Imię i nazwisko autora:

Aleksandra Fijałkowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Przemiana beta minus

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem.

XI. Fizyka jądrowa.
Uczeń:
3) wymienia właściwości promieniowania jądrowego; opisuje rozpady alfa, beta.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem.

XII. Elementy fizyki relatywistycznej i fizyka jądrowa.
Uczeń:
9) wymienia właściwości promieniowania jądrowego; opisuje rozpady alfa, beta (βIndeks górny +⁺, βIndeks górny –^–).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. objaśnia, czym jest przemiana beta minus.

2. zapisuje równanie przemiany beta.

3. wyznacza energię uwolnioną w przemianie beta.

4. wyszukuje na tablicy nuklidów naturalne izotopy beta promieniotwórcze.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

wykład informacyjny

Formy zajęć:

praca zespołowa

Środki dydaktyczne:

tablica

Materiały pomocnicze:

tablica nuklidów

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel pokazuje uczniom tablicę nuklidów, wskazuje jądra stabilne po czym pokazuje obszar znajdujący się po prawej stronie od ścieżki stabilności. Nauczyciel pyta uczniów jakiej im zdaniem przemianie ulegają znajdujące się tam jądra.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel wprowadza pojęcie przemiany beta, zapisuje równanie przemiany.

Nauczyciel komentuje kolejne człony równania, w tym antyneutrino elektronowe – opowiada czym jest oraz jaka jest historia jego odkrycia.

Nauczyciel wprowadza wzór na energię uwalnianą w przemianie beta minus.

Uczniowie wyznaczają energię uwalnianą podczas rozpadu neutronu, zgodnie z zadaniem 8 z zestawu ćwiczeń, dla uproszczenia można przyjąć, że masa spoczynkowa elektronu wynosi 0,511 MeV/cIndeks górny 2².

Nauczyciel ocenia pracę uczniów rozwiązujących zadanie, dając im informację zwrotną odnośnie ich wiedzy.

Faza podsumowująca:

Korzystając z tablicy nuklidów uczniowie wyszukują występujące naturalnie izotopy beta- promieniotwórcze.

Praca domowa:

Nauczyciel zadaje uczniom zadanie 4 i 6 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Grafika do wykorzystania albo po lekcji w celu utrwalenia materiału, albo w czasie lekcji.