Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Scenariusz zajęć

Autor: Alicja Kasińska

Przedmiot: Biologia

Temat: Wady wrodzone i nabyte serca

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
V. Budowa i fizjologia człowieka.
4. Wymiana gazowa i krążenie. Uczeń:
12) wykazuje związek między stylem życia i chorobami układu krążenia (miażdżyca, zawał mięśnia sercowego, choroba wieńcowa serca, nadciśnienie tętnicze, udar, żylaki); przedstawia znaczenie badań diagnostycznych w profilaktyce chorób układu krążenia (EKG, USG serca, angiokardiografia, badanie Holtera, pomiar ciśnienia tętniczego, badania krwi);
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XI. Funkcjonowanie zwierząt.
2. Porównanie poszczególnych czynności życiowych zwierząt, z uwzględnieniem struktur odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie.
3) Wymiana gazowa i krążenie. Uczeń:
r) wykazuje związek między stylem życia i chorobami układu krążenia (miażdżyca, zawał mięśnia sercowego, choroba wieńcowa serca, nadciśnienie tętnicze, udar, żylaki); przedstawia znaczenie badań diagnostycznych w profilaktyce chorób układu krążenia (EKG, USG serca, angiokardiografia, badanie Holtera, pomiar ciśnienia tętniczego, badania krwi),

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • porówna przyczyny wad wrodzonych i nabytych serca;

  • opisze skutki wad wrodzonych i nabytych serca dla zdrowia człowieka;

  • wykaże związek anatomicznej wady serca z zaburzeniami w funkcjonowaniu organizmu;

  • zaproponuje sposoby zapobiegania nabytym wadom serca.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • eksponująca.

Metody i techniki nauczania:

  • drama;

  • gra dydaktyczna – quiz;

  • praca z e‑materiałem;

  • rozmowa nauczająca;

  • zdanie niedokończone.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • smartfony uczniów;

  • komputery z dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • mapa myśli;

  • tablica interaktywna.

Przed lekcją:

Uczniowie przygotowują quiz dotyczący pojęć związanych z budową serca. Wykorzystują możliwości darmowych platform edukacyjnych, np. Kahoot.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Przypomnienie pojęć dotyczących budowy serca – quiz przygotowany przez uczniów.

  2. Nauczyciel nawiązuje do tematu lekcji przez zadawanie pytań: „Co to znaczy, że serce pracuje nieprawidłowo? Czy serce zawsze pracuje prawidłowo? Co może być przyczyną zaburzeń pracy serca?”.

  3. Krótkie wypowiedzi chętnych uczniów odzwierciedlają stan wiedzy na temat wad serca, będąc punktem wyjścia do realizacji celów lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel, korzystając z mapy myśli, przedstawia rodzaje wad serca.

  2. Uczniowie analizują etapy organogenezy serca podczas rozwoju zarodkowego, uwzględniając informacje na temat przyczyn powstawania wad serca. Uzupełniają mapę pojęć (wykonują polecenie pierwsze do mapy myśli).

  3. Nauczyciel dzieli uczniów na siedem grup, przydzielając każdej (np. na drodze losowania) do opracowania zagadnienie jednej z wad serca. W każdej grupie uczniowie odgrywają role: pacjenta (lub rodzica noworodka) i konsylium lekarskiego (2–3 osoby). Zarówno „pacjent”, jak i „lekarze” zapoznają się z objawami i sposobami leczenia opracowywanej wady. Analizują metody diagnostyczne, zapoznają się z materiałami dotyczącymi protez zastawek serca. Wyniki pracy przedstawiają w formie scenek, np. pacjent lub rodzic konsultują z lekarzami problem, omawiają objawy, konieczne badania, rozważają diagnozę i wybierają odpowiednie leczenie (np. wymiana zastawki serca, przeszczep serca).

  4. Nauczyciel odgrywa rolę eksperta w dziedzinie kardiologii, z którym zarówno „pacjenci”, jak i „lekarze” mogą się konsultować.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie wykonują polecenie 3 i ćwiczenie 8 zawarte w e‑materiale w celu określenia zasad profilaktyki wad wrodzonych i nabytych serca.

  2. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów, oceniając ich aktywność i zaangażowanie.

  3. Uczniowie dokonują autorefleksji, kończąc zdanie: „Po dzisiejszej lekcji zapamiętam...”.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia od 1 do 7 zawarte w e‑materiale.

Dla chętnych: Wykonaj polecenie 2 do mapy myśli.

Materiały pomocnicze:

Przykładowe pojęcia do powtórki budowy serca: zastawka mitralna, zastawka aortalna, aorta, pień płucny, wsierdzie, nasierdzie, osierdzie, prawe serce, lewe serce

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy myśli:

Nauczyciel na początku fazy realizacyjnej wykorzystuje mapę myśli do zaprezentowania uczniom rodzajów wad serca. Uczniowie, wykonując polecenie 1 do tego multimedium, sporządzają notatkę dotyczącą przyczyn powstawania wad serca. Polecenie 2 wykonują chętni do poszerzenia swojej wiedzy na temat wad złożonych serca.

Polecenie 3 można wykorzystać w fazie podsumowującej do określenia przez uczniów zasad profilaktyki wad serca. Mapa myśli może być wykorzystana na innej lekcji. Metody i znaczenie badań prenatalnych przysłużą się do przypomnienia rodzajów wad wrodzonych serca.

Sprawdź się