Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Sztuka komunikacji

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

I. Człowiek w społeczeństwie.

Uczeń:

8) przedstawia różnorodne formy komunikowania się; wykazuje znaczenie komunikacji niewerbalnej w porozumiewaniu się.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie przedsiębiorczości;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• prezentuje zasady komunikacji werbalnej;

• rozumie znaczenie kultury dyskusji;

• dostrzega różnice między komunikacją werbalną i niewerbalną;

• charakteryzuje zasady dobrej komunikacji.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń oraz prezentacji multimedialnej;

• burza mózgów;

• mapa myśli.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Uczniowie poznają pojęcie komunikacji werbalnej oraz problemy związane z jej właściwym przebiegiem. Wprowadzenie pojęcia szumu komunikacyjnego – klasowa burza mózgów na temat: czym jest szum komunikacyjny i jak zakłóca on komunikację. Pomysły uczniów są zapisywane na tablicy w postaci mapy myśli.

Faza realizacyjna

1. Omówienie sztuki komunikowania się z uwzględnieniem komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Wprowadzenie pojęcia „kompetencje miękkie” w odniesieniu do sztuki komunikowania się.

2. Rola słuchania w komunikacji werbalnej z rozróżnieniem na słuchanie aktywne i bierne. Wyjaśnienie, na czym polega słuchanie bierne, jakie ma ono konsekwencje dla procesu porozumiewania się.

3. Analiza funkcji komunikatu w komunikacji werbalnej i omówienie elementów komunikacji z uwzględnieniem internetowej Encyklopedii zarządzania – uczniowie wyszukują samodzielnie elementy komunikacji interpersonalnej i zapisują je na tablicy. Klasa przepisuje je jako część notatki z lekcji.

4. Omówienie roli dyskusji w procesie komunikacji. Omówienie zasad kultury dyskusji. Podział klasy na grupy, które wyszukują w internecie informacje na temat zasad kultury dyskusji. Każda grupa przedstawia swoje notatki, tworząc na tablicy spis zasad kulturalnej dyskusji, które następnie uczniowie przepisują do zeszytów.

Faza podsumowująca

1. Praca z multimedium w postaci prezentacji multimedialnej poświęconej zasadom dobrego komunikowania się. Po zapoznaniu się z prezentacją następuje podsumowanie informacji na ten temat. Zespół klasowy rozwiązuje ćwiczenia przygotowane do prezentacji multimedialnej.

2. Rozwiązanie ćwiczeń 1–5 z bloku „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Rozwiązanie pozostałych ćwiczeń z bloku ćwiczeń interaktywnych.

Materiały pomocnicze:

Anna Cieślak‑Wróblewska, Kompetencje: jak mówić, by nas dobrze rozumieli i chcieli słuchać, rp.pl

Elżbieta Manthey, Krzysztof Manthey, Komunikacja. Dlaczego tak trudno nam się porozumieć?, wyborcza.pl

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Multimedium można wykorzystać do przygotowania warsztatów z zasad dobrego komunikowania się.