Imię i nazwisko autora:

Józef Ginter

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

W jaki sposób opisać zależność przestrzennego obrazu

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia - wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji oraz doświadczeń i wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
11) opisuje przebieg doświadczenia lub pokazu; wyróżnia kluczowe kroki i sposób postępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów i uwzględnia ich rozdzielczość;

16) przeprowadza obliczenia i zapisuje wynik zgodnie z zasadami zaokrąglania oraz zachowaniem liczby cyfr znaczących wynikającej z dokładności pomiaru lub z danych;

X. Fale i optyka. Uczeń:
12) opisuje zależność przestrzennego obrazu interferencji od długości fali i odległości między źródłami.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. przewiduje i charakteryzuje obraz interferencyjny nałożenia fal harmonicznych wysyłanych przez dwa jednakowe źródła.

2. projektuje eksperyment sprawdzający teoretyczne przewidywania odnośnie obrazu interferencyjnego nałożenia fal harmonicznych wysyłanych przez dwa jednakowe źródła.

Strategie nauczania:

IBSE z elementami strategii kształcenia wyprzedzającego

Metody nauczania:

- pokaz multimedialny,
- analiza pomysłów.

Formy zajęć:

klasowo - lekcyjna

Środki dydaktyczne:

projektor multimedialny

Materiały pomocnicze:

e‑materiały dotyczące zrozumienia zjawiska interferencji oraz związku między różnymi wielkościami fizycznymi charakteryzującymi falę.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

- Zaciekawienie. Nauczyciel z uczniami omawia przykładową sytuację, z którą uczniowie mogli się spotkać, w której fale harmoniczne dochodzące z różnych źródeł mają jednakowe częstotliwości: nakładanie dźwięków z dwóch lub więcej głośników na koncercie, podczas którego grana jest muzyka na organach elektrycznych.

-Nauczyciel rozpoznaje wiedzę wyjściową uczniów w kontekście realizowanego tematu oraz nawiązuje do tej wiedzy: w oparciu o słowniczek omówienie intuicyjnego rozumienia przez uczniów takich pojęć jak faza, wzmocnienie lub wygaszenie, interferencja.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prezentuje multimedium bazowe e‑materiału.

2. Nauczyciel przygotowuje na tablicy podstawę pod narysowanie schematu obrazującego zasadę wzmocnienia fali pod danym kierunkiem i prosi ucznia ochotnika o dokończenie rysunku. Uczeń wykonuje rysunek z pomocą nauczyciela i pozostałych uczniów.

3. Uczniom zostaje przedstawione zadanie 3 z zestawu ćwiczeń. Wszyscy wspólnie lub w grupach mają przedyskutować, jakie wzory będą potrzebne do jego rozwiązania (w szczególności ten zawarty w podpowiedzi do zadania). Nauczyciel służy pomocą w odpowiedzi na ich pytania, ale dopiero, kiedy zostaną ono sformułowane przez uczniów.

4. Uczniowie rozwiązują zadanie 3.

Faza podsumowująca:

Uczniowie wymyślają sposób eksperymentalnego sprawdzenia w warunkach szkolnych słuszności przewidywanych teoretycznie kierunków wzmocnień i wygaszeń, sugerując konkretne parametry doświadczenia (jakie źródła można zastosować, jakie częstotliwości fal itd.) i przewidują efekt zaproponowanego doświadczenia, które zostanie wykonane na kolejnych zajęciach.

Praca domowa:

Uczniowie samodzielnie wykonają zadania 1, 2 i 4 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium powinno być wykorzystane na lekcji lub jako wprowadzenie do niej.