Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: Historia 2022, Historia

Temat: Oktawian August: genialny mąż stanu czy cyniczny tyran?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
IV. Społeczeństwo, życie polityczne i kultura starożytnego Rzymu. Uczeń:
1) charakteryzuje przemiany ustrojowe i społeczne (w tym problem niewolnictwa) w państwie rzymskim doby republiki oraz cesarstwa, z uwzględnienim roli Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta;
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
IV. Społeczeństwo, życie polityczne i kultura starożytnego Rzymu. Uczeń:
1) charakteryzuje przemiany ustrojowe i społeczne (w tym problem niewolnictwa) w państwie rzymskim doby republiki oraz cesarstwa, z uwzględnieniem roli Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • dowiaduje się, jak wiele treści propagandowych może się zmieścić na jednym cesarskim pancerzu.

  • ocenia, czy „komedia republiki” była śmieszna, a jeśli tak, to dla kogo.

  • wyjaśnia, w jaki sposób przy zachowaniu pozorów istnienia republiki udawało się Oktawianowi Augustowi sprawować rządy absolutne.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • elementy dramy.

  • analiza SWOT

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Wybrani uczniowie zostają zobowiązani przez nauczyciela, aby przygotować inscenizacje - wystąpienia dotyczące oceny rządów Oktawiana Augusta przez różne postaci (historyczne i nie tylko). Wystąpienia, obok oceny władcy, powinny zawierać element biograficzny i wyjaśnienie związków postaci z Oktawianem Augustem.

Propozycje postaci:

  • Marek Antoniusz

  • Liwia, żona Oktawiana Augusta

  • Julia, córka Oktawiana Augusta

  • Kleopatra

  • żołnierz Oktawiana Augusta, uczestnik bitwy pod Akcjum

  • Brutus

  • Agryppa

  • obywatel rzymski z prowincji

  • rzymski proletariusz

  • senator

  • Tacyt

  • Wergiliusz

  • Horacy

  • fotograf

  • współczesny historyk.

Ponadto nauczyciel wyznacza:

  • osoby odpowiedzialne za przygotowanie elementów strojów

  • osoby odpowiedzialne za przygotowanie relacji z procesu

Uczniowie powinni też zapoznać się z materiałem tekstowym wprowadzającym do lekcji oraz multimedium.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
    Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przed lekcją przez wybranych uczniów. Ustala czas każdego wystąpienia i ich kolejność. Prosi, aby uczniowie notowali podczas prezentacji najwazniejsze dla nich informacje.

  2. Wystąpienia uczniów.

  3. Prowadzący zapowiada, że na podstawie wystąpień uczniowie wypiszą mocne i słabe strony Oktawiana Augusta jako polityka. Określa czas na realizację zadania.

  4. Wybrana osoba przedstawia swoje propozycje, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie konieczności dopowiada informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

  5. Uczniowie udzielają odpowiedzi na pytanie postawione w temacie zajęć wraz z uzasadnieniem.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel opowiada o okolicznościach śmierci cesarza. Zadaje uczniom pytanie: Jak można rozumieć ostatnie słowa władcy o “skończonej komedii” w kontekście jego rządów? Wybrany uczeń lub uczennica proponują swoją odpowiedź.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, ocenia pracę wybranych uczniów, udzielając informacji zwrotnej.

Materiały pomocnicze:

M. Jaczynowska, Historia starożytnego Rzymu, Warszawa 1984.

M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Warszawa 2001.

A. Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Warszawa 1986.

T.R. Martin, Rzym. Od Romulusa do Justyniana, Poznań 2014.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Praca ze schematem może być elementem przygotowania uczniów przed lekcją.