcUGx1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

W języku polskim spółgłoski dźwięczne (mające bezdźwięczny odpowiednik) na końcu wyrazu tracą swą dźwięczność.

„Lenistwo” narządów mowy objawia się także przy wymawianiu sąsiadujących ze sobą spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych (mających odpowiedniki) – stają się albo bezdźwięczne, np. babka [bapka], albo dźwięczne, np. liczba [lidżba].

1
Ćwiczenie 4
R1MUb90x1qEiB1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 5
R1aNhk52219QE1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.