Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Scenariusz zajęć

Autor: Anna Daniewicz, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: Chemia

Temat: Jakie zastosowania wynikają z właściwości kwasów karboksylowych?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy:

XVI. Kwasy karboksylowe. Uczeń:

9) wymienia zastosowania kwasów karboksylowych.

Zakres rozszerzony:

XVI. Kwasy karboksylowe. Uczeń:

10) wymienia zastosowania kwasów karboksylowych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

  • wymienia i opisuje zastosowania kwasów karboksylowych;

  • wyjaśnia, dlaczego kwas metanowy posiada właściwości redukujące;

  • koreluje odpowiednią właściwość kwasów karboksylowych z konkretnym zastosowaniem.

Strategia nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • burza mózgów;

  • dyskusja dydaktyczna;

  • analiza materiału źródłowego;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • technika gadająca ściana;

  • technika zdań podsumowujących.

Formy zajęć:

  • praca w parach;

  • praca zbiorowa;

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do Internetu/smartfony, tablety;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑podręczniku;

  • rzutnik multimedialny;

  • tablica interaktywna/tablica;

  • aplikacja Mentimeter;

  • pisak/kreda;

  • podręczniki.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom pytania, zaciekawiając tematem. Przykładowe pytania: jak myślicie, gdzie stosuje się kwasy karboksylowe? Czy wiecie z jakich substancji składa się aspiryna? Który z kwasów karboksylowych jest składnikiem kremów do opalania? Czy wiecie, że kwas metanowy stosuje się do dezynfekcji beczek po winie i piwie?

  2. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów na temat właściwości i zastosowań kwasów karboksylowych. Nauczyciel może wykorzystać aplikację Mentimeter z zastosowaniem smartfonów lub tabletów.

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel dzieli klasę na grupy, rozdaje arkusze papieru, mazaki. Każdy grupa wybiera lidera. Zadaniem uczniów jest przygotowanie plakatu w formie mapy myśli na temat zastosowania pięciu dowolnych kwasów karboksylowych. W czasie realizacji tego zadania uczniowie mogą korzystać z wszelkich dostępnych źródeł.  Po zakończonej pracy, liderzy grup prezentują plakaty na forum klasy z zastosowaniem techniki gadająca ściana. Nauczyciel weryfikuje poprawność merytoryczną prac.

  2. Samodzielna praca uczniów z e‑materiałem. Uczniowie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując polecenia załączone do medium. Nauczyciel wspiera uczniów podczas wykonywania zadań.

  3. Nauczyciel przeprowadza quiz na temat zastosowań kwasów karboksylowych. W odpowiedziach dozwolone są zarówno nazwy systematyczne jak i zwyczajowe kwasów karboksylowych. Uczniowie zapisują odpowiedzi na kartkach. Po wyświetleniu wszystkich pytań z zastosowaniem prezentacji multimedialnej przez nauczyciela i udzieleniu odpowiedzi przez uczniów, uczniowie wymieniają się kartkami z odpowiedziami z kolegą/koleżanką w ławce, tak aby to oni sprawdzali ich odpowiedzi. Nauczyciel czyta odpowiedzi, uczniowie przyznają punkty i udzielają informacji zwrotnej pisemnej sobie nawzajem. Po podliczeniu, osoby z maksymalną lub największą liczbą punktów otrzymują oceny z aktywności.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów zadając przykładowe pytania: który z kwasów karboksylowych ma właściwości redukujące? Jakie jest zastosowanie kwasu metanowego? Gdzie ma zastosowanie kwas etanowy?

  2. Jako podsumowanie nauczyciel zadaje uczniom pytania

  • Przypomniałem/łam sobie, że...

  • Czego dziś się nauczyłem/łam...

  • Co było dla mnie łatwe...

  • Co sprawiło mi trudność...

Praca domowa:

Nauczyciel prosi o wykonanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Mapa pojęciowa może być wykorzystana przez uczniów podczas samodzielnej pracy na lekcji lub przed wykonaniem ćwiczeń dołączonych do medium. Medium może być również wykorzystane podczas odrabiania zadania domowego.

Materiały pomocnicze:

  1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • Który z kwasów karboksylowych ma właściwości redukujące?

  • Jakie jest zastosowanie kwasu metanowego?

  • Gdzie ma zastosowanie kwas etanowy?
    2. Arkusze papieru, np.: A2, mazaki, kartki A4.