Autor: Dorota Czarny

Przedmiot: Historia

Temat: Jak stworzyć potężną dynastię?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

XII. Polska w XIV – XV w.

Uczeń:

3) wyjaśnia międzynarodowe i wewnętrzne uwarunkowania związków Polski z Węgrami i Litwą w XIV – XV w.;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje, w jaki sposób można stworzyć podwaliny pod potęgę dynastii;

• wyjaśnia, jak ważne było posiadanie w rodzinach królewskich męskiego potomka;

• ocenia, jaki wpływ na losy kraju i innych może mieć troska o rodzinę.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• mapa myśli;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

• flipcharty i markery

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby przypomnieli sobie, co wiedzą już na temat dynastii Jagiellonów. Na tablicy jeden z uczniów zapisuje odpowiedzi kolegów i koleżanek, tworząc mapę myśli.

2. Nauczyciel przedstawia temat i cele zajęć. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli klasę na 6 grup, rozdaje im arkusze z pytaniami i markery. Grupy mają za zadanie wybrać swojego przedstawiciela – lidera. Uczniowie odpowiadają na pytania na podstawie z e‑materiału. 

• Grupa 1,4 - W jaki sposób Władysław Jagiełło dążył do stworzenia potęgi dynastycznej w Europie Środkowo - Wschodniej?

• Grupa 2,5 – Dlaczego Władysławowi Jagielle tak bardzo zależało na posiadaniu męskiego potomka i jaką cenę był skłonny zapłacić?

• Grupa 3,6 – Władysław Jagiełło bardzo troszczył się o rodzinę i o zapewnienie potomka męskiego jako dziedzica tronu. Jaki to miało wpływ na losy kraju i innych państw w Europie Środkowo – Wschodniej?

2. Po wyznaczonym czasie grupy z tymi samymi pytaniami łączą się i konsultują swoje wypowiedzi. Na umówiony sygnał nauczyciela liderzy grup odczytują swoje odpowiedzi. Plakaty zawieszają w widocznym miejscu.

3. Aby wspólnie dokonać analizy swojej pracy i wyciągnąć wnioski z lekcji, nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z prezentacją multimedialną i w parach przedyskutowanie poleceń.

4. Po wykonaniu zadania wyznaczeni lub chętni uczniowie odpowiadają na pytania i wspólnie z klasą zapisują wnioski z dzisiejszej lekcji.

5. Nauczyciel prosi uczniów, aby wykonali ćwiczenia 1,2,3,4,5, i 8. Następnie wspólnie uczniowie omawiają swoje odpowiedzi jako utrwalenie poznanego materiału.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczenia 9 jako podsumowania zajęć – uczniowie wskazują słabe i mocne strony polityki dynastycznej Jagiełły. Wybrana osoba przedstawia swoje propozycje, nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

2. Na zakończenie prosi uczniów o samoocenę i ocenę pracy grup na zajęciach – najaktywniejsze osoby lub grupy otrzymują oceny.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.

2. Jesteś kronikarzem Władysława Jagiełły - stwórz notatkę będącą kronikarskim zapisem ważnych wydarzeń związanych z narodzinami dziedzica.

Materiały pomocnicze:

Akt unii horodelskiej z 2 października 1413 r.

Polska w okresie monarchii stanowej (1346‑1454). Wybór tekstów źródłowych, oprac. R. Heck, Warszawa 1955.

J. Besala, Małżeństwa królewskie. Jagiellonowie. Tajemnice alkowy, przyjaźnie i zdrady, Bellona, Warszawa 2006.

A. Klubówna, Cztery królowe Jagiełłowe, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa 1990.

E. Rudzki, Polskie królowe, t. I, Instytut Prasy i Wydawnictw Novum, Warszawa 1990.

Unia w Horodle na tle stosunków polsko‑litewskich, red. S. Górzyński, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2015.

K. Janicki, Królewska poradnia małżeńska. Jadwiga i Jagiełło, dostępny online w serwisie ciekawostkihistoryczne.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentację multimedialną uczniowie mogą wykorzystać do przygotowania lekcji odwróconej. W takim rozwiązaniu uczniowie zapoznają się przed lekcją z prezentacją, opracowują swoje odpowiedzi, a w trakcie lekcji porównują je wspólnie.