Imię i nazwisko autora:

Bartłomiej Klus

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

II zasada dynamiki

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
5) rozróżnia wielkości wektorowe i skalarne;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
II. Mechanika. Uczeń:
5) wyznacza graficznie siłę wypadkową dla sił działających w dowolnych kierunkach na płaszczyźnie.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
5) rozróżnia wielkości wektorowe i skalarne, wykonuje graficznie działania na wektorach (dodawanie, odejmowanie, rozkładanie na składowe);
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
II. Mechanika. Uczeń:
12) wyznacza graficznie siłę wypadkową dla sił działających w dowolnych kierunkach na płaszczyźnie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wyjaśnia graficzny sposób przedstawiania siły,

2. opisuje sposób graficznego wyznaczania siły wypadkowej dla sił działających w dowolnych kierunkach,

3. wykorzystuje metodę równoległoboku do graficznego dodawania wektorów.

Strategie nauczania:

IBSE (Inquiry ‑ Based Science Education - nauczanie/uczenie się przez odkrywanie/dociekanie naukowe)

Metody nauczania

burza mózgów, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca w grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem; film samouczek prezentujący sposób graficznego wyznaczania siły wypadkowej dla sił działających w dowolnych kierunkach; zestaw zadań

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „W jaki sposób wyznaczyć graficznie siłę wypadkową dla sił działających w dowolnym kierunku”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Na początku lekcji nauczyciel prezentuje zagadnienie działania na ciało dwóch sił o przeciwnych zwrotach. W tym celu wykorzystuje klocek, do którego z jednej strony przymocowany jest sznurek, a z drugiej sprężyna. Jeżeli siła, z którą poprzez sznurek przyciągany jest klocek jest większa niż siła sprężystości, to klocek zaczyna się poruszać. Nauczyciel zwraca uwagę na to, że w zaprezentowanym przypadku działa również siła tarcia dynamicznego. Nauczyciel zadaje pytanie - jak wyznaczyć siłę wypadkową, jeśli na ciało działają siły w dowolnym kierunku?

Faza realizacyjna:

Uczniowie zapoznają się z tekstem e‑materiału.
Uczniowie na tablicy rozwiązują i analizują przykład 2 zamieszczony w e‑materiale. Analizując przykład zapoznają się z metodą wyznaczania graficznego siły wypadkowej dla sił działających w różnych kierunkach. Uczniowie, w grupach, analizują zadania 5 i 7, pogłębiając zdobytą wiedzę. Omawiają rozwiązania na forum klasy.

Faza podsumowująca:

Uczniowie odnoszą się do postawionych sobie celów lekcji, ustalają, które osiągnęli, a które wymagają jeszcze pracy (jakiej i kiedy). W razie potrzeby nauczyciel dostarcza im informację zwrotną kształtującą.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i poszerzają rozumienie czytając tekst e‑materiału oraz oglądając film samouczek dołączony do e‑materiału. Uczniowie rozwiązują samodzielnie zadania 1 - 4 z zestawu zadań dołączonych do e‑materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium bazowe może zostać wykorzystane w trakcie lekcji i połączone z dyskusją na temat graficznego wyznaczania siły wypadkowej działającej na ciało.