Scenariusz zajęć

Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Neurohormonalna kontrola przeobrażenia owadów

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje osobiste, społeczne w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje cyfrowe.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśni, na czym polega współdziałanie układów nerwowego i hormonalnego w regulacji przeobrażenia owadów;

• wykaże rolę ekdyzonu i hormonu juwenilnego w przeobrażeniu owadów;

• określi zależność przeobrażenia owadów od stężenia hormonów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• puzzle;

• mapa myśli;

• kosz i walizka;

• analiza tekstu źródłowego.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• 3 arkusze papieru A1;

• flamastry.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Nauczyciel zadaje pytania: „Jakie typy przeobrażenia występują w rozwoju złożonym?”, „Jaka jest różnica w przebiegu przeobrażenia zupełnego i niezupełnego?”, „Jakie układy mogą kontrolować proces przeobrażenia u owadów?”.

2. Nauczyciel prosi uczniów o zaproponowanie tematu lekcji po zapoznaniu się z wprowadzeniem do e‑materiału.

3. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy.

2. Każda z grup opracowuje jedno zagadnienie na podstawie informacji zawartych w e‑materiale.

Grupa I – Na czym polega współdziałanie układu nerwowego i hormonalnego w regulacji przeobrażenia owadów?

Grupa II – Jaką funkcję pełnią ekdyzon i hormon juwenilny w przeobrażeniu owadów?

Grupa III – Jak na przebieg przeobrażenia wpłynie usunięcie larwie mózgu?

3. Po opracowaniu zagadnień przez każdą z grup, nauczyciel miesza grupy tak, aby w każdej z nowych grup było przynajmniej dwóch przedstawicieli ze starej grupy.

4. Każdy z uczniów przedstawia kolegom partię materiału, którą opracował wcześniej (następuje moment właściwego nauczania).

5. Nauczyciel prosi o wypisanie na małych kartkach pojęć, jakie uczniowie zapamiętali na dany temat. Grupy porządkują kartki w zbiory, wyszukując połączenia pomiędzy zapisanymi pojęciami.

6. Grupy przyklejają kartki na arkuszu papieru A1, łączą strzałkami, rysują linie i dopisują nowe hasła, tworząc mapę myśli.

7. Przedstawiciele grup omawiają swoje mapy myśli.

8. Nauczyciel weryfikuje informacje, w razie potrzeby uzupełnia.

9. Nauczyciel prosi o zapoznanie się z animacją, a następnie o wykonanie poleceń od 1 do 3.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel podsumowuje pracę grup.

2. Nauczyciel rysuje na tablicy kosz i walizkę. Wskazani przez nauczyciela uczniowie losują zdania. Jeżeli zdanie uznają za prawdziwe, umieszczają je w walizce, jeżeli za fałszywe, umieszczają je w koszu (Załącznik 1).

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 8.

Materiały pomocnicze:

• Zadania do rozwiązania.

• Rozwiązanie.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania animacji:

Animacja powinna być wykorzystana w fazie realizacyjnej lekcji. Może być wykorzystana w lekcji dotyczącej przeobrażenia owadów.