Autor: Dorota Czarny

Przedmiot: historia

Temat: W cieniu walki o sukcesję - od Ludwika Andegaweńskiego do Jadwigi.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

XII. Polska w XIV – XV w. 

Uczeń:

3) wyjaśnia wpływ rozwoju przywilejów szlacheckich na sytuację gospodarczą państwa;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe, 

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie,

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje przyczyny i okoliczności przejęcia tronu polskiego przez Ludwika, króla Węgier;

• analizuje konsekwencje panowania Andegawenów na tronie polskim;

• wyjaśnia, w jaki sposób Ludwik Węgierski zapewnił tron polski swojej córce;

• ocenia znaczenie unii polsko‑węgierskiej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja,

• burza mózgów,

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w parach,

• praca w grupach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Uczniowie przed lekcją mają za zadanie zapoznać się z drzewem genealogicznym Piastów i Andegawenów, wskazując pokrewieństwo między rodami, oraz przeczytać zasoby e‑materiału dotyczące okoliczności przejęcia tronu przez Ludwika w Polsce i jego rządów.

Faza wstępna

1. Nauczyciel przedstawia temat lekcji i cele: Dowiecie się, jakie były przyczyny i okoliczności przejęcia tronu polskiego przez Ludwika, króla Węgier, oraz w jaki sposób zapewnił go swojej córce Jadwidze.

2. Rozpoczyna dyskusję dotyczącą drzewa genealogicznego, z którym uczniowie mieli się zapoznać (uczniowie wskazują pokrewieństwa między rodami), a następnie prosi o wykonanie ćwiczenia 2 i 3. Wspólne omówienie odpowiedzi.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli klasę na 4 grupy i prosi, aby podyskutowali w grupach na następujące tematy:

• Jakim królem dla Polaków był Ludwik, co takiego dla nas zrobił?

• W jaki sposób Ludwik prowadził rządy w Polsce?

2. Uczniowie prezentują swoje wypowiedzi – najtrafniejsze odpowiedzi wybrana osoba (lub ochotnik) zapisuje na tablicy. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel prosi o wykonanie ćwiczenia 7, a następnie uczniowie omawiają swoje odpowiedzi.

4. Uczniowie zapoznają się z fragmentem e‑materiału dotyczącym najmłodszej córki Ludwika, Jadwigi, a następnie w parach dyskutują o tym, co zadecydowało, że polska szlachta wyraziła zgodę, aby Jadwiga została królem Polski.

5. Wybrane/chętne do odpowiedzi osoby przedstawią swój punkt widzenia. Wybrana osoba zapisuje na tablicy, jakie korzyści otrzymała szlachta z tego tytułu. Nauczyciel wspólnie z uczniami omawia odpowiedzi i udziela im informacji zwrotnej. 

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie uczniowie wykonują ćwiczenia 1, 6 i 9. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. Na zakończenie nauczyciel prosi uczniów, aby wspólnie zapisać wnioski z dzisiejszej lekcji. Podsumowuje pracę klasy, przekazuje informację zwrotną i ocenia uczniow.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.

2. Napisz, jakie znaczenie dla polskiej szlachty miały przywileje nadawane przez królów. Korzystając z różnych źródeł informacji, podaj trzy przykłady.

Materiały pomocnicze:

Fragment postanowień w Budzie, [w:] Jerzy Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej, Kraków 2017, s. 354.

Jan z Küküllo, Kronika (XIV wiek), [w:] Jan Dąbrowski, Utwierdzenie państwa polskiego , oprac. Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej, Kraków 1923, s. 21.

Przywilej w Koszycach z 1374 r. (fragmenty)

J. Długosz, Roczniki, s. 187.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium: Drzewo genealogiczne może być inspiracją do stworzenia schematu swojej rodziny i zaprezentowania na forum jako projektu – plakatu lub prezentacji multimedialnej.