Dla nauczyciela
Autor: Piotr Obolewicz
Przedmiot: Język polski
Temat: Romeo i Julia, Makbet, Hamlet... – historie miłosne bohaterów Szekspira
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
wskazuje sztuki Szekspira, których bohateramia sa pary miłosne,
charakteryzuje relacje między bohaterami tragedii Szekspira,
na podstawie tekstów krytycznych na temat tragedii określa istotę zabiegów literackich Szekspira,
redaguje własny tekst literacki z wykorzystaniem frazeologii szekspirowskiej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
podająca.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał. Uczniowie zapoznają się z materiałami z sekcji „Przeczytaj” oraz wykonują polecenia 1. i 2. z sekcji „Galeria zdjęć interaktywnych”.
Nauczyciel przygotowuje koperty z poleceniami dla 3 grup. W każdej kopercie znajdują się zadania, ozdobny papier listowy lub kartka A4 oraz wydrukowane zdjęcia (reprodukcje) przedstawiające pary kochanków z utworów Szekspira: Makbet, Lady Makbet, Romeo, Julia, Hamlet, Ofelia.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel zapoznaje uczniów z celami lekcji, po czym następuje prezentacja zadania domowego. Nauczyciel udziela komentarza zwrotnego.
Faza realizacyjna:
Dyskusja. Nauczyciel dzieli klasę na 3 grupy. Każdy zespół ma za zadanie wybrać sekretarza, recytatora i lidera. Nauczyciel zwraca uwagę na to, aby dyskusja przebiegała z sposób kulturalny, rzeczowy i w taki sposób, aby nie przeszkadzać pozostałym grupom. Liderzy grup losują kopertę z zadaniami.
Gr. 1 – Przeprowadźcie dyskusję na temat: Związek miłosny Romea i Julii. Skorzystajcie z ćwiczenia 3. (sekcja „Sprawdź się”). Swoje wnioski z dyskusji zanotujcie w formie mapy myśli. Na osobnej karcie zredagujcie list miłosny, stosując parafrazy lub cytaty z przywołanych fragmentów.
Gr. 2 – Przeprowadźcie dyskusję na temat: Związek miłosny Makbeta i Lady Makbet. Skorzystajcie z ćwiczenia 5. (sekcja „Sprawdź się”). Swoje wnioski z dyskusji zanotujcie w formie mapy myśli. Na osobnej karcie zredagujcie list miłosny, stosując parafrazy lub cytaty z przywołanych fragmentów.
Gr. 3 – Przeprowadźcie dyskusję na temat: Związek miłosny Hamleta i Ofelii. Skorzystajcie z ćwiczenia 7. (sekcja „Sprawdź się”). Swoje wnioski z dyskusji zanotujcie w formie mapy myśli. Na osobnej karcie zredagujcie list miłosny, stosując parafrazy lub cytaty z przywołanych fragmentów.
Prezentacja efektów pracy grup. Uczniowie umieszczają w widocznym miejscu mapy myśli i przedstawiają wnioski z dyskusji, odpowiadają na pytania pozostałych grup lub nauczyciela. Listy zostają odczytane na głos przez recytatorów.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów o dobranie się w pary. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1., 2. z sekcji „Sprawdź się”. Po określonym czasie wskazane osoby dzielą się efektami współpracy.
Gadająca ściana: Co sądzisz na temat dzisiejszej lekcji? Każdy z uczniów przed wyjściem z klasy zapisuje na tablicy krótką opinię na temat zajęć. Zamiast zdań mogą pojawić się symboliczne rysunki (np. emotikony).
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia 4., 6. i 8. (sekcja „Sprawdź się”).
Materiały pomocnicze:
Henryk Zbierski, William Shakespeare, Warszawa 1988
Grażyna Gronczewska, Bohaterowie naszych lektur, audycja poświęcona Makbetowi (Polskie Radio, 2001)Materiały multimedialne (do wykorzystania we fragmentach):
Romeo i Julia, reż. F. Zeffirelli, 1968
Romeo i Julia, reż. B. Luhrmann, 1996
Romeo i Julia, muz. J. Stokłosa, reż. J. Józefowicz, 2012 (musical)
Romeo i Julia, muz. S. Prokofiew, choreografia A. Ratmański, 2020 (balet)
Makbet, reż. O. Wells, 1948
Makbet, reż. A. Wajda, 2010 (Ninateka)
Makbet, reż. J. Kurzel, 2015
Macbeth, muz. G. Verdi, reż. H. Kupfer, 2020 (opera)
Hamlet, reż. K. Branagh, 1996
Hamlet, reż. M. Kotański, 2019
Hamlet, reż. W. Modestowicz, 2011 (słuchowisko, Ninateka)
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Galeria zdjęć interaktywnych” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.
Przykłady multimedialne mogą zainspirować do przygotowania prezentacji podsumowujących zajęcia. Chętni uczniowie w wyznaczonym terminie wykonują zadanie, a następnie przedstawiają je klasie.
Wskazane przez nauczyciela fragmenty filmów czy widowisk scenicznych mogą stanowić dodatkowy materiał do pracy grupowej. Uczniowie odtwarzają wskazane fragmenty, korzystając z laptopów i słuchawek.