Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony

Nietoperz śpi aż 20 godzin na dobę, gepard – 12 godzin, żyrafa natomiast tylko 2 godziny. A ile godzin śpi człowiek? Do czego służy nam sen? Czy może być zastąpiony przez inne formy odpoczynku?

R16V6sAFXoyNu
Podczas snu nasz organizm odnawia siły.
Podczas snu nasz organizm odnawia siły
Już wiesz
  • że sen jest ważny dla naszego samopoczucia;

  • że gdy odczuwasz zmęczenie, nie masz ochoty na naukę.

Nauczysz się
  • wykazywać konieczność przeznaczania odpowiedniej ilości czasu na odpoczynek;

  • porównywać odpoczynek bierny i aktywny;

  • podkreślać znaczenie snu dla odnowienia sił organizmu;

  • wykazywać, że nauka bez odpoczynku nie jest możliwa.

iaXivoLNLM_d5e157

1. Do czego służy sen?

Śpisz każdej nocy, a czasami – gdy odczuwasz zmęczenie – możesz się zdrzemnąć również w ciągu dnia. Po nieprzespanej albo zbyt krótko przespanej nocy ciężko ci będzie skupić się na lekcji, nie będziesz mieć ochoty nawet na zabawę. Niewyspany człowiek myśli tylko o tym, żeby się wyspać, a kiedy usiądzie, jego oczy same się zamykają.

Sen jest podstawowym sposobem na odpoczynek, podczas którego nasz organizm odnawia siły. W tym czasie wszystkie narządy, np. serce czy mózg, zwalniają tempo pracy i odpoczywają. Zbyt krótki sen powoduje rozkojarzenie i rozdrażnienie, przez które mogą ucierpieć nasze relacje z innymi osobami. Ponadto niewyspany człowiek staje się bardziej podatny na choroby i ma kłopoty z zapamiętywaniem nowych informacji. Warto więc dobrze się wyspać każdej nocy, aby następnego dnia mieć dobry humor i dużo siły do nauki, która na pewno będzie przyjemniejsza i łatwiejsza.

R1NK6gg3Bkh4K
Jeśli nie możesz skupić się na lekcji, przyczyną tego może być fakt, że twój sen trwał zbyt krótko.
Podczas snu nasz organizm odnawia siły
R1Z69ZvD64mrY1
Niewyspane osoby są drażliwe i skore do kłótni
Ciekawostka

Im człowiek jest starszy, tym mniej snu potrzebuje. Niemowlęta przesypiają co najmniej 16 godzin w ciągu doby, młody człowiek w twoim wieku powinien spać około 9 godzin. Dorosły śpi przeciętnie około 8 godzin na dobę, zaś osoby starsze często sypiają zaledwie 5–6 godzin.

R9r7ZzItjS7FQ1
Długość snu zależna jest od wieku. Dlatego osoby w różnym wieku powinny spać w oddzielnych pomieszczeniach – dzięki temu osoby śpiące krócej nie przeszkadzają tym, które potrzebują więcej snu
iaXivoLNLM_d5e207

2. Odpoczynek aktywny

Odpoczywamy nie tylko nocą podczas snu, ale również w ciągu dnia, wykonując czynności, które sprawiają nam przyjemność. Czytanie książek, rozmowy z przyjaciółmi czy oglądanie telewizji to odpoczynek bierny, podczas którego nie ruszamy się zbyt intensywnie. Sen czy krótkie drzemki to również formy wypoczynku biernego. Innym rodzajem odpoczynku jest odpoczynek aktywny, czyli wymagający ruchu. Mimo że uprawianie sportu może wydawać się przeciwieństwem odpoczynku, w rzeczywistości pozwala na rozwinięcie sprawności i wytrzymałości. Ponadto wysiłek fizyczny zapewnia mocny i głęboki sen. Odpoczywać aktywnie powinny w szczególności osoby, które wykonują pracę umysłową – a więc i ty, ponieważ nauka również jest taką pracą.

R1QR2qjkAvn9q1
Przy uprawianiu niektórych dyscyplin sportowych warto zadbać o stosowanie elementów ochronnych, np. kasków przy jeździe na rowerze
Polecenie 1

Określ, jak długo jesteś w stanie się uczyć, utrzymując przez cały czas pełne skupienie. Czy nauka przez cały dzień bez odpoczynku jest możliwa?

Ciekawostka

Czas, przez jaki jesteśmy w stanie utrzymać koncentrację, wydłuża się wraz z wiekiem. Dwuletnie dziecko skupia uwagę na jednej czynności jedynie przez 5–10 minut, siedmiolatek już przez około 30–40 minut.

iaXivoLNLM_d5e258

Podsumowanie

  • Odpoczynek (w tym sen) jest jedną z podstawowych potrzeb organizmu.

  • Długość snu zależy m.in. od wieku.

  • Podczas snu nasz organizm regeneruje się – dzięki temu utrzymujemy go w zdrowiu.

  • Można wypoczywać aktywnie oraz biernie.

Praca domowa
Polecenie 2.1

Wymień skutki stosowania tylko jednego rodzaju wypoczynku: albo aktywnego, albo biernego.

Polecenie 2.2

Czy osoby wykonujące pracę umysłową powinny odpoczywać wyłącznie biernie? Uzasadnij swoje zdanie.

Zobacz także

Zajrzyj do zagadnień pokrewnych:

iaXivoLNLM_d5e332

Zadania

Ćwiczenie 1
R4xDfdi8URdnA1
zadanie interaktywne
Źródło: Barbara Szydzik <Barbara.szydzik@up.wroc.pl>, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
R1XwPsyJ0uTzX1
zadanie interaktywne
Źródło: Barbara Szydzik <Barbara.szydzik@up.wroc.pl>, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1FsMIaXtktD81
zadanie interaktywne
Źródło: Barbara Szydzik <Barbara.szydzik@up.wroc.pl>, licencja: CC BY 3.0.