Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Zwyczajny człowiek i jego problemy to też historia
Grupa docelowa
szkoła ponadgimanzjalna klasa 1, szkoła podstawowa klasa 8
Ogólny cel kształcenia:
Uczeń opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej.
Kształtowane kompetencje ogólne:
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje społeczne i obywatelskie,
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia, na czym polega praca historyka,
rozumie, czym zajmują się mikrohistoria i antropologia,
opisuje projekt Human Yanna Arthusa‑Bertranda,
wyraża własne zdanie na temat działalności Yanna Arthusa‑Bertranda.
Metody/techniki kształcenia:
metody programowane: z wykorzystaniem e‑podręcznika, z użyciem multimediów;
metody problemowe: aktywizujące: dyskusja, debata;
metody praktyczne: analiza SWOT;
metody podające: pogadanka, wykład.
Formy organizacji pracy
indywidualna
zbiorowa
grupowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne. Nauczyciel podaje temat lekcji.
Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie, czym zajmuje się historia oraz jakie nauki pomocnicze wspomagają pracę historyka. Wyjaśnia, że celem dzisiejszej lekcji będzie ukazanie współczesnych trendów w naukach historycznych i humanistycznych.
W oparciu o zadaną na poprzednich zajęciach pracę domową (zob. komentarz do lekcji) nauczyciel zachęca uczniów do zaprezentowania swoich historii.
Po przytoczeniu kilku odpowiedzi nauczyciel zadaje pytanie:
- Dlaczego na lekcjach historii nie opowiada się o takich rzeczach?
Uczniowie powinni dojść do wniosku, że poznawanie dziejów jednego człowieka nie pozwoliłoby w pełni poznać i zrozumieć procesów historycznych, które miały wpływ na dzieje całych państw i społeczeństw. A w życiu jednego człowieka nie zawsze są one wyraźnie widoczne.
Nauczyciel zwraca uwagę, że nie oznacza to jednak, że dzieje jednego człowieka są nieważne. Wręcz przeciwnie, często właśnie działania jednej osoby, to jak funkcjonowała w swoich czasach czy w swoim środowisku, dostarcza niezwykle ciekawych informacji. Poznając je ma się wrażenie, że dotykamy żywej historii.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel wprowadza pojęcie mikrohistorii, a następnie wyświetla fragment filmu do słów narratora: „Tenże Lucivello również chciał zostać panem (…)”. (Blok Czym jest mikrohistoria?) Nauczyciel prosi, aby ucznowie zwrócili uwagę czym zajmuje się mikrohistoria, z jakich źródeł może korzystać historyk zajmujący się mikrohistorią?
Nauczyciel informuje uczniów, że w kolejnej części zajęć będą przygotowywać się do debaty na temat współczesnego społeczeństwa w ujęciu antropologicznym. Następnie wyjaśnia, czym jest antropologia oraz wskazuje na główne kierunki zainteresowań współczesnych antropologów.
Przed projekcją kolejnego fragmentu filmu (blok Czym zajmuje sie antropologia?) poleca, aby uczniowie zwrócili uwagę na wpływ takich zjawisk jak multikulturowość i wojna kultur na funkcjonowanie współczesnego społeczeństwa. Po projekcji uczniowie przygotowują się do debaty, rozpoczynają po upływie wyznaczonego czasu.
Po zakończeniu debaty nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje jej przebieg.
Uczniowie rozwiązują zadania interaktywne (od nr 1 do nr 5) utrwalające wiadomości zdobyte w trakcie oglądania filmu. Nauczyciel omawia wszystkie zadania, uczniowie podają odpowiedzi.
W kolejnej części zajęć nauczyciel zwraca uwagę, że współcześnie historia zwykłego człowieka jest przedmiotem zainteresowania wielu badaczy, a ich działalność przyjmuje różne, często zaskakujące formy. Jako przykład wskazuje dokonania Yanna Arthusa‑Bertranda.
Uczniowie oglądają ostatni fragment filmu, (blok Projekt Human). Uczniowie w tej części powinni zwrócic uwagę na to co projekt Human ma wspólnego z mikrohistorią i antropologią? Bezpośrednio po filmie nauczyciel prosi uczniów aby wyszukali w internecie informacje dotyczące tego projektu.
Następnie w swobodnej dyskusji wypowiadają się nad zasadnością tworzenia takich projektów.
Uczniowie rozwiązują zadania interaktywne (od nr 6 do nr 10) utrwalające wiadomości zdobyte w trakcie oglądania filmu. Nauczyciel omawia wszystkie zadania, uczniowie podają odpowiedzi.
.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel rozdaje uczniom arkusze analizy SWOT (opis metody oraz karta pracy w komentarzu do lekcji) ze sformułowanym problemem:
Dzieje zwykłego człowieka są tak samo wartościowe jak dzieje państw i społeczeństw.
Uczniowie rozwiązują problem i uzupełniają schemat. Po upływie wyznaczonego czasu wybrane osoby odczytują zapisane przez siebie informacje.
Nauczyciel inicjuje pogadankę w celu omówienia i utrwalenia zagadnień poruszonych w filmie i na zajęciach. Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę Podsumowanie.
Praca domowa
Napisz list do reżysera, w którym zaprosisz go, by sfilmował również twój kraj i żyjących w nim ludzi. Co powinien zobaczyć i kogo spotkać? Pamiętaj o idei projektu: jakie osoby i jakie problemy prezentuje?
Komentarz do lekcji
1. Na tydzień przed zajęciami, nauczyciel prosi aby każdy z uczniów przygotował , krótką wypowiedź dotyczącą ich historii. Nie ogranicza uczniów co do wypowiedzi, chce aby mówili szczerze o swoich przeżyciach, o tym o czym chcą opowiedzieć.
2. Analiza SWOT polega na zespołowej analizie i ocenie problemu. Wymaga podejścia do problemu w sposób krytyczny i twórczy. Etapy postępowania uczniowie na przygotowanym wcześniej arkuszu określają:
S mocne strony problemu
W słabe strony problemy
O możliwości
T zagrożenia
Następnie prezentują wyniki. Próbują dojść do wspólnego stanowiska jako etap końcowy działań. W załączniku analiza SWOT.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DJxRgvsfY
Metryczka
Tytuł
Zwyczajny człowiek i jego problemy to też historia
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego w‑materiał się odnosi
Wspópraca i konflikt, czyli jak przeżyć wśród ludzi?
Przedmiot
historia
Etap edukacyjny
szkoła ponadgimnazjalna, szkoła podstawowa
Podstawa programowa
Problemy ludzkości. Uczeń:
1) wyjaśnia, co oznacza powiedzenie: „świat stał się mniejszy” i wskazuje przyczyny tego zjawiska;
Nowa podstawa programowa
III. Refleksjanadhistoriąjakonauką.Uczeń:
1) wyjaśnia,naczympolegapracahistoryka;
XXXVI. ŚwiatpoIIwojnieświatowej.Uczeń:
13)opisujenajważniejszeprzemianykulturoweispołecznepoII wojnieświatowej.
Kompetencje kluczowe:
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie:
1) porozumiewanie się w języku ojczystym,
6) kompetencje społeczne i obywatelskie.
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń:
dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością;
przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić;
stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanychwydarzeń historycznych i współczesnych.