Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Co zrobił Max Planck

Wysłuchaj informacji o naukowych dokonaniach Plancka. Następnie wykonaj zaproponowane ćwiczenia i polecenia.

R1LMT6ARgXzeX
Uczestnicy pierwszego Kongresu Solvaya w Brukseli. Jedyną kobietą jest siedząca (druga od prawej) Maria Skłodowska‑Curie. Max Planck stoi jako drugi od lewej
R1aIY9KGKA4zG
Polecenie 1
R1FLPwTyCGlhx
Wskaż właściwe uzupełnienie podstawowych faktów z życia fundatora nagrody Nobla. Adolf Albert Alfred Nobel urodził się na przełomie XVIII i  w pierwszym ćwierćwieczu w drugim ćwierćwieczu w trzecim ćwierćwieczu XIX wieku, w Danii Finlandii Niemczech Norwegii Rosji Szwecji. Dzieciństwo i młodość, w sumie ponad dwadzieścia lat, spędził z rodziną w Szwecji we Francji w Niemczech w Stanach Zjednoczonych w Rosji. W międzyczasie wyjeżdżał do pozostałych wymienionych krajów, by studiować i nabierać praktyki w zakresie inżynierii chemicznej. Najtrafniejszym określeniem zawodu i drogi życiowej A. Nobla to chemik-teoretyk chemik-inżynier chemik-wynalazca oraz przedsiębiorca przedsiębiorca. Nagrodę za wybitne osiągnięcia w pięciu dziedzinach (z początku nie było nagrody w dziedzinie chemii ekonomii fizjologii i medycyny fizyki literatury działalności na rzecz pokoju) Nobel ustanowił w 1874 r., po skumulowaniu odpowiedniego majątku {w 1890 r., na kilka lat przed śmiercią} w swoim testamencie, otwartym w 1896 r. {w 1905 r., po wysypie wielkich odkryć w zakresie chemii i fizyki z przełomu wieków}.
Polecenie 2

Wyszukaj w dostępnych źródłach informacje oraz różne ciekawostki o nagrodzie Nobla. Wybierz zagadnienie, które uznasz za najciekawsze, pogłęb swoje poszukiwania i przygotuj na ten temat krótką notatkę, kilkuslajdową prezentację lub plakat.

Możesz wykorzystać poniższe pomysły:

  • Zasady nominowania kandydatów do nagrody w każdej z dziedzin (nie są one jednakowe!) i przyznawania samej nagrody;

  • Przebieg ceremonii wręczania nagrody – czy jest taki sam we wszystkich dyscyplinach?

  • Jaki jest finansowy wymiar nagrody Nobla? Czy i jak zmieniał się on od początku jej przyznawania?

  • W jakich latach nie przyznawano nagrody w poszczególnych dziedzinach i z jakiego powodu?

  • Ile nagrodzono kobiet a ile mężczyzn w poszczególnych dziedzinach? Czy proporcje te zmieniają się w czasie, np. z dekady na dekadę?

  • Jakie są widełki wiekowe nagrodzonych (najstarszy laureat i najmłodszy)? Czy widełki te są istotnie różne w poszczególnych dziedzinach?

  • Nobel ustanowił nagrody nie tylko w obszarze nauk przyrodniczych, czyli dziedzinach bliskich jego wykształceniu i działalności (chemia, fizjologia i medycyna oraz fizyka). Jakie osobiste powody mogły skłonić go do ustanowienia nagrody także w dwóch dziedzinach odległych od przyrodoznawstwa? Jakie spekulacje prowadzi się na temat pominięcia matematyki wśród nagradzanych dziedzin?

uzupełnij treść