Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Wpływ władzy na zachowania społeczne w państwach niedemokratycznych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

8) przedstawia założenia faszyzmu, nazizmu i komunizmu oraz dokonuje ich krytyki z punktu widzenia praw człowieka i demokracji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe:

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje społeczeństwa w państwach niedemokratycznych;

  • porównuje sytuację jednostki w reżimie autorytarnym i totalitarnym;

  • ocenia poziom wolności obywatelskich jednostki w obu reżimach.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • burza mózgów.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • arkusze papieru i markery.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Nauczyciel puszcza krótki fragment filmu Defilada A. Fidyka, przedstawiający przygotowania do defilady (początek materiału Jakie cechy społeczeństwa w państwie totalitarnym... w sekcji „Film”). Prosi uczniów, aby spróbowali określić, w jakim państwie organizowane są takie uroczystości i czemu mogą służyć. Podsumowuje odpowiedzi uczniów.

2. Nauczyciel przedstawia temat i cele zajęć.

Faza realizacyjna

1. Klasa zostaje podzielona na cztery grupy. Każda z nich ma wypisać wszystkie skojarzenia z pojęciem „społeczeństwo totalitarne”. Uczniowie poproszeni są, aby spróbowali w swoich pomysłach odnieść się do fragmentu filmu.

2. Każda z grup prezentuje swoje określenia, uczniowie zapisują zbieżne pomysły na jednej części tablicy. Cechy zgromadzone przez uczniów są uzupełnione. Klasa poproszona jest o ich usystematyzowanie.

3. W drugiej części lekcji nauczyciel pracuje z całą klasą. Uczniowie poproszeni są, aby wykorzystując cechy społeczeństwa totalitarnego, podali cechy społeczeństwa w reżimie autorytarnym. Nauczyciel dba, aby uczniowie zrozumieli różnicę. Cechy te zostają zapisane na drugiej części tablicy.

4. Uczniowie ogladaja dalszą część filmu zaprezentowanego na początku zajęć (wypowiedź prof. A. Antoszewskiego). Zespół klasowy może też zapoznać się z filmem o kulcie jednostki.

Faza podsumowująca 

1. Wybrana osoba poproszona jest o przedstawienie własnej definicji społeczeństwa totalitarnego. Uczniowie poproszeni są o uzupełnienie definicji, jeśli jest taka konieczność.

2. Pod koniec lekcji podkreślone są różnice między wolnościami jednostki w obu reżimach.

Praca domowa:

Jakie są szanse, aby społeczeństwo totalitarne doprowadziło do zmiany systemu politycznego? Uzasadnij swoją opinię na podstawie społeczeństwa Korei Północnej.

Materiały pomocnicze:

Totalitarny koszmar. Raport ONZ o Korei Północnej, dziennik.pl.

Piotr Kuczyński, Ucieczka od wolności, krytykapolityczna.pl.

Miłowit Kuniński, Totalitaryzm w ujęciu Hannah Arendt, omp.org.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Filmy można wykorzystać do rozpoczęcia lekcji lub zaproponować uczniom, by na ich podstawie napisali zadanie domowe.