Imię i nazwisko autora:

Krystyna Wosińska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak definiujemy ciepło molowe?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia - wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.
Zakres rozszerzony Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
16) przeprowadza obliczenia i wynikającej z dokładności pomiaru lub z danych;
VI. Termodynamika. Uczeń:
14) posługuje się pojęciem ciepła molowego gazu; interpretuje związek między ciepłem molowym przy stałym ciśnieniu a ciepłem molowym w stałej objętości dla gazu doskonałego;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i i Rady UE z 2018 r:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. definiuje pojęcie mola,

2. podaje liczbę Avogadro.

3. definiuje ciepło molowe.

4. oblicza zmiany temperatury podczas pobierania lub oddawania przez ciało ciepła, wykorzystując definicję ciepła molowego.

5. stosuje definicję ciepła molowego do obliczania ciepła pobranego lub oddanego podczas zmiany temperatury.

6. wyjaśnia, dlaczego wartość ciepła właściwego zależy od liczby cząsteczek w 1 kg.

7. uzasadnia, że im większe ciepło molowe substancji, tym trudniej zwiększyć lub zmniejszyć temperaturę tej substancji.

Strategie nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów)

Metody nauczania:

- wykład informacyjny,
- pokaz multimedialny,
- analiza.

Formy zajęć:

- praca w parach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

Komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia.

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Jak definiujemy ciepło właściwe?”, „Jaki jest związek między ciepłem molowym przy stałym ciśnieniu a ciepłem molowym w stałej objętości dla gazu doskonałego?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

• Wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”.
• Odwołanie do wiedzy uczniów o cieple właściwym.

Faza realizacyjna:

- Nauczyciel wprowadza pojęcie mola i masy molowej.
- Uczniowie wyszukują w układzie okresowym pierwiastków liczby atomowe kilku pierwiastków i obliczają masy molowe ich związków chemicznych.
- Nauczyciel wprowadza definicję ciepła molowego i wzór na ciepło pobrane lub oddane.
- Uczniowie w parach rozwiązują zadania 5 i 6 z zestawu ćwiczeń. Uczniowie oglądają film‑samouczek i wykonują zadane w nim obliczenia (Polecenie 1. i 2.).

Faza podsumowująca:

Uczniowie dyskutują wyniki Poleceń 1. i 2. i porównują je z wynikami z filmu. Nauczyciel i uczniowie oceniają stopień przyswojonej wiedzy.

Praca domowa:

W celu powtórzenia i utrwalenia materiału uczniowie rozwiązują zadania z zestawu ćwiczeń: zadania 1‑3 obowiązkowo, do wyboru jedno zadanie z nierozwiązanych na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film samouczek można wykorzystać na lekcji i połączyć z wykonaniem powiżzanych z nim poleceń oraz przedyskutowaniem wyników. Może też być wykorzystane przez uczniów po lekcji do powtórzenia i utrwalenia materiału.