Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Najbardziej rozpowszechnione choroby na świecie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa IV
Podstawa programowa
XXII. Zróżnicowanie jakości życia człowieka w wybranych regionach i krajach świata: potrzeby żywieniowe, zagrożenie życia, rozmieszczenie chorób, poczucie bezpieczeństwa, potrzeby edukacyjne.
Uczeń:
identyfikuje prawidłowości w zakresie rozmieszczenia najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia przyczyny i skutki występowania chorób,
określa główne przyczyny zgonów, będące skutkiem wybranych przebytych chorób,
rozróżnia główne choroby występujące u ludności w krajach wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo oraz określa przyczyny tego zróżnicowania,
proponuje metody profilaktyki i zwalczania chorób.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, prezentacja multimedialna
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Encyklopedia PWN. Geografia świata. Społeczeństwo i gospodarka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Strony internetowe z danymi statystycznymi dotyczącymi chorób i zgonów:
- ourworldindata.org/causes‑of‑death
PRZEBIEG LEKCJI
Kilka lekcji wcześniej nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie w parach krótkich prezentacji o wybranych, najbardziej rozpowszechnionych na świecie chorobach. Uczniowie wybierają choroby, które zostały omówione w tym e‑materiale lub inne. W prezentacji mają za zadanie poruszyć kwestie charakterystyki, głównych objawów wybranej choroby, jej rozpowszechnienia na świecie, przyczyn i skutków występowania oraz propozycje jej profilaktyki i zwalczania. Nauczyciel informuje uczniów, że mogą korzystać z treści zawartych w e‑materiale, a także z innych źródeł informacji geograficznej, np. netografii przedstawionej powyżej.
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).
Sprawdzenie zadania domowego.
Dialog z uczniami mający na celu ustalenie zakresu badań geografii medycznej. W tym celu uczniowie mogą zapoznać się z wprowadzeniem do tego e‑materiału.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat zdrowia i jego czynników. Następnie prosi uczniów, żeby wykonali w parach polecenie 1 z bloku „Przeczytaj”. Po zakończonym zadaniu uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy, a nauczyciel czuwa nad poprawnością udzielonych odpowiedzi.
Następnie nauczyciel kontynuuje dyskusję, poruszając kwestię zróżnicowania występowania chorób w krajach wysoko i słabo rozwiniętych. W trakcie dyskusji wyświetla on odpowiednie fragmenty bloku „Przeczytaj”.
W kolejnym etapie uczniowie przedstawiają swoje prezentacje dotyczące wybranych, najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. Po każdej z prezentacji możliwa jest klasowa dyskusja, nad przebiegiem której czuwa nauczyciel. Może on także wyświetlić odpowiednie fragmenty bloku „Przeczytaj” lub grafiki interaktywnej w celu rozszerzenia lub dopełnienia informacji o omówionych lub nieomówionych chorobach.
W następnym etapie nauczyciel kontynuuje dyskusję, poruszając kwestię różnic między pojęciami: epidemia i pandemia. W tym celu prezentuje odpowiednie fragmenty e‑materiału i prosi o wykonanie polecenia 2 z bloku „Przeczytaj”.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Jedna z nich ma za zadanie przedyskutować między sobą skutki chorób, a druga – metody profilaktyki i walki z chorobami. Po zakończonej pracy uczniowie przedstawiają swoje wnioski. Nad przebiegiem dyskusji czuwa nauczyciel.
Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.
Faza podsumowująca
Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, na które odpowiadają chętni uczniowie.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia prezentacje, pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Sporządź mapę myśli obrazującą główne przyczyny zgonów na świecie w zależności od poziomu rozwoju gospodarczego.
Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (w fazie realizacyjnej i podsumowującej), jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także na innych lekcjach z zakresu geografii medycznej.