Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Rozwój prosty i złożony

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, na czym polega rozwój prosty;

• wskazuje podobieństwa między rozwojem prostym a rozwojem złożonym z przeobrażeniem niezupełnym;

• wykazuje różnice między rozwojem prostym a rozwojem złożonym.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• mapa myśli;

• gwiazda pytań;

• analiza tekstu źródłowego.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• cztery arkusze papieru A3 z ilustracją gwiazdy (zob. materiały pomocnicze);

• rozsypanka (zob. materiały pomocnicze).

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treściami zawartymi w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel pyta uczniów: „Czym różni się rozwój prosty od rozwoju złożonego?”. Chętni uczniowie wypowiadają się, a nauczyciel zapisuje ich odpowiedzi na tablicy.

2. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każdy zespół otrzymuje arkusz papieru A3 z ilustracją gwiazdy. Zadaniem uczniów jest umieszczenie na ramionach gwiazdy pytań dotyczących zagadnienia znajdującego się wewnątrz niej (zob. materiały pomocnicze, załącznik nr 2). Po wypisaniu pytań uczniowie przekazują gwiazdę następnej grupie, zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Zadaniem kolejnych grup jest udzielenie na arkuszu odpowiedzi na wypisane pytania, na podstawie informacji zawartych w e‑materiale.

2. Po upływie wyznaczonego czasu grupy prezentują swoje gwiazdy. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.

3. Uczniowie uzupełniają mapę myśli zawartą w e‑materiale o informacje na temat rozwoju złożonego zwierząt.

4. Uczniowie wykonują indywidualnie polecenia nr 2 („Wyjaśnij, dlaczego rozwój patyczaka często mylnie się określa jako rozwój prosty”) i 3 („Korzystając z dostępnych ci źródeł informacji, porównaj cykle rozwojowe dwóch przedstawicieli skorupiaków: raka rzecznego i homara europejskiego. Określ, jaki typ rozwoju przechodzi każdy z nich”), a następnie sprawdzają nawzajem swoje rozwiązania.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie prosi o przeczytanie odpowiedzi udzielonych na początku lekcji na pytanie: „Czym różni się rozwój prosty od złożonego?”. Uczniowie analizują je i weryfikują.

2. Grupy otrzymują rozsypankę do ułożenia (zob. materiały pomocnicze, załącznik nr 3).

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia od 4 do 8.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy myśli:

Mapa myśli może także zostać wykorzystana na zajęciach poświęconych tematowi larw i poczwarek.