Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Zapora Trzech Przełomów

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna.

4. Poznanie podstawowych relacji między elementami przestrzeni geograficznej (przyrodniczej, społeczno‑gospodarczej i kulturowej) w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.

5. Rozumienie prawidłowości w zakresie funkcjonowania środowiska geograficznego oraz wzajemnych zależności w systemie człowiek - przyroda.

6. Rozumienie zasad racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody i zachowania dziedzictwa kulturowego.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

6. Przewidywanie skutków działalności gospodarczej człowieka w środowisku geograficznym.

7. Krytyczne, odpowiedzialne ocenianie przemian środowiska przyrodniczego oraz zmian społeczno‑kulturowych i gospodarczych w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.

III. Kształtowanie postaw:

3. Dostrzeganie aplikacyjnego charakteru geografii.

5. Rozumienie potrzeby racjonalnego gospodarowania w środowisku geograficznym zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, ochrony elementów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz konieczności rekultywacji i rewitalizacji obszarów zdegradowanych.

Treści nauczania:

XIII. Człowiek a środowisko geograficzne - konflikty interesów: wpływ działalności człowieka na atmosferę na przykładzie smogu, inwestycji hydrologicznych na środowisko geograficzne, rolnictwa, górnictwa i turystyki na środowisko geograficzne, transportu na warunki życia i degradację środowiska przyrodniczego, zagospodarowania miast i wsi na krajobraz kulturowy, konflikt interesów człowiek - środowisko, procesy rewitalizacji i działania proekologiczne.

Uczeń:

2) ocenia wpływ wielkich inwestycji hydrologicznych (np. Zapory Trzech Przełomów na Jangcy, Wysokiej Tamy na Nilu, zapory na rzece Omo zasilającej Jezioro Turkana) na środowisko geograficzne.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

Cele operacyjne. Uczeń:

  • poznaje historię budowy zapory,

  • uzasadnia potrzebę budowy zapory,

  • dostrzega zagrożenia, jakie niesie powstanie zapory,

  • identyfikuje sytuacje konfliktowe i szuka ich rozwiązania,

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom

Formy zajęć: praca w parach/grupach

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze:

Literatura dotycząca skutków budowy zapór wodnych:

  • Bajkiewicz‑Grabowska E., Mikulski Z., Hydrologia ogólna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017.

  • Jankowski W., Przyrodnicze skutki budowy i funkcjonowania zbiorników suchych i wielofunkcyjnych – doświadczenia z oceny wybranych zbiorników, „Przegląd Przyrodniczy”XXVIII, 4 (2017),s. 135‑151.

  • Zapory a powodzie - Raport towarzystwa na rzecz Ziemi i Polskiej Zielonej Sieci, ratujmyrzeki.pl [dostep online: 10.05.2020].

PRZEBIEG LEKCJI

Przed lekcją uczniowie powinni przeczytać tekst e‑materiału i zapoznać się z innymi źródłami informacji o pozytywnych i negatywnych skutkach budowy Zapory Trzech Przełomów,

Faza wprowadzająca

  • Sprawdzenie ewentualnego zadania domowego.

  • Przedstawienie celów lekcji.

  • Przedstawienie przez nauczyciela historii budowy Zapory Trzech Przełomów.

Faza realizacyjna

  • Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest przeprowadzenie debaty (wg uproszczonych zasad debaty oksfordzkiej) po obejrzeniu filmu edukacyjnego.

  • Przedstawienie przez nauczyciela zasad organizacji debaty:

    • 8‑10 uczniów uczestniczy bezpośrednio w debacie, dzieląc się na zwolenników i przeciwników dyskutowanej tezy (uczniów typuje nauczyciel),

    • dwie grupy siadają przy stołach ustawionych po obu stronach sali lekcyjnej, pozostali uczniowie zajmują miejsca w ławkach,

    • debatą kieruje nauczyciel udzielając głosu na przemian poszczególnym stronom (zaczyna strona broniąca tezy) i podsumowując wystąpienia,

    • każda runda wypowiedzi zwolenników i przeciwników dyskutowanej tezy trwa 3‑4 minuty,

    • pozostali uczniowie głosują po każdej rundzie przesiadając się na odpowiednią stronę sali lekcyjnej.

  • Prezentacja filmu edukacyjnego.

  • Przeprowadzenie debaty – proponowane tematy:

    • Czy budowa Zapory Trzech Przełomów była uzasadniona?

    • Czy negatywne skutki dla środowiska przeważają nad pozytywnymi efektami gospodarczymi?

    • Czy konflikt środowisko przyrodnicze - zapora jest możliwy do rozwiązania?

    • Czy budowa wielkich zapór na świecie jest potrzebna?

  • Podsumowanie wyników debaty przez nauczyciela.

  • Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału i przedstawienie rezultatów.

Faza podsumowująca

  • Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.

  • Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa:

  • Dokończenie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.

  • Zapoznanie się z pozostałymi informacjami z e‑materiału.

  • Praca pisemna (alternatywnie prezentacja multimedialna) dotycząca wpływu na środowisko wybranej przez ucznia zapory - przykłady z Polski i ze świata – np. Wysoka Tama Asuańska, zapora Gibe III na rzece Omo, zapora Hoovera.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Zawarty w e‑materiale film edukacyjny może być wykorzystany do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia. Znajdzie także zastosowanie podczas lekcji dotyczących energetyki, jako głos w dyskusji na temat skutków produkcji energii ze źródeł odnawialnych.