Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Prawo powszechnego ciążenia

Na poniższej symulacji przedstawiono trzy ciała o trzech różnych masach znajdujące się na trzech różnych orbitach Ziemi. Wektory reprezentują siłę grawitacji, jaka działa na każde z tych ciał ze strony centralnej planety. Zanim przejdziesz do poleceń umieszczonych pod animacją, pobaw się nią. Sprawdź, jakie funkcjonalności zapewnia myszka i suwaki umieszczone w prawym górnym rogu symulacji.

Opis alternatywny symulacji.

Na symulacji widać planetę, wokół której krążą po orbitach kołowych trzy księżyce. Za pomocą suwaków znajdujących się w prawym górnym rogu ekranu możemy regulować odległości księżyców od planety oraz ich masy. Zgodnie z trzecim prawem Keplera zmniejszenie promienia orbity księżyca powoduje zwiększenie jego prędkości kątowej na orbicie. Na symulacji widać także wektory sił jakimi planeta przyciąga księżyce. Zgodnie z prawem powszechnego ciążenia im księżyce mają większe masy lub im są bliżej planety z tym większą siłą są do niej przyciągane. Dodatkowo na animacji umieszczono jeszcze jeden suwak pozwalający uczynić planetę przezroczystą co ułatwia obserwację ruchu księżyców i działających na nie sił.

RGJMvzF9gHaVh
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. Licencja: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.
1
Polecenie 1

Na podstawie ustawień początkowych symulacji można wysnuć wniosek, że im dalej znajduje się ciało od masy centralnej, tym większa siła grawitacji na nie działa. Wyjaśnij, gdzie tkwi błąd w tym rozumowaniu.

uzupełnij treść
Polecenie 1
R1GBvccx8b3DW
Ćwiczenie alternatywne: Od czego zależy siła oddziaływania grawitacyjnego między dwoma ciałami? Możliwe odpowiedzi: 1. od mas tych ciał, 2. od prędkości tych ciał, 3. od odległości między tymi ciałami
1
Polecenie 2
  • Umieść na symulacji pierwsze z ciał na orbicie o promieniu równym promieniowi Ziemi i nadaj mu masę równą 1.

  • Drugie i trzecie ciało umieść odpowiednio w dwa i trzy razy większej odległości od środka Ziemi.

  • Następnie spróbuj nadać im masy takie, by długości ich wektorów były równe długości wektora pierwszego z ciał. Dla ułatwienia sobie zadania ustaw za pomocą myszki kamerę tak, by obserwować układ z punktu leżącego na osi obrotu Ziemi.

  • Pamiętając, że kolejne promienie orbit ciał rosną liniowo (1⋅rIndeks dolny 1, 2⋅rIndeks dolny 1, 3⋅rIndeks dolny 1), co możesz powiedzieć o zależności między masami? Czy potrafisz przewidzieć, jaką masę miałoby czwarte ciało (nie widoczne na animacji) krążące po orbicie o promieniu 4⋅rIndeks dolny 1?

uzupełnij treść
Polecenie 2
R1YxE4UOMX92j
Ćwiczenie alternatywne: Ciało o masie jednego kilograma umieszczono na powierzchni Ziemi. Jeżeli zwiększymy masę tego ciała cztery razy to ile razy musimy zwiększyć odległość tego ciała do środka Ziemi aby wartość siły grawitacji pozostała taka sama? Możliwe odpowiedzi: 1. 2, 2. 4, 3. 8