Autor: Dorota Czarny

Przedmiot: Historia

Temat: We własnych sprawach sami sobą rządzimy - administracja lokalna w Polsce XIV‑XV w.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

XII. Polska w XIV – XV w.

Uczeń:

2) charakteryzuje rozwój monarchii stanowej w Polsce, uwzględniając strukturę społeczeństwa polskiego w późnym średniowieczu i rozwój przywilejów szlacheckich;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie,

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, w jaki sposób efektywnie zarządzać prowincją na przełomie XIV i XV w.

• ocenia znaczenie rozwoju samorządu lokalnego.

• charakteryzuje, kto mógł zostać urzędnikiem i na jakich zasadach.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych

• rozmowa kierowana

• mapa mentalna

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

• flipcharty i markery

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Nauczyciel przedstawia uczniom temat i cel lekcji: Jak rozwijał się samorząd lokalny w Polsce na przełomie XIV i XV w. oraz kto mógł zostać urzędnikiem i na jakich zasadach.

2. Nauczyciel prosi uczniów aby przez chwilę się zastanowili, i przypomnieli sobie o jakich urzędach państwowych mówiliśmy na ostatniej lekcji i jakie były kompetencje tych osób.

3. Uczniowie metodą burzy mózgów odpowiadają na pytanie.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy przydzielając każdej z nich zadanie do wykonania zapisane na arkuszach – uczniowie korzystają z zasobów e – podręcznika. Prosi o wyznaczenie liderów grup, którzy będą kierowali pracą grupy.
   Grupa 1 – zapozna się z tekstem dotyczącym rozbudowy administracyjnej w dużym kraju
   Grupa 2 – dowie się kto został namiestnikiem władcy i jakie były jego kompetencje
   Grupa 3 – prześledzi, kto i dlaczego zostawał urzędnikiem
   Grupa 4 – wskaże jakie grupy społeczne do kogo mogą zgłaszać się ze skargą

2. Po wyznaczonym czasie nauczyciel prosi poszczególne grupy o prezentację swoich zadań. Zapisując najważniejsze informacje, zagadnienia na mapie mentalnej przygotowanej przez nauczyciela na tablicy. W razie konieczności nauczyciel zadaje dodatkowe pytania grupom i koordynuje pracę uczniów.

3. Gdy wszystkie grupy skończą swoje prezentacje, nauczyciel prosi, aby w parach zastanowili się i ocenili jakie znaczenie miał rozwój samorządu lokalnego w Polsce na przełomie XIV – XV w.

4. Uczniowie po krótkiej rozmowie, podają swoje odpowiedzi, które zostają zapisane na tablicy.

5. Na podsumowanie pracy z e‑materiałem oraz w grupach nauczyciel prosi zapoznać się ze schematem i w parach wykonać polecenia, które po wyznaczonym czasie są wspólnie omawiane.

6. Nauczyciel prosi uczniów o zastanowienie i wykonanie ćwiczeń 6 i 7. Po wyznaczonym czasie wybrani lub chętni uczniowie podają swoje odpowiedzi. W razie potrzeby nauczyciel koryguje odpowiedzi uczniów.

Faza podsumowująca

1. Jako podsumowanie uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia w e‑podręczniku i wspólnie omawiają odpowiedzi.

2. Na koniec nauczyciel ocenia pracę uczniów w grupach.

Praca domowa:

Na podstawie posiadanej wiedzy z lekcji wyjaśnij co znaczą słowa - We własnych sprawach sami sobą rządzimy.

Zapoznać się z e‑materiałem do następnej lekcji.

Materiały pomocnicze:

J. Długosz, Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, wybór PWN, Kraków 2009.

M. Kamler, Przemoc między szlachtą sieradzką w XVII wieku, wybór Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Wybrani uczniowie na podstawie multimedium mogą przygotować prezentację multimedialną, która posłuży do prowadzenia lekcji.