Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Budowa portu Gdynia oraz Centralny Okręg Przemysłowy na tle dokonań gospodarki II Rzeczypospolitej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

XLIII. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej.

Uczeń:

5) charakteryzuje i ocenia osiągnięcia gospodarcze II Rzeczypospolitej z lat 30. (m.in. reformy Eugeniusza Kwiatkowskiego).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• ocenia najważniejsze dokonania w gospodarce II Rzeczypospolitej;

• wskazuje, ile kosztowały produkty spożywcze w przedwojennej Polsce, i zastanawia się, czy było to dużo, czy mało w porównaniu z zarobkami;

• oblicza, ile pieniędzy musiał odłożyć robotnik rolny, aby udać się na emigrację do Nowego Jorku na pokładzie „Piłsudskiego”.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Pytania powinny dotyczyć takich zagadnień jak np. budowa portu w Gdyni, kryzys gospodarczy i powołanie rządu Władysława Grabskiego, inwestycje realizowane przez polski rząd (w tym budowa COP). Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.

2. Praca z multimedium („Schemat”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie numer 1 - „Zapoznaj się ze schematem. W jaki sposób rozbudowa kolei w II RP wspierała rozwój polskiego przemysłu i eksportu?”. Poleca uczniom, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

3. W następnym kroku uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z poleceniem nr 2 - „Które gałęzie przemysłu były charakterystyczne dla gospodarczej Polski B? Jaką rolę w tym symbolicznym podziale mógł pełnić COP?” i wspólnie rozwiązują zadanie. Wylosowana para przedstawia swoje rozwiązanie, uzuasadniając odpowiedź. Nauczyciel w razie konieczności koryguje ją lub dopowiada ważne informacje.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia interaktywne nr 1‑4 z sekcji „Sprawdź się”, analizując przedstawione materiały źródłowe. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

5. Następne ćwiczenie nr 5 (analiza zarobków przedstawicieli wybranych zawodów w II RP) wyświetlone przez nauczyciela na tablicy uczniowie wykonują, pracując w parach. Podczas wspólnych dyskusji rozwiązują zadanie, następnie łączą się z inną parą i kontynuują swoją dyskusję, uzasadniając swój wybór.

6. Kolejne ćwiczenie nr 6 (nawiązujące do danych z ćw. 5) uczniowie wykonują indywidualnie. Nauczyciel kontroluje wskazywane przez uczniów odpowiedzi. Następnie uczniowie w parach dyskutują porównując swoje odpowiedzi na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej uczniów oraz pracy klasy.

3. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Opracuj podsumowanie tematu „Budowa portu Gdynia oraz Centralny Okręg Przemysłowy na tle dokonań gospodarki II Rzeczypospolitej” w formie pytań do krzyżówki.

2. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Krzywicki L., Wspomnienia, t. 1‑3, Warszawa 1957‑59.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

Wspomnienia i relacje o reformach Władysława Grabskiego, oprac. M.M. Drozdowski, Warszawa 2004.

Wójtowicz A., Wójtowicz G., Historia monetarna Polski, Warszawa 2003.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie na podstawie sekcji „Schemat” przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.