Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Imię i nazwisko autora:

Krzysztof Lorek

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła matematycznego

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
9) dopasowuje prostą do danych przedstawionych w postaci wykresu; interpretuje nachylenie tej prostej i punkty przecięcia z osiami;
10) przeprowadza wybrane obserwacje, pomiary i doświadczenia korzystając z ich opisów; planuje i modyfikuje ich przebieg; formułuje hipotezę i prezentuje kroki niezbędne do jej weryfikacji;
15) posługuje się pojęciem niepewności pomiaru wielkości prostych i złożonych; zapisuje wynik pomiaru wraz z jego jednostką oraz z uwzględnieniem informacji o niepewności; uwzględnia niepewności przy sporządzaniu wykresów.

V. Drgania. Uczeń:
8) doświadczalnie:
e) wyznacza wartość przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła matematycznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  1. wykona wykresy obrazujące zależność okresu wahadła matematycznego od jego długości i przyspieszenia grawitacyjnego.

  2. wykona doświadczenie w wirtualnym laboratorium, w którym zmierzy przyspieszenie ziemskie za pomocą wahadła.

  3. rozwiąże zadania dotyczące wahadła matematycznego.

Strategie i metody
nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna

Formy zajęć:

wykład, pogadanka, doświadczenie w wirtualnym laboratorium, doświadczenie

Środki dydaktyczne:

WL_I, ciężarek szkolny (np. 50g), sznurek, statyw, stoper lub telefon komórkowy ze stoperem, miarka

Materiały pomocnicze:

„Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki” T.Dryński

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Przed lekcją należy przywiązać sznurek do ciężarka i zawiesić to wahadło na statywie.

Nauczyciel motywuje potrzebę pomiaru przyspieszenia grawitacyjnego jak w części „Wprowadzenie” tego e‑materiału oraz przypomina sposób obliczania okresu wahadła matematycznego.

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel poprzez wykład wyprowadza i wyjaśnia kształt wykresów dla wahadła matematycznego.

  • Nauczyciel wyjaśnia przebieg doświadczenia opisanego w części „Przeczytaj” tego e‑materiału oraz rysuje na tablicy tabelkę taką, jak w części „Wirtualne laboratorium WL‑I” tego e‑materiału.

  • Najpierw nauczyciel, a potem uczniowie – ochotnicy wykonują pomiary z rzeczywistym wahadłem dla dwóch jego długości. Nauczyciel zapisuje wyniki w tabeli.

  • Z pomocą klasy nauczyciel wypełnia ostatnie kolumny tabeli oraz oblicza otrzymaną wartość przyspieszenia ziemskiego wraz z niepewnością i błędem względnym. Procedura powinna wyglądać podobnie do tej w zad. 7 z tego e‑materiału.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel przypomina wykonane kroki, by zmierzyć wartość przyspieszenia ziemskiego i komentuje fakt, że wynik zgadza się z podręcznikową wartością.

Praca domowa:

Nauczyciel zadaje uczniom do domu eksperyment w wirtualnym laboratorium i prosi, aby wykonali oni swoją pracę na kartkach. Kartki te zostaną zebrane i ocenione.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Doświadczenie w wirtualnym laboratorium uczniowie powinni wykonać samodzielnie. Doświadczenie w wirtualnym laboratorium może również zostać wykonane na lekcji.