Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Imię i nazwisko autora:

Elżbieta Kawecka

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Drgania o fazach przeciwnych

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa

Cele kształcenia - wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.
Zakres rozszerzony
Treści nauczania - wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
V. Drgania. Uczeń:
3) opisuje ruch harmoniczny, posługując się pojęciami wychylenia, amplitudy, częstości kołowej i przesunięcia fazowego; rozróżnia drgania o fazach zgodnych lub przeciwnych;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  1. opisuje ruch harmoniczny.

  2. rysuje wykresy wychylenia od czasu dla różnych wartości przesunięcia fazowego.

  3. objaśnia, co oznacza, że drgania są przeciwne w fazie.

  4. stosuje zależność wychylenia od czasu do opisu drgań harmonicznych o fazach zgodnych i przeciwnych.

  5. analizuje wykresy zależności wychylenia od czasu drgań przesuniętych w fazie i zaproponuje zmiany na wykresy drgań o fazach przeciwnych.

Strategie nauczania:

formative feedback - kształtująca (ucząca) informacja zwrotna lub ocenianie kształtujące

Metody nauczania:

Pogadanka ilustrowana doświadczeniem wstępnym, multimedialna animacja, analiza pomysłów

Formy zajęć:

- praca w parach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

Animacja „Drgania o fazach przeciwnych”, zestaw zadań, 2 wahadła matematyczne

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Jak definiujemy wychylenie, amplitudę, częstość kołową i przesunięcie fazowe?”, „Drgania o fazach zgodnych”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Krótka pogadanka nauczyciela wprowadzająca do tematu i doświadczenie ilustrujące różne i równe fazy drgań na przykładzie dwóch wahadeł matematycznych.
Przypomnienie pojęć: oscylator harmoniczny, wychylenie, amplituda, okres, częstotliwość drgań.

Faza realizacyjna:

- Nauczyciel omawia zadania uczniów.
- Uczniowie pracują indywidualnie z animacją „Drgania o fazach przeciwnych”.
- Praca w parach. Uczniowie analizują wspólnie przykłady dołączone do animacji, wyjaśniające różnicę między drganiami o zgodnych i przeciwnych fazach. Dyskutują nad wpływem parametrów drgań (amplitudy, częstotliwości, fazy początkowej) na przebieg wykresów wychylenia od czasu.
- Uczniowie rozwiązują zadania: 1, 3, 6 z zestawu ćwiczeń.
- Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, a w razie potrzeby udziela wskazówek.

Faza podsumowująca:

Uczniowie przeprowadzają dyskusję podsumowującą w oparciu o rozwiązanie zadań: 4, 5 i 8 z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i umiejętności zdobyte w czasie lekcji przez rozwiązanie w domu zadań nr 2 i 7 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Animację „Drgania o fazach przeciwnych” można wykorzystać podczas lekcji według scenariusza. Może być też samodzielnie wykorzystana przez uczniów do powtórzenia i utrwalenia wiadomości.