Imię i nazwisko autora:

Agnieszka Ruzikowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Przykłady ruchu jednostajnego prostoliniowego

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia - wymagania ogólne
I .Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
Zakres rozszerzony
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
1) przedstawia jednostki wielkości fizycznych, opisuje ich związki z jednostkami podstawowymi; przelicza wielokrotności i podwielokrotności;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
II. Mechanika. Uczeń :
4) opisuje ruchy prostoliniowe jednostajne i jednostajnie zmienne, posługując się zależnościami położenia, wartości prędkości i przyspieszenia oraz drogi od czasu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. dowie się, jak odróżnić ruch jednostajny prostoliniowy od innych rodzajów ruchu.

2. pozna przykłady ruchu jednostajnego prostoliniowego.

3. będzie potrafił ocenić, czy ruch jest jednostajny i prostoliniowy.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania

pogadanka, dyskusja

Formy zajęć:

klasowo‑lekcyjna

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem

Materiały pomocnicze:

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel pyta, w jaki sposób możemy rozpoznać, czy ruch jest ruchem jednostajnym prostoliniowym. Uczniowie przypominają podstawowe cechy ruchu jednostajnego oraz prostoliniowego.

Faza realizacyjna:

Uczniowie oglądają grafikę interaktywną i próbują odpowiednio sklasyfikować zaznaczone na niej przykłady ruchu. Co ważne - nie jest konieczne czytanie informacji z grafiki, bo to, czy uczniowie prawidłowo zinterpretują rysunek (na przykład stwierdzą, że spadochroniarz dopiero co wyskoczył z samolotu, a nie leci już od dłuższego czasu) nie ma znaczenia. Istotne jest to, by prawidłowo klasyfikowali podane przez siebie przykłady ruchu.
Nauczyciel pomaga w tej klasyfikacji i, odwołując się do codziennych doświadczeń, zwraca uwagę na różne - być może nieoczywiste - aspekty, np. czy droga, po której jedzie samochód, jest na pewno prosta, czy spacer na pewno odbywa się ze stałą wartością prędkości.
Po omówieniu kilku przykładów z grafiki, nauczyciel w formie pogadanki - z dużym udziałem uczniów - omawia w sposób podobny do tego z bloku „Przeczytaj” ruch spadochroniarza z uwzględnieniem początkowego etapu ruchu, otwarcia spadochronu, ruchu z prędkością graniczną oraz wpływu wiatru na tor i prędkość ruchu. W przypadku wiatru warto, by nauczyciel zwrócił uwagę uczniów na to, że pojawia się dodatkowa składowa prędkości, która może - ale nie musi - być stała. W przypadku stałej prędkości wiatru uczniowie mogą wykonać wykresy zależności składowych prędkości od czasu, składowych położenia od czasu oraz wyznaczyć wartość prędkości spadochroniarza i drogę, jaką przebył, oraz odległość w poziomie miejsca, w którym wylądował, od miejsca, z którego wystartował.

Można użyć także innego przykładu - łódki płynącej prostopadle do brzegu rzeki , z uwzględnieniem prędkość nurtu.

Faza podsumowująca:

Uczniowie wykonują zadanie 1 i 2 z części „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Zadania nr 4, 5 i 8 z części „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Można zachęcić uczniów, by przygotowali własne „grafiki” podobne do grafiki interaktywnej - mogą być to rysunki, mogą być zdjęcia - istotne jest, by zawierały przynajmniej kilka przykładów ruchu.