Scenariusz zajęć

III etap edukacyjny, wiedza o społeczeństwie

Temat: Czy tylko wróżki znają przyszłość? Czyli o przewidywaniu konsekwencji własnych zachowań

Treści kształcenia:

Uczeń:

1. Rozpoznaje i rozwiązuje problemy – wiedza o społeczeństwie (II),

2. Dokonuje świadomych i odpowiedzialnych wyborów – treści rozszerzone.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• Potrafi przeanalizować ciągi przyczynowo‑skutkowe,

• Określa konsekwencje podejmowanych przez siebie i przez innych decyzji,

• Wie, jakie mogą być następstwa nieprzemyślanych decyzji.

Nabywane umiejętności:

Uczeń:

• Przewiduje konsekwencje własnych zachowań,

• Analizuje rozwiązania problemu,

• Podejmuje decyzje.

Środki dydaktyczne:

• Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne Być jak Magellan, karty pracy (Wyprawa do Ameryki oraz Jednym się udało, innym nie. Dlaczego?),

• Komputery z głośnikami/tablica interaktywna.

Metody nauczania:

• Podająca: rozmowa,

• Problemowe: aktywizujące – burza mózgów, analiza przypadku, elementy dyskusji,

• Programowana: z użyciem komputera.

Formy pracy:

• Zbiorowa jednolita,

• Grupowa zróżnicowana.

Przebieg zajęć:

1. Po powitaniu uczniów nauczyciel zaczyna zajęcia od postawienia pytania zawartego w temacie: „Czy tylko wróżki znają przyszłość?”.

Prowadzący, wykorzystując metodę burzy mózgów, stara się doprowadzić młodzież do refleksji, że sami codziennie nie tylko możemy, ale powinniśmy przewidywać konsekwencje swoich zachowań.

Podczas burzy mózgów jeden z uczniów zapisuje pomysły na tablicy. Nauczyciel może zaproponować tę funkcję osobie uzdolnionej, potrafiącej jasno formułować wnioski.

Wykorzystując tę metodę, nie ocenia się wartości wypowiedzi, więc jest to dobry moment dla nauczyciela na stworzenie możliwości zaistnienia słabszym uczniom, którzy mają na co dzień problemy z wypowiedziami na forum klasy.

2. Prowadzący dzieli klasę na osiem grup (w zależności od wielkości klasy: 2-, 3-, 4‑osobowe). Każdy z zespołów otrzymuje kartę pracy Wyprawa do Ameryki, w której głównym zadaniem jest przeanalizowanie drzewa decyzyjnego Być jak Magellan, pokazującego możliwe warianty podróży żaglowcem do Ameryki w zależności od podjętych decyzji. Pewne ścieżki kończą się sukcesem, inne porażką. Zadanie można wykonać na komputerach lub tablicy interaktywnej.

Nauczyciel może zmienić formę przedstawienia historyjki o wyprawie, jeśli ma w klasie uczniów uzdolnionych plastycznie – może zachęcić ich do stworzenia krótkiego komiksu. Jeśli w klasie są osoby uzdolnione językowo, mogą to zrobić w obcym języku.

Prowadzący, znając możliwości i uzdolnienia młodzieży, może zorganizować grupy pod kątem konkretnych talentów i zaproponować każdej grupie formę, w której uczniowie będą się czuli najlepiej (piosenka, wiersz, komiks, opowiadanie).

3. Uczniowie z kolejnych grup prezentują swoje historyjki. Pozostali wysłuchują z uwagą różnych wariantów tej samej opowieści.

Dzięki temu zadaniu osoby uzdolnione literacko, plastycznie, muzycznie mogą rozwinąć i zaprezentować swoje talenty.

4. W kolejnym etapie lekcji nauczyciel modyfikuje organizację zespołów. Dotychczasowe mniejsze grupki łączą się w cztery większe, tak aby w każdej nowo utworzonej była grupka, której wyprawa zakończyła się sukcesem, i druga, która nie dopłynęła do celu.

Nauczyciel zachęca uczniów do przedyskutowania pytań zawartych w karcie pracy Jednym się udało, innym nie. Dlaczego? i zapisania wspólnych wniosków.

5. Wybrani przez grupy uczniowie prezentują efekty pracy poszczególnych zespołów. Wszyscy wspólnie z nauczycielem dzielą się przemyśleniami na temat korzyści z umiejętności przewidywania swoich zachowań.

6. Podsumowanie zajęć.

„Rundka bez przymusu” – uczniowie kończą zdanie: „Najważniejsze na dzisiejszych zajęciach było dla mnie…”.

7. Nauczyciel dziękuje uczniom za aktywny udział w zajęciach.