Imię i nazwisko autora:

Jan Pluta

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak definiuje się pomiar?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

10) przeprowadza wybrane obserwacje, pomiary i doświadczenia korzystając z ich opisów; wyróżnia kluczowe kroki i sposób postępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów i uwzględnia ich rozdzielczość.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

10) przeprowadza wybrane obserwacje, pomiary i doświadczenia korzystając z ich opisów; planuje i modyfikuje ich przebieg; formułuje hipotezę i prezentuje kroki niezbędne do jej weryfikacji.

11) opisuje przebieg doświadczenia lub pokazu; wyróżnia kluczowe kroki i sposób postępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów i uwzględnia ich rozdzielczość;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wyjaśnia, na czym polega pomiar z punktu widzenia fizyki.

2. wyjaśnia jakie są elementy wyniku pomiaru,

3. rozróżnia pomiary bezpośrednie i pośrednie,

4. rozróżnia wielkości mierzalne (tj. fizyczne) od niemierzalnych,

5. analizuje cechy dobrego pomiaru,

6. charakteryzuje różnice między pojęciami błędów i niepewności pomiarowych.

Strategie nauczania:

nauczanie przez dociekanie IBSE

Metody nauczania:

Lekcja oparta na dyskusjach prowadzonych w małych zespołach i wspólnym podsumowaniu.

Formy zajęć:

praca w małych grupach

Środki dydaktyczne:

komputer z dostępem do Internetu

Materiały pomocnicze:

Materiały z Internetu: różne definicje pomiaru formułowane przez różnych specjalistów: fizyków, inżynierów, przedsiębiorców itd. Omówienie cech wspólnych i różnic.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Wprowadzenie przez prowadzącego według treści zawartej w części „Warto przeczytać” e‑materiału.

Faza realizacyjna:

Uczniowie pracują w grupach:
− Poszukują przykładów na różne terminy wprowadzone w części „Warto przeczytać” e‑materiału:
− odpowiadają, na czym polega oddziaływanie układu pomiarowego z mierzonym obiektem,
− podają przykłady wielkości mierzalnych i niemierzalnych,
− odpowiadają, jak wykonywać dobrze pomiary różnych wielkości,
− podają przykłady wielkości, do określenia miary których stosuje się terminy „liczba” i „ilość”.
− podają przykłady pomiarów bezpośrednich i pośrednich,
− dyskutują o różnicy między pojęciami błędu i niepewności pomiarowej.

Faza podsumowująca:

Przedstawiciele grup referują wyniki swych dyskusji i odpowiedzi na omawiane w grupach pytania. Nauczyciel podsumowuje wypowiedzi uczniów.

Praca domowa:

Pisemna praca domowa: Opisz szczegółowo jeden z pomiarów wykonywanych już na lekcjach z fizyki. Zwróć uwagę, gdzie są w nim omawiane cechy pomiarów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Audiobook może być wykorzystany przez uczniów przed lekcją w celu sprowokowania do dyskusji lub po lekcji jako praca domowa.