Komentarz do analizy

Analizowany opis składa się z 18 zdań, z czego osiem ma charakter faktu, dziewięć – charakter opinii, zaś jedno jest zdaniem złożonym z dwóch zdań równorzędnych, z których jedno jest opinią, a drugie faktem.

Jeśli chodzi o zdania będące faktami, o ich charakterze przesądza przytoczenie zdarzeń, które zaistniały w przeszłości (na przykład wykupienie spotów reklamowych, wystrzelenie fajerwerków, założenie tradycyjnych czapek). W przypadku zdania 14, składającego się ze zdania nadrzędnego i podrzędnego, obie części mają charakter faktu.

Natomiast zdania o charakterze opinii zawierały ocenę czegoś, choć nie zawsze było to jednoznaczne. Trudność mogło sprawić już pierwsze zdanie, które przez większość czytających zostałoby odebrane jako fakt. Na czym jednak polega jego opiniowy charakter? Otóż „dumny, niepodległy i wolny” nie są tym samym, co żółty czy twardy. Jednostronna deklaracja niepodległości – jak sama nazwa wskazuje – jest deklaracją, a zatem wyrażeniem woli. Jednak o tym, czy rzeczywiście niepodległość zostanie uznana, za wcześnie mówić. Gdyby zdanie brzmiało: „Dziś wyraziliśmy naszą wolę posiadania własnego, wolnego i niepodległego państwa”, byłoby faktem. Kluczowe byłoby bowiem sformułowanie „wyrazić wolę”, które rzeczywiście się dokonało.

Także w przypadku zdania 5 mógł nasuwać się wniosek, że jest to fakt. Bo czyż można sobie wyobrazić inny nastrój w takich okolicznościach? Ale słowa „gorąca” i „pokojowa” to wyraz czyjegoś przekonania. Szczególnie w przypadku tego drugiego słowa ktoś o narodowości serbskiej mógłby uważać, że było inaczej. Mało tego, opiniowy charakter tej wypowiedzi podkreśla zwrot „wbrew wcześniejszym obawom”, gdyż ów przywołany Serb mógłby uznać, że atmosfera potwierdziła obawy serbskiej mniejszości Kosowa.

W przypadku pozostałych zdań, które mają charakter opinii, sprawa jest bardzo klarowna. Zostało zatem do omówienia zdanie 11, które ma dwojaki charakter: w pierwszej części wskazuje na fakt (Albańczycy liczą na szybkie zmiany), a w drugiej wyraża opinię (niemal wszystko trzeba zbudować od nowa).