Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Polskie konstytucje 1918–1939

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

14) przedstawia polskie tradycje demokratyczne na przykładzie podstawowych instytucji ustrojowych artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia konstytucje okresu międzywojennego w Polsce;

• przedstawia najważniejsze zasady Konstytucji marcowej i Konstytucji kwietniowej;

• wyjaśnia uwarunkowania upadku ustroju demokratycznego w II Rzeczypospolitej.

Strategie nauczania:

• lekcja odwrócona;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie zapoznają się z prezentacją multimedialną „II Rzeczpospolita - od demokracji do autorytaryzmu”. Wynotowują najistotniejsze ich zdaniem informacje, które mogą być przydatne w czasie debaty.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Rozpoczynają się przygotowania do debaty oksfordzkiej na temat: „Która konstytucja – marcowa czy kwietniowa – okazała się lepsza dla Polski?”. Uczniowie wybierają osobę prowadzącą oraz sekretarza obrad. Zwolennicy Konstytucji marcowej siadają po jednej stronie sali, zwolennicy Konstytucji kwietniowej – po drugiej. Część uczniów jest publiczności. Nauczyciel przypomina zasady dyskusji i poucza prowadzącego o obowiązku ich pilnowania.

2. Odbywa się debata. Głos zabierają – na zmianę – przedstawiciele jednej i drugiej frakcji. Publiczność może zadawać pytania. Debata kończy się przeprowadzeniem głosowania. Jego przedmiotem jest pytanie postawione w tytule debaty. Sekretarz obrad zlicza głosy, prowadzący ogłasza werdykt.

3. Nauczyciel przedstawia swoje uwagi dotyczące zakończonej dyskusji. Prezentuje argumenty obu stron, które powinny zostać użyte w toku dyskusji. Ocenia pracę prowadzącego obrady.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie przedstawiają najważniejsze zasady Konstytucji marcowej oraz najważniejsze zasady Konstytucji kwietniowej. Zostają one zapisane na tablicy.

2. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2009.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana przez uczniów w trakcie przygotowania do lekcji powtórkowej.