Autor: Katarzyna Lewandowska

Temat: Od impresjonizmu do secesji, czyli o sztuce przełomu wieków

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• rozpoznaje w dziełach malarskich cechy charakterystyczne dla kierunków artsytycznych epoki,

• opisuje, w jaki sposób literatura Młodej Polski realizowała założenia kierunków artystycznych istotnych dla tego okresu,

• porównuje różne sposoby przedstawiania postaci ludzkich w dziełach malarskich wybranych kierunków artystycznych,

• wskazuje podobieństwa w rozwoju literatury i malarstwa polskiego modernizmu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• burza mózgów.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Od impresjonizmu do secesji, czyli o sztuce przełomu wieków”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Prezentacja multimedialna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i rozwiązywać zadania.

2. Recytacja. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują się do głośnego czytania utworu w e‑materiale: {...} z elementami aktorskiej interpretacji.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom cele zajęć oraz wspólnie ustala z nimi kryteria sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Zalogowany na platformie nauczyciel, przy użyciu raportu, kontroluje przygotowanie uczniów do lekcji: weryfikuje, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Wybrani uczniowie prezentują efekty pracy w domu. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki.

2. Analiza i interpretacja tekstu. Wybrane wcześniej osoby – eksperci przedstawiają na forum zebrane informacje. W następnych krokach będą pełnić funkcję liderów grup. Klasa zostaje podzielona na zespoły 5–6‑osobowe. Każda grupa dostaje zestaw poleceń do opracowania:
   – Wstępne rozpoznanie. Określenie elementów świata przedstawionego w analizowanym fragmencie: postaci, akcja, czas. Umieszczenie tych elementów w kontekście całości utworu.
   – Identyfikacja problemu poruszonego w analizowanym fragmencie. Wskazanie jego przyczyn i skutków.
   – Sformułowanie notatki z tezą interpretacyjną na temat fragmentu utworu.
   – Przywołanie kontekstów: historycznoliterackich, filozoficznych, estetycznych oraz wynikających z własnego doświadczenia ucznia.
   Eksperci koordynują pracę swoich zespołów. Po ukończeniu zadania następuje wspólne omówienie wniosków.

3. Praca z multimedium. Uczniowie zapoznają się z treścią medium w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Tworzą notatkę podsumowującą nową wiedzę.

4. Praca z drugim multimedium. Nauczyciel czyta polecenie: {...} i prosi uczniów, aby w parach przygotowali rozwiązanie na podstawie wskazówek w sekcji: Prezentacja multimedialna.

5. Nauczyciel wyświetla na tablicy po kolei ćwiczenia nr {...}. Zespół klasowy zostaje podzielony na 4‑osobowe grupy, które rozwiązują zadania na czas. Najszybsza grupa przedstawia swoje propozycje i omawia je na forum klasy. Pozostali uczniowie weryfikują przedstawione odpowiedzi. Jeśli są one poprawne, grupa wygrywa.

6. Ostatnią partię ćwiczeń (nr {...}) uczniowie wykonują wspólnie i omawiają je razem z nauczycielem.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli? Na koniec prosi chętnego ucznia o podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

1. {...}

Materiały pomocnicze:

• Metodyka literatury, tom 1 i 2, Warszawa 2001.

• Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, tom 1 i 2, praca zbiorowa, Warszawa 1984.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.