Autorka: Anna Wawryszuk

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Współczesne spółdzielnie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

6) charakteryzuje specyfikę spółdzielczości i rodzaje spółdzielni funkcjonujących współcześnie w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie przedsiębiorczości.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• określa ramy prawne funkcjonowania spółdzielni we współczesnej Polsce;

• wyjaśnia, jak założyć spółdzielnię uczniowską;

• analizuje, kto może założyć dany rodzaj spółdzielni;

• wskazuje różnice między podmiotami: deweloperem a spółdzielnią mieszkaniową oraz spółdzielczą kasą oszczędnościowo‑kredytową a bankiem.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• nauczanie wyprzedzające;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• mapa skojarzeń;

• elementy WebQuestu;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Na poprzednich zajęciach grupa chętnych uczniów otrzymała zadanie: przygotowanie prezentacji dotyczącej spółdzielni, które były popularne w czasach PRL‑u.

Pozostali uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału, aby podczas lekcji móc aktywnie uczestniczyć w dyskusjach i rozwiązywaniu zadań.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

3. Mapa skojarzeń. Uczniowie odpowiadają na pytania:

• Czym jest spółdzielnia?

• Jakie rodzaje spółdzielni znacie?

• Czym one się zajmują?

• Kto do nich należy?

Moderator zapisuje propozycje w formie mapy skojarzeń. Uporządkowanie i weryfikacja pomysłów.

Faza realizacyjna

1. WebQuest. Podział klasy na sześć grup. Każda z nich, korzystając z zasobów internetu, przygotowuje krótką prezentację na zadany temat.

• grupa 1: spółdzielnie uczniowskie,

• grupa 2: spółdzielnie socjalne,

• grupa 3: spółdzielnie mieszkaniowe,

• grupa 4: spółdzielnie europejskie,

• grupa 5: spółdzielcze kasy oszczędnościowo‑kredytowe (SKOK),

• grupa 6: banki spółdzielcze.

2. Przedstawienie efektów pracy grup. Dyskusja na temat różnic między działalnością deweloperów i spółdzielni mieszkaniowych oraz SKOK‑ów i banków komercyjnych. Chętni uczniowie przedstawiają podsumowanie.

3. Prezentacja na temat spółdzielni, które były popularne w czasach PRL‑u. Pozostali uczniowie mogą zadawać kolegom pytania. Klasa dyskutuje o tym, dlaczego przedstawione spółdzielnie są coraz mniej popularne.

4. Praca z filmem. Przed zapoznaniem się z wywiadem z  Cezarym Mierzejewskim uczniowie podają przykłady funkcjonujących spółdzielni socjalnych. Następuje projekcja filmu, a po niej dyskusja nt. „Czy zgadzasz się z tezą, że można zaobserwować renesans spółdzielczości w Polsce?”. Chętne/wybrane osoby prezentują swoje opinie. Można też urządzić głosowanie przed oraz po dyskusji i wyświetlić wyniki.

5. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela.

Faza podsumowująca

1. Analiza mapy i wykresu „Spółdzielnie na danych rynkach branżowych wybranych krajów Unii Europejskiej”. Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, jak w porównaniu z Europą wygląda sytuacja w Polsce, jakie są tendencje.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

Napisz krótką notatkę na temat spółdzielni działających w twojej okolicy.

Materiały pomocnicze:

Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo‑kredytowych.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych.

Ustawa z dnia 22 lipca 2006 r. o spółdzielni europejskiej.

Ustawa z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających.

Ustawa z 1982 r. Prawo spółdzielcze.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film może posłużyć jako inspiracja i materiał źródłowy do przygotowania przez uczniów własnych prezentacji na temat współczesnej spółdzielczości.