Ilustracja przedstawia klawisze fortepianu. Tytuł lekcji: Analityczne słuchanie muzyki klasycznej – forma, charakter, nastrój, wykonawca.
Ilustracja przedstawia klawisze fortepianu. Tytuł lekcji: Analityczne słuchanie muzyki klasycznej – forma, charakter, nastrój, wykonawca.
Analityczne słuchanie muzyki klasycznej – forma, charakter, nastrój, wykonawca
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela:
R8b2Ump14u1d0
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna.
3. W zakresie ruchu przy muzyce. Uczeń:
3) improwizuje za pomocą gestu i ruchu oraz tworzy ilustracje ruchowe do muzyki.
4. W zakresie słuchania i percepcji muzyki. Uczeń:
1) świadomie słucha wybranych dzieł literatury muzycznej (fragmentów lub/i w całości): reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do współczesności), muzyki jazzowej i rozrywkowej, polskich pieśni artystycznych i patriotycznych, utworów ludowych w postaci oryginalnej i artystycznie opracowanej;
2) rozpoznaje ze słuchu: brzmienie głosów ludzkich: sopran, alt, tenor, bas;
3) rozpoznaje i analizuje utwory muzyczne określając ich elementy, nastrój i charakter, formułuje wypowiedzi, stosując pojęcia charakterystyczne dla języka muzycznego.
II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania.
Uczeń zna, rozumie i wykorzystuje w praktyce:
2) określa podstawowe elementy muzyki (rytm, melodię, harmonię, agogikę, dynamikę, kolorystykę, artykulację).
Uczeń odczytuje i zapisuje elementy notacji muzycznej:
1) nazywa dźwięki gamy, rozpoznaje ich położenie na pięciolinii;
2) różnicuje wartości rytmiczne nut i pauz;
3) zna skróty pisowni muzycznej: repetycja, volty, da capo al fine;
4) zna podstawowe oznaczenia: metryczne, agogiczne, dynamiczne i artykulacyjne oraz fermatę;
4. Uczeń wykazuje się znajomością i dokonuje charakterystyki:
3) form muzycznych: budowa okresowa, AB, ABA, ABA1, kanon, rondo, wariacjeWariacjewariacje, pieśń, opera, balet, operetka, musical, koncert, symfoniaSymfoniasymfonia.
III. Kultura muzyczna, narodowe i światowe dziedzictwo kulturowe. Uczeń:
1) zna repertuar kulturalnego człowieka, orientując się w sztandarowych utworach z dziejów historii muzyki i współczesnej kultury muzycznej oraz wartościowej muzyki popularnej.
Nauczysz się
rozpoznawać słuchem wybrane elementy muzyki w utworach muzyki klasycznej;
rozpoznawać w partyturze wybrane elementy muzyki w utworach muzyki klasycznej;
określać słuchem oraz na podstawie partytury formę utworu (wariacje, ABA)
rozpoznawać słuchem instrumenty muzyczne;
rozpoznawać słuchem artykulację pizzicato.
Słuchanie muzyki
Słuchanie muzyki nie jest procesem łatwym. Wymaga wrażliwości percepcyjnej oraz umiejętności skupienia uwagi. Na dzisiejszej lekcji będziesz stosował słuchanie analityczne, które polega na wyodrębnieniu konkretnych warstw brzmieniowych utworu takich, jak elementy dzieła, głosy, instrumenty, aparat wykonawczy, styl epoki, styl kompozytora, forma utworu oraz jego interpretacja. Dzięki temu łatwiej będzie ci zrozumieć i poznać muzykę klasyczną, a przede wszystkim świadomie ją odbierać. Postrzeganie muzyki zależy, bowiem od stopnia zaawansowania słuchacza, inaczej muzykę odbiera amator, inaczej meloman, a jeszcze inaczej artysta, który jest profesjonalnym muzykiem. Podczas tej lekcji będę podpowiadał ci, na co masz zwrócić uwagę podczas słuchania muzyki w konkretnych utworach, ponieważ „słyszeć” nie zawsze znaczy „słuchać”, zaś słuchać nie zawsze znaczy „rozumieć”. Liczę na to, że po dzisiejszej lekcji między tymi wyrazami będziesz mógł postawić znak równości.
RAmZMZSnkhAm0
Ćwiczenie 1
Wskaż zdanie prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Słuchanie analityczne muzyki polega na wyodrębnieniu konkretnych warstw brzmieniowych utworu takich jak elementy dzieła, głosy, instrumenty, aparat wykonawczy, styl epoki, styl kompozytora, forma utworu oraz jego interpretacja., 2. Słuchanie analityczne muzyki polega na ogólnym całościowym odbiorze dzieła bez zwracania uwagi na jakiekolwiek jego elementy.
Wskaż zdanie prawdziwe.
Słuchanie analityczne muzyki polega na wyodrębnieniu konkretnych warstw brzmieniowych utworu takich jak elementy dzieła, głosy, instrumenty, aparat wykonawczy, styl epoki, styl kompozytora, forma utworu oraz jego interpretacja.
Słuchanie analityczne muzyki polega na ogólnym całościowym odbiorze dzieła bez zwracania uwagi na jakiekolwiek jego elementy.
Analityczne słuchanie muzyki klasycznej
Instrumenty smyczkowe swoją nazwę zawdzięczają temu, że gra się na nich smyczkiem. Posłuchasz za chwilę utworu, w którym zabrzmią m.in. skrzypce, altówki, wiolonczele i kontrabasy. Ciekawostka polega na tym, że w tym utworze muzycy z orkiestry smyczkiem zagrają tylko na samym początku, a potem będą szarpać struny palcami. Taka technika gry na instrumentach smyczkowych, nazywa się pizzicato. Taki też tytuł nadał kompozytor dla tego utworu. Zwróć również uwagę na dwa instrumenty, które z czasem dołączą i zagrają fragment melodii. Najpierw usłyszysz flet, a po chwili dołączy również klarnet. Oczywiście, w tle będziesz słyszeć również inne instrumenty z orkiestry.
R1U0VomLdBWOO
Ilustracja przedstawia portret Léo Delibe. Kompozytor przedstawiony na starym, sepiowym zdjęciu to mężczyzna w średnim wieku. Kompozytor ma ciemne włosy i długą brodę. Ubrany jest w białą koszulę i ciemną marynarkę. Pod szyją ma zawiązaną kokardę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetli się informacja: Pizzicato z baletu Sylwia, kompozytor: Leo Delibes. Wykonawca: Fuat Mansurov, Moscow RTV Symphony Orchestra oraz pojawi możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Instrumenty smyczkowe prawie przez cały utwór, grają pizzicato, czyli szarpiąc struny palcami. Przez dużą część utworu powtarza się motyw: dziewięć krótkich dźwięków, dwa dłuższe dźwięki, wszystko w artykulacji staccato. Brzmi to trochę tak, jakby ktoś biegł szybko na palcach, a potem robił dwa podskoki i znów biegł na palcach i podskakiwał.
Ilustracja przedstawia portret Léo Delibe. Kompozytor przedstawiony na starym, sepiowym zdjęciu to mężczyzna w średnim wieku. Kompozytor ma ciemne włosy i długą brodę. Ubrany jest w białą koszulę i ciemną marynarkę. Pod szyją ma zawiązaną kokardę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetli się informacja: Pizzicato z baletu Sylwia, kompozytor: Leo Delibes. Wykonawca: Fuat Mansurov, Moscow RTV Symphony Orchestra oraz pojawi możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Instrumenty smyczkowe prawie przez cały utwór, grają pizzicato, czyli szarpiąc struny palcami. Przez dużą część utworu powtarza się motyw: dziewięć krótkich dźwięków, dwa dłuższe dźwięki, wszystko w artykulacji staccato. Brzmi to trochę tak, jakby ktoś biegł szybko na palcach, a potem robił dwa podskoki i znów biegł na palcach i podskakiwał.
Ra7H9kBVPWTSO
Ćwiczenie 2
Wskaż jak nazywa się technika artykulacyjna gry na instrumentach smyczkowych polegająca na szarpaniu strun palcami. Możliwe odpowiedzi: 1. Pizzicato, 2. Arco, 3. Col lengo, 4. Staccato
Technika artykulacyjna gry na instrumentach smyczkowych polegająca na szarpaniu strun palcami to:
Pizzicato
Arco
Col lengo
Staccato
Przed Tobą ponadczasowy przebój – tradycyjna francuska piosenka dziecięca z XVIII wieku. W Polsce śpiewają tę melodię przedszkolaki a uczniowie klas I –III grają ją już na instrumentach. W Polsce ta piosenka znana jest pod tytułem „Trzy kurki”. Melodia do tej piosenki została wykorzystana przez Wolfganga Amadeusza Mozarta w wariacji „Ah vous dirai‑je, Maman”. Jednak kompozycja Mozarta nie jest już utworem dla wszystkich instrumentalistów, mogą ją zagrać tylko biegli muzycy.
Wariacja, to bardzo rozbudowana i skomplikowana forma utworu, w której temat lub motyw podlega różnym zmianom, m.in. melodycznym, rytmicznym, metrycznym, harmonicznym. Może się również zmieniać tryb oraz inne składowe utworu. Mówiąc najogólniej wariacje to różne warianty tematu, czyli jego odmiany. W prezentowanym utworze Mozart miał pomysł na 12 różnych odmian tematu, czyli napisał 12 wariacji.
Posłuchaj tematu tego utworu i obserwuj zapis muzyczny, zwróć uwagę na repetycje w pierwszej i drugiej części melodii. Pierwsza część ma dwa różne zakończenia (pierwsza i druga volta oznaczona nawiasem kwadratowym z 1. I 2.), druga część grana jest dwukrotnie bez żadnych zmian.
RpMmwpyJa6MLV
Na ilustracji zapis nutowy tematu utworu Wolfganga Amadeusza Mozarta pod tytułem “Ah vous dirai-je Maman”. Zapis składa się z dwudziestu czterech taktów w metrum dwie czwarte. Dźwięki melodii to c c g g a a g g f f e e d d e c (ten fragment się powtarza) i dalej: g g f f e e d d g g f f e e f e d c c g g a a g g f f e e d d e c. Melodia jest prosta, składająca się z prawie samych ćwierćnut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja: Temat utworu "Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu krótki fragment utworu, zagrany na fortepianie. Pianista gra prostą, pogodną melodię i z dyskretnym akompaniamentem. Melodia znana jest w Polsce pod tytułem „Trzy kurki”.
Na ilustracji zapis nutowy tematu utworu Wolfganga Amadeusza Mozarta pod tytułem “Ah vous dirai-je Maman”. Zapis składa się z dwudziestu czterech taktów w metrum dwie czwarte. Dźwięki melodii to c c g g a a g g f f e e d d e c (ten fragment się powtarza) i dalej: g g f f e e d d g g f f e e f e d c c g g a a g g f f e e d d e c. Melodia jest prosta, składająca się z prawie samych ćwierćnut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja: Temat utworu "Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu krótki fragment utworu, zagrany na fortepianie. Pianista gra prostą, pogodną melodię i z dyskretnym akompaniamentem. Melodia znana jest w Polsce pod tytułem „Trzy kurki”.
Posłuchasz teraz wariacji nr 8. Zwróć uwagę na zmianę trybu i tonacji. Temat był zapisany w C‑dur, wariacja zaś zapisana jest w c‑moll – przy kluczu informują o tym trzy bemoleBemolbemole. Drugą istotną zmianą, którą Mozart wprowadził są imitacje. Popatrz, w jaki sposób głos drugi, zapisany na drugiej pięciolinii powtarza melodię głosu pierwszego, zapisanego na pierwszej pięciolinii. Repetycje w tej wariacji dotyczą również dwóch części.
R92utB5D6seIF
Na ilustracji zapis nutowy ósmej wariacji z utworu Wolfganga Amadeusza Mozarta pod tytułem “Ah vous dirai‑je Maman”. Zapis składa się z dwudziestu czterech taktów w metrum dwie czwarte. Przy kluczu pojawiły się trzy bemole (których nie było w zapisie tematu). Zapis jest bardziej skomplikowany, widać, że melodia pojawia się w zapisie, i prawej, i lewej ręki. Rytm utworu też jest bardziej skomplikowany, pojawiają się i ósemki i ćwierćnuty. W zapisie znajdziemy też dużo przygodnych znaków chromatycznych.
Rm7w5hPgMewrN
Na obrazie Wolfgang Amadeusz Mozart. Dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z żabotem i czerwony surdut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawia się napis: Ósma wariacja z utworu „Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu cichy i smutny fragment utworu. Melodia jest opracowana w tonacji molowej, przeważa dynamika piano, pojawiają się elementy imitacyjne (powtarzanie melodii z wyższego głosu w głosie niższym).
Na obrazie Wolfgang Amadeusz Mozart. Dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z żabotem i czerwony surdut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawia się napis: Ósma wariacja z utworu „Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu cichy i smutny fragment utworu. Melodia jest opracowana w tonacji molowej, przeważa dynamika piano, pojawiają się elementy imitacyjne (powtarzanie melodii z wyższego głosu w głosie niższym).
Kolejnego utworu posłuchasz pod kątem jego nastroju i charakteru. Znasz ten utwór z różnych mediów, na pewno wielokrotnie go słyszałeś. Bez podstawowej wiedzy o tym utworze większość słuchaczy określi go jako wyjątkowo smutny, część z nich poda nawet jego tytuł – Marsz żałobny. Jest to fragment większego utworu, Sonaty b‑moll, op. 35 Fryderyka Chopina. Przeczytaj tekst źródłowy, a następnie podczas słuchania tego utworu staraj się powiązać te wszystkie wiadomości z przesłaniem emocjonalnym tego dzieła. Postaraj się „zobaczyć” te treści w brzmieniu tego żałobnego marsza. Śledź zapis muzyczny pierwszej części. Zaobserwuj, czy ten fragment zapisany w nutach powraca w dalszej części utworu. Przy kluczu znajduje się siedem bemoli, które wskazują na tonację utworu. Na początku zostało zapisane również tempo lento, czyli tempo wolne. Zwróć również uwagę na liczne oznaczenia dynamiki.
Marsz żałobny z Sonaty b–moll posiada historię długą i ważką. Powstał w dwa lata przed Sonatą. Na szczęście w zachowanym rękopisie tria Marsza żałobnego postawił Chopin datę: 28 listopada 1837. Była to wigilia rocznicy wybuchu powstania listopadowego. W Paryżu, w środowisku Wielkiej Emigracji, właśnie w wigilie obchodzono rocznice narodowe i religijne. Na wielu z nich Chopin improwizował. Rękopis Marsza żałobnego zdaje się poprzez ową datę – sugerować patriotyczną proweniencję utworu. Potem przyszła jednak wyprawa na Majorkę; wspaniałe uniesienia i groźne momenty znaczące dni pobytu w klasztorze w Valdemosie. Zanotowane przez George Sand i potwierdzone cytowanym fragmentem listu do Solange – przeżycia i przewidzenia autora Marsza żałobnego. Cokolwiek tu sądzić, był to czas, gdy śmierć zaglądała mu w oczy.
Sonata b–moll, rzec można, „urosła wokół marsza”. Stał się on dla niej punktem wyjścia, a zarazem: punktem centralnym i kulminacyjnym. Obie części pierwsze, Allegro i Scherzo, ku niemu dążą. Finale pełni jedynie funkcję epilogu: „ogadywania po marszu”, który już minął. Gest otwarcia – owe exordium stojące na czele utworu – właśnie na ten, a nie inny moment wskazuje. W tym dramacie muzycznym, mającym charakter tragiczny – marsz reprezentuje katastrofę. Nieuniknioną, nieuchronną, zapowiedzianą przez wstępne grave, sprowadzoną – przez ostatnie takty Scherza.
Nie sposób wyobrazić sobie muzyki żałobnej równie prosto, surowo i lapidarnie skonstruowanej, a równie przejmującej. Chopin eksponuje ją gradacyjnie, krok po kroku potęgując ekspresję. Właściwy marsz zbudował Chopin z dwu tematów: pierwszy (główny) przepełnia ekspresja sięgająca od otępienia do lamentu. Temat dopełniający przynosi natomiast muzycznie wyrażoną ekspresję krzyku i gniewu [t. (22)23–28]. W tej części marsza muzyka toczy się – rzec można – in modo geometrico: po linii prostej. Siła losu ma tu kształt i wyraz siły konsekwentnej i nieubłaganej.
Trio (w Des–dur) wnosi kontrast tak duży, że aż zadziwiający. Naprzeciw posępności, ekspresji i nieodwołalnej logiki właściwego marsza, postawił Chopin melodię dziecięco prostą, naiwną, bezbronną. Wewnątrz marsza działa ona zarazem jako akcent ironii i jako moment szczególnie przejmujący [t. 31–38].
Po wybrzmieniu muzyki tria wraca muzyka marsza. Znów urasta: od szeptu do krzyku, od cichego lamentu do protestu i buntu [t. 76–83].
Interpretacje Marsza żałobnego układają się w zbiór obfity i zróżnicowany. Franciszek Liszt słyszał w nim „pochód narodu pogrążonego w żałobie, opłakującego własną klęskę”. W późniejszych interpretacjach słyszano w marszu przede wszystkim ekspresję osobistą. W jednych i drugich akcent pada na siłę wyrazu o „charakterze heroiczno–tragicznym”, na szlachetność patosu – „przepojonego bólem”. Jeśli marsza z Sonaty b–moll z czymkolwiek porównywano – to jedynie z Marszem żałobnym z Beethovenowskiej Eroiki. Stał się – poza tym – najsłynniejszym utworem Chopina. Tak to w każdym razie wygląda, jeśli popularność mierzyć ilością transkrypcji: marsz z Sonaty b–moll opublikowano w ponad pół tysiąca rodzajów transkrypcji na wszelkie możliwe zespoły i instrumenty, do orkiestry dętej włącznie. Nie spodobał się tylko Schumannowi. Ściślej: nie spodobało mu się włączenie go w strukturę dramatyczną sonaty. Zdradził, iż na jego miejscu widziałby najchętniej – jak pisał – „jakieś adagio w Des–dur”.
Autor: Mieczysław Tomaszewski Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie” Polskie Radio II
Fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na udach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe, ciemne, włosy zakrywające ucho. Niewielkie, ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny, bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Marsz żałobny z Sonaty b-moll, op. 35 wykonawca: Bianca Sitzius oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu bardzo smutny, przygnębiający utwór, wykonany na fortepianie. Na tle akordów w rytmie bardzo wolnych kroków pianista wykonuje smutną melodię.
Fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na udach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe, ciemne, włosy zakrywające ucho. Niewielkie, ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny, bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Marsz żałobny z Sonaty b-moll, op. 35 wykonawca: Bianca Sitzius oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu bardzo smutny, przygnębiający utwór, wykonany na fortepianie. Na tle akordów w rytmie bardzo wolnych kroków pianista wykonuje smutną melodię.
R1KsGEqFdvL38
Zapis nutowy Marsza żałobnego z Sonaty b‑moll opus trzydzieste piąte Fryderyka Chopina. Na zdjęciu nuty na fortepian, przy kluczu pięć bemoli. Dla lewej ręki zapis akordów w rytmie ćwierćnut. Dla prawej ręki zapis melodii połączony jest łukami, co świadczy o tym, że należy wykonywać go legato, czyli łącząc ze sobą dźwięki.
RhbhOWGGbWHqO
Na ilustracji strona tytułowa pierwodruku Sonaty b‑moll Fryderyka Chopina. Na pożółkłej karcie widać: tytuł Sonate pour le piano, kompozytora Fred. Chopin, opus trzydzieste piąte, nazwę wydawcy i rok wydania 1840.
RumsoVJ0HiGU7
Ćwiczenie 3
Wskaż autora Marsza żałobnego z Sonaty b-moll op. 35. Możliwe odpowiedzi: 1. Fryderyk Chopin, 2. Ludwig van Beethoven, 3. Robert Schumann, 4. Franciszek Liszt.
W kolejnym muzycznym przykładzie skupisz się m.in. na wykonawcy. Będzie to orkiestra symfoniczna, utworem zaś V Symfonia Ludwiga van Beethovena. Rozpoczyna ją słynny motyw, na który składają się tylko cztery dźwięki. Mimo, że motyw ten jest nieustannie powtarzany, nie powoduje znudzenia. Motyw ten nosi nazwę motywu losu, symfoniaSymfoniasymfonia zaś często nazywana jest Symfonią losu. Określenie to związane jest ze zdaniem przypisywanym samemu Beethovenowi, który w taki oto sposób miał określić te słynne cztery dźwięki: „Tak oto Los puka do drzwi”.
R1XXSCPNsdwGx
Ilustracja przedstawia pięciolinię z zapisem nutowym. Po kluczu wiolinowym narysowane są trzy bemole: b, es, as i określone metrum dwie czwarte. Zapis składa się z czterech taktów: w pierwszym i trzecim takcie pauza ósemkowa i trzy ósemki. W drugim i czwartym takcie półnuta, nad którą znajduje się fermata.
Polecenie 1
Odpowiedz na pytanie: Jak nazywany jest motyw, rozpoczynający piątą symfonię Beethovena?
Odpowiedz na pytanie: Jak nazywany jest motyw, rozpoczynający piątą symfonię Beethovena?
Odpowiedz na pytanie: Jak nazywany jest motyw, rozpoczynający piątą symfonię Beethovena?
Posłuchaj jak brzmi motyw, który rozpoczyna V Symfonię zagrany na fortepianie, a następnie wysłuchaj fragmentu utworu w wersji na orkiestrę symfoniczną. Zapisz swoje odczucia, jakie są związane z odsłuchem motywu oraz całego utworu.
Rqw6gkrTrLZHI
Na nagraniu zagrany na fortepianie motyw losu, rozpoczynający V Symfonię Ludwiga van Beethovena. Motyw brzmi złowieszczo. Rytm jest następujący: trzy krótkie nuty, jedna długa nuta. Motyw ten powtarza się drugi raz, zagrany odrobinę niżej.
Na nagraniu zagrany na fortepianie motyw losu, rozpoczynający V Symfonię Ludwiga van Beethovena. Motyw brzmi złowieszczo. Rytm jest następujący: trzy krótkie nuty, jedna długa nuta. Motyw ten powtarza się drugi raz, zagrany odrobinę niżej.
Na nagraniu zagrany na fortepianie motyw losu, rozpoczynający V Symfonię Ludwiga van Beethovena. Motyw brzmi złowieszczo. Rytm jest następujący: trzy krótkie nuty, jedna długa nuta. Motyw ten powtarza się drugi raz, zagrany odrobinę niżej.
Rzcesk6unYqww
Na nagraniu początkowy fragment pierwszej części Piątej Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Nagrany utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Na nagraniu początkowy fragment pierwszej części Piątej Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Nagrany utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Na nagraniu początkowy fragment pierwszej części Piątej Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Nagrany utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Ciekawostka
Trzy sygnały krótkie i jeden długi, a więc rytmiczny zapis „motywu losu” to w kodzie Morse’a pierwsza litera słowa „victory” (zwycięstwo). W trakcie II wojny światowej alianci wykorzystywali początek V symfonii do celów propagandowych. W taki oto sposób motyw losu stał się symbolem zwycięstwa.
Kod Morse’a został stworzony przez Samuela Morse’a i Alfreda Vaila. Służy komunikacji za pomocą dźwięków, błysków światła, impulsów elektrycznych lub znaków popularnie zwanych kreską i kropką.
R1clgP2e9zAue
Litera „V” w alfabecie Morse’a zapisywana jako trzy kropki i kreska.
Litera „V” alfbecie Morse’a zapisywana jako trzy kropki i kreska”, online-skills, CC BY 3.0
Posłuchaj jak brzmi litera „V” w kodzie Morse’a.
R7mzKqwLaQ5NB
Na ilustracji litera V zapisana w alfabecie Morse'a: trzy kropki i kreska. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: Dźwięk brzmienia litery „V" w kodzie Morse'a i pojawia się możliwość odtworzenia nagrania. Na nagraniu trzy dźwięki krótkie i jeden długi.
Na ilustracji litera V zapisana w alfabecie Morse'a: trzy kropki i kreska. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: Dźwięk brzmienia litery „V" w kodzie Morse'a i pojawia się możliwość odtworzenia nagrania. Na nagraniu trzy dźwięki krótkie i jeden długi.
R18OZz9kopub9
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytanie: Gdzie oprócz sal koncertowych został wykorzystany motyw losu z V Symfonii Beethovena?
Odpowiedz na pytanie: Gdzie oprócz sal koncertowych został wykorzystany motyw losu z V Symfonii Beethovena?
Wskaż zapis nutowy z motywem losu V Symfonii Ludwiga van Beethovena.
Opis ilustracji A
Opis ilustracji B
Opis ilustracji C
Opis ilustracji D
Ćwiczenie 5
Odpowiedz na pytanie: Z ilu dźwięków składa się „motyw losu”?
Odpowiedz na pytanie: Z ilu dźwięków składa się „motyw losu”?
Odpowiedz na pytanie: Z ilu dźwięków składa się „motyw losu”?
Wskaż nagranie z motywem losu V Symfonii Ludwiga van Beethovena.
RdMF8iGqWYXYW
Możliwe odpowiedzi: 1. Utwór 1, 2. Utwór 2, 3. Utwór 3, 4. Utwór 4
Nagranie 1
Nagranie 2
Nagranie 3
Nagranie 4
Polecenie 2
Opisz charakter utworu „Galop” Dymitra Kabalewskiego.
Opisz charakter utworu „Galop” Dymitra Kabalewskiego.
Opisz charakter utworu „Galop” Dymitra Kabalewskiego.
Podczas słuchania tego utworu wymyśl dowolną aranżację ruchową do poszczególnych części, np. w częściach skrajnych pokaż jak jedziesz na koniu, mocno trzymaj się siodła, strzelaj z łuku itp. W części środkowej zaś, przy dźwiękach ksylofonu wykonuj inne ruchy, np. rzucaj lassem, rozglądaj się i wyraźnie czegoś szukaj lub odpoczywaj po trudnym ujeżdżaniu rumaka.
R1Nbifvpdf3TA
Na zdjęciu Dymitr Kabalewski. Starszy mężczyzna ma siwe włosy, okulary w grubej, ciemnej oprawie, lekko otwarte usta. Kompozytor patrzy do góry. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się napis: Dymitr Kabalewski Galop wykonanie: Armenian Phiharmonic Orchestra, Loris Tjeknavorian oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu bardzo dynamiczny i szybki utwór. Powtarzający się motyw to opadająca melodia i kilka mocnych akordów. Dynamizm podkreśla użycie ksylofonu i instrumentów perkusyjnych.
Na zdjęciu Dymitr Kabalewski. Starszy mężczyzna ma siwe włosy, okulary w grubej, ciemnej oprawie, lekko otwarte usta. Kompozytor patrzy do góry. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się napis: Dymitr Kabalewski Galop wykonanie: Armenian Phiharmonic Orchestra, Loris Tjeknavorian oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu bardzo dynamiczny i szybki utwór. Powtarzający się motyw to opadająca melodia i kilka mocnych akordów. Dynamizm podkreśla użycie ksylofonu i instrumentów perkusyjnych.
Fot. nieznany, Dymitr Kabalewski, bach-cantatas.com, CC BY 3.0 (ilustracja); Dymitr Kabalewski, Galop, online-skills, CC BY 3.0
Sprawdź swoją wiedzę
Ćwiczenie 6
Odpowiedz na pytanie: Jaki jest sygnał litery V w alfabecie Morsa?
Odpowiedz na pytanie: Jaki jest sygnał litery V w alfabecie Morsa?
Odpowiedz na pytanie: Jaki jest sygnał litery V w alfabecie Morsa?
Wskaż symboliczny zapis „Motywu losu” z V Symfonii Ludwiga van Beethovena jako kod litery „V” w alfabecie Morse’a.
RgTCjVP07XPgN
Utwór 1
Utwór 2
Utwór 3
Utwór 4
RZX9scLmLOzw9
Ćwiczenie 7
Wskaż instrumenty znajdujące się w partyturze Symfonii g-moll Wolfganga Amadeusza Mozarta. Możliwe odpowiedzi: 1. oboje, 2. rogi B, 3. rogi G, 4. skrzypce pierwsze, 5. skrzypce drugie, 6. altówki, 7. wiolonczele i kontrabasy.
Wskaż instrumenty znajdujące się w partyturze Symfonii g-moll Wolfganga Amadeusza Mozarta. Możliwe odpowiedzi: 1. oboje, 2. rogi B, 3. rogi G, 4. skrzypce pierwsze, 5. skrzypce drugie, 6. altówki, 7. wiolonczele i kontrabasy.
Praca domowa
RyEs6kkOzVJs6
Ćwiczenie 8
Wskaż prawdziwe zdania dotyczące utworu Mozarta Ah vous dirai-je Maman . Możliwości: A. W Polsce ten utwór znany jest jako „Trzy świnki". B. W utworze Ah vous dirai-je, Maman Mozart zawarł 10 wariacji C. Melodia wykorzystana do stworzenia tego utworu była znana w XVIII wieku D. Melodia tego utworu pochodzi z Francji E. W utworze Ah vous dirai-je Maman Mozart zawarł 12 wariacji.
Wskaż prawdziwe zdania dotyczące utworu Mozarta Ah vous dirai-je Maman . Możliwości: A. W Polsce ten utwór znany jest jako „Trzy świnki". B. W utworze Ah vous dirai-je, Maman Mozart zawarł 10 wariacji C. Melodia wykorzystana do stworzenia tego utworu była znana w XVIII wieku D. Melodia tego utworu pochodzi z Francji E. W utworze Ah vous dirai-je Maman Mozart zawarł 12 wariacji.
Posłuchaj wybrany fragment utworu Wolfganga Amadeusa Mozarta Ah vous dirai‑je, Maman i wskaż prawidłowe odpowiedzi.
W utworze Ah vous dirai-je, Maman Mozart zawarł 12 wariacji
W utworze Ah vous dirai-je, Maman Mozart zawarł 10 wariacji
W Polsce utwór ten znany jest jako „Trzy świnki”
Melodia wykorzystana do stworzenia tego utworu była znana w XVIII wieku
Melodia tego utworu pochodzi z Francji.
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
Słownik pojęć
Altówka
Altówka
instrument strunowy z grupy chordofonów smyczkowych (pocieranych).
Artykulacja
Artykulacja
sposób wydobywania dźwięków realizowany przez wykonawcę na podstawie norm przekazanych przez tradycję (muzyka dawna, lud.) lub wskazówek kompozytora zawartych w partyturze, takich jak: legato, staccato, arco, pizzicato, col legno, glissando, frullato, tremolo, con sordino, Ped. (z użyciem pedału) itd.
Bemol
Bemol
w notacji muzycznej - znak graficzny, wskazujący na obniżenie o półton dźwięku, symbolizowanego przez nutę, przed którą bemol stoi.
Beethoven Ludwig van
Beethoven Ludwig van
ur. przed lub 17 XII 1770 (data chrztu), Bonn, zm. 26 III 1827, Wiedeń, kompozytor niemiecki.
Chopin Fryderyk (Franciszek)
Chopin Fryderyk (Franciszek)
ur. 1 III (22 II?) 1810, Żelazowa Wola, zm. 17 X 1849, Paryż, Najwybitniejszy kompozytor polski, słynny pianista, współtwórca europejskiego romantyzmu.
Delibes Léo
Delibes Léo
ur. 21 II 1836, Saint‑Germain‑du‑Val (dep. Sarthe), zm. 16 I 1891, Paryż, kompozytor francuski.
Dynamika
Dynamika
dział muzyki, zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku.
Fagot
Fagot
[wł. fagotto ‘wiązka’] - instrument z grupy aerofonów stroikowych.
Flet
Flet
instrument z grupy aerofonów wargowych.
Forma
Forma
zespół środków artystycznych użytych przez artystę; też: wyraz zewnętrzny dzieła sztuki.
Harmonia
Harmonia
sposób łączenia i budowy akordów w utworze muzycznym; dział teorii muzyki o zasadach budowy akordów i ich następstw.
Imitacja
Imitacja
technika kompozytorska, stosowana w utworach polifonicznych.
Instrumenty smyczkowe
Instrumenty smyczkowe
instrumenty strunowe, na których gra się za pomocą smyczka.
Klarnet
Klarnet
[wł. < łac.] - instrument z grupy aerofonów stroikowych.
Klucz
Klucz
znak graficzny, umieszczany na początku pięciolinii, określający wysokość zapisywanych na niej dźwięków.
Kocioł
Kocioł
instrument perkusyjny, z grupy membranofonów.
Kontrabas [wł.]
Kontrabas [wł.]
najniżej brzmiący instrument muz. z grupy chordofonów smyczkowych.
Liszt – Ferenc
Liszt – Ferenc
ur. 22 X 1811, Raiding (ob. Doborján k. Sopron, Węgry), zm. 31 VII 1886, Bayreuth, węgierski kompozytor, pianista i dyrygent.
Melodyka
Melodyka
sposób tworzenia i rozwijania melodii, charakterystyczny dla jakiegoś utworu, stylu, kompozytora lub epoki.
Metrum
Metrum
podstawowy schemat określający czas trwania nut oraz układ akcentów w obrębie taktu w utworze muzycznym.
Motyw
Motyw
charakterystyczny materiał melodyczny lub melodyczny i harmoniczny, stanowiący podstawę struktury dzieła muzycznego.
Mozart Wolfgang Amadeus
Mozart Wolfgang Amadeus
ur. 27 I 1756, Salzburg, zm. 5 XII 1791, Wiedeń, kompozytor austriacki, jeden z największych twórców w historii muzyki.
Obój
Obój
instrument z grupy aerofonów stroikowych.
Orkiestra smyczkowa
Orkiestra smyczkowa
orkiestra, w której dominują instrumenty smyczkowe.
Orkiestra symfoniczna
Orkiestra symfoniczna
orkiestra złożona z instrumentów smyczkowych, dętych, perkusyjnych, harfy, niekiedy fortepianu i innych.
Partytura
Partytura
[wł.] - zapis utworu zespołowego, sporządzony tak, aby wszystkie partie (głosy) utworu były zestawione jedna nad drugą wg określonego porządku, odzwierciedlającego ich wzajemne zsynchronizowanie.
Pięciolinia
Pięciolinia
zespół 5 równoległych poziomych linii, liczonych od najniższej, na których lub między którymi są stawiane znaki notacji muzycznej (nuty, pauzy).
Pizzicato
Pizzicato
[piccikạto; wł., ‘szczypiąc’, ‘szarpiąc’] - rodzaj artykulacji, polegający na wydobywaniu dźwięku na instrumentach smyczkowych (w muzyce XX w. czasem też na fortepianie) przez szarpnięcie struny palcem (palcami) prawej ręki, jak w instrumentach strunowych szarpanych, np. gitarze, w odróżnieniu od gry arco.
Repetycja
Repetycja
[łac.] - powtórzenie fragmentu utworu, często zaznaczone w partyturze specjalnymi znakami.
Róg, waltornia
Róg, waltornia
instrument z grupy aerofonów ustnikowych.
Rytm
Rytm
czynnik regulujący czas trwania dźwięków w utworze muzycznym i wyznaczający ich następstwo w czasie.
Schumann Robert
Schumann Robert
ur. 8 VI 1810, Zwickau (Saksonia), zm. 29 VII 1856, Endenich k. Bonn, niemiecki kompozytor i pianista, jeden z głównych przedstawicieli romantyzmu w muzyce.
Sekwencje, progresje
Sekwencje, progresje
środek konstrukcyjny polegający na przenoszeniu dowolnej struktury melodycznej (progresja melodyczna) lub harmonicznej (progresja harmoniczna) o określony interwał w kierunku wznoszącym (progresja wznosząca) lub opadającym (progresja opadająca).
Skrzypce
Skrzypce
instrument muzyczny z grupy chordofonów smyczkowych.
Smyczek
Smyczek
sprężysty drewniany pręt z napiętym na nim pasmem włosia, służący do wydobywania dźwięku z niektórych instrumentów strunowych.
Sonata
Sonata
[wł.] - cykl sonatowy, cykliczna forma muzyki instrumentalnej, składająca się najczęściej z 4 odrębnych, stanowiących zamkniętą całość części, zestawionych w odpowiedniej kolejności na zasadzie kontrastu agogicznego (kontrastu tempa), kontrastu wyrazowego i wspólnoty lub pokrewieństwa tonacji; także utwór muzyczny, mający taką formę.
Symfonia
Symfonia
[gr.] - cykliczna forma orkiestrowa, zazwyczaj 4‑częściowa, zbudowana zgodnie z zasadami cyklu sonatowego.
Temat
Temat
materiał melodyczny lub melodyczny i harmoniczny, stanowiący podstawę struktury dzieła muzycznego.
Tonacja
Tonacja
podstawa melodyczno‑harmoniczna utworu w systemie dur‑moll, wyznaczona przez związki funkcyjne między dźwiękami i akordami danej gamy durowej lub molowej.
Transkrypcja
Transkrypcja
[łac. transcriptio ‘przepisywanie’] - opracowanie utworu muzycznego na inny niż w oryginale zespół wykonawczy (orkiestracja) lub inny instrument.
Trąbka
Trąbka
[wł.] - instrument dęty blaszany, z grupy aerofonów ustnikowych.
Tryb
Tryb
[niem.] - w systemie dur‑moll jedna z 2 odmian: skali, gamy, tonacji, także trójdźwięku.
Volta
Volta
jedno z wielu różnych zakończeń fragmentu utworu, np. seconda volta drugie (w odróżnieniu od prima volta) zakończenie fragmentu kompozycji, występujące po repetycji.
Wariacje
Wariacje
[łac.] - cykliczna forma muzyczna, polegająca na przedstawieniu tematu i następnie określonej liczby jego odmian (czyli wariacji w węższym znaczeniu).
Wiolonczela
Wiolonczela
[wł.] - tenorowo‑basowy instrument z grupy chordofonów smyczkowych.
red. Andrzej Chodkowski, Encyklopedia muzyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Biblioteka Muzyczna
R1U0VomLdBWOO
Ilustracja przedstawia portret Léo Delibe. Kompozytor przedstawiony na starym, sepiowym zdjęciu to mężczyzna w średnim wieku. Kompozytor ma ciemne włosy i długą brodę. Ubrany jest w białą koszulę i ciemną marynarkę. Pod szyją ma zawiązaną kokardę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetli się informacja: Pizzicato z baletu Sylwia, kompozytor: Leo Delibes. Wykonawca: Fuat Mansurov, Moscow RTV Symphony Orchestra oraz pojawi możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Instrumenty smyczkowe prawie przez cały utwór, grają pizzicato, czyli szarpiąc struny palcami. Przez dużą część utworu powtarza się motyw: dziewięć krótkich dźwięków, dwa dłuższe dźwięki, wszystko w artykulacji staccato. Brzmi to trochę tak, jakby ktoś biegł szybko na palcach, a potem robił dwa podskoki i znów biegł na palcach i podskakiwał.
Ilustracja przedstawia portret Léo Delibe. Kompozytor przedstawiony na starym, sepiowym zdjęciu to mężczyzna w średnim wieku. Kompozytor ma ciemne włosy i długą brodę. Ubrany jest w białą koszulę i ciemną marynarkę. Pod szyją ma zawiązaną kokardę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetli się informacja: Pizzicato z baletu Sylwia, kompozytor: Leo Delibes. Wykonawca: Fuat Mansurov, Moscow RTV Symphony Orchestra oraz pojawi możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Instrumenty smyczkowe prawie przez cały utwór, grają pizzicato, czyli szarpiąc struny palcami. Przez dużą część utworu powtarza się motyw: dziewięć krótkich dźwięków, dwa dłuższe dźwięki, wszystko w artykulacji staccato. Brzmi to trochę tak, jakby ktoś biegł szybko na palcach, a potem robił dwa podskoki i znów biegł na palcach i podskakiwał.
RpMmwpyJa6MLV
Na ilustracji zapis nutowy tematu utworu Wolfganga Amadeusza Mozarta pod tytułem “Ah vous dirai-je Maman”. Zapis składa się z dwudziestu czterech taktów w metrum dwie czwarte. Dźwięki melodii to c c g g a a g g f f e e d d e c (ten fragment się powtarza) i dalej: g g f f e e d d g g f f e e f e d c c g g a a g g f f e e d d e c. Melodia jest prosta, składająca się z prawie samych ćwierćnut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja: Temat utworu "Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu krótki fragment utworu, zagrany na fortepianie. Pianista gra prostą, pogodną melodię i z dyskretnym akompaniamentem. Melodia znana jest w Polsce pod tytułem „Trzy kurki”.
Na ilustracji zapis nutowy tematu utworu Wolfganga Amadeusza Mozarta pod tytułem “Ah vous dirai-je Maman”. Zapis składa się z dwudziestu czterech taktów w metrum dwie czwarte. Dźwięki melodii to c c g g a a g g f f e e d d e c (ten fragment się powtarza) i dalej: g g f f e e d d g g f f e e f e d c c g g a a g g f f e e d d e c. Melodia jest prosta, składająca się z prawie samych ćwierćnut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja: Temat utworu "Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu krótki fragment utworu, zagrany na fortepianie. Pianista gra prostą, pogodną melodię i z dyskretnym akompaniamentem. Melodia znana jest w Polsce pod tytułem „Trzy kurki”.
Rm7w5hPgMewrN
Na obrazie Wolfgang Amadeusz Mozart. Dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z żabotem i czerwony surdut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawia się napis: Ósma wariacja z utworu „Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu cichy i smutny fragment utworu. Melodia jest opracowana w tonacji molowej, przeważa dynamika piano, pojawiają się elementy imitacyjne (powtarzanie melodii z wyższego głosu w głosie niższym).
Na obrazie Wolfgang Amadeusz Mozart. Dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z żabotem i czerwony surdut. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawia się napis: Ósma wariacja z utworu „Ah vous dirai-je Maman" Wolfganga Amadeusza Mozarta. Wykonawca: Pianista z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu cichy i smutny fragment utworu. Melodia jest opracowana w tonacji molowej, przeważa dynamika piano, pojawiają się elementy imitacyjne (powtarzanie melodii z wyższego głosu w głosie niższym).
RIO6PzZHPL0Wy
Fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na udach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe, ciemne, włosy zakrywające ucho. Niewielkie, ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny, bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Marsz żałobny z Sonaty b-moll, op. 35 wykonawca: Bianca Sitzius oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu bardzo smutny, przygnębiający utwór, wykonany na fortepianie. Na tle akordów w rytmie bardzo wolnych kroków pianista wykonuje smutną melodię.
Fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na udach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe, ciemne, włosy zakrywające ucho. Niewielkie, ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny, bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Marsz żałobny z Sonaty b-moll, op. 35 wykonawca: Bianca Sitzius oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu bardzo smutny, przygnębiający utwór, wykonany na fortepianie. Na tle akordów w rytmie bardzo wolnych kroków pianista wykonuje smutną melodię.
Rqw6gkrTrLZHI
Na nagraniu zagrany na fortepianie motyw losu, rozpoczynający V Symfonię Ludwiga van Beethovena. Motyw brzmi złowieszczo. Rytm jest następujący: trzy krótkie nuty, jedna długa nuta. Motyw ten powtarza się drugi raz, zagrany odrobinę niżej.
Na nagraniu zagrany na fortepianie motyw losu, rozpoczynający V Symfonię Ludwiga van Beethovena. Motyw brzmi złowieszczo. Rytm jest następujący: trzy krótkie nuty, jedna długa nuta. Motyw ten powtarza się drugi raz, zagrany odrobinę niżej.
Na nagraniu zagrany na fortepianie motyw losu, rozpoczynający V Symfonię Ludwiga van Beethovena. Motyw brzmi złowieszczo. Rytm jest następujący: trzy krótkie nuty, jedna długa nuta. Motyw ten powtarza się drugi raz, zagrany odrobinę niżej.
Rzcesk6unYqww
Na nagraniu początkowy fragment pierwszej części Piątej Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Nagrany utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Na nagraniu początkowy fragment pierwszej części Piątej Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Nagrany utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Na nagraniu początkowy fragment pierwszej części Piątej Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Nagrany utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Bibliografia
red. A. Chodkowski, Encyklopedia muzyki, Warszawa 1995.
red. R. Gozdecka i A. Weiner, Profesjonalizm w edukacji muzycznej, Lublin 2013.
