Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Gospodarowanie zasobami wodnymi

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony, klasa IV

PODSTAWA PROGRAMOWA

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna.

2. Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.

3. Identyfikowanie sieci powiązań przyrodniczych, społecznych, kulturowych, gospodarczych i politycznych w przestrzeni geograficznej.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

4. Formułowanie twierdzeń o prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz wzajemnych zależności w systemie przyroda - człowiek - gospodarka.

7. Waloryzowanie zjawisk i procesów przyrodniczych oraz wartościowanie zachowań i działalności człowieka w środowisku geograficznym.

III. Kształtowanie postaw.

4. Docenianie znaczenia dóbr kultury i zasobów przyrody w życiu człowieka, rozumienie konieczności racjonalnego ich użytkowania i ochrony.

5. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za stan i jakość środowiska geograficznego, kształtowanie ładu przestrzennego oraz przyszły rozwój społeczno‑kulturowy i gospodarczy własnego regionu, Polski i świata.

Treści nauczania

XVIII. Problemy środowiskowe współczesnego świata: tropikalne cyklony, trąby powietrzne, sztormy, powodzie, tsunami, erozja gleb, wulkanizm, wstrząsy sejsmiczne, powstawanie lejów krasowych, zmiany klimatu, pustynnienie, zmiany zasięgu lodowców, ograniczone zasoby wody na Ziemi, zagrożenia georóżnorodności i bioróżnorodności.

Uczeń:

9) identyfikuje przyczyny przyrodnicze i antropogeniczne ograniczonych zasobów wodnych w wybranych regionach świata i proponuje działania wspomagające racjonalne gospodarowanie wodą.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • ocenia skutki nadmiernego poboru wody,

  • dowiaduje się, w jakich rejonach świata występuje niedobór wody,

  • określa naturalne i antropogeniczne przyczyny niedoboru wody w różnych regionach świata,

  • poznaje sposoby gospodarowania zasobami wodnymi w różnych branżach gospodarki.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom

Formy zajęć: praca w grupach

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, atlas, mapy konturowe kontynentów, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Baza danych FAO dotycząca zasobów wody na świecie: fao.org/nr/water/aquastat/data/query/index.html?lang=en

Interaktywny Atlas zagrożenia wód na świecie WORLD RESOURCES INSTITUTE: https://www.wri.org/applications/aqueduct/water‑risk‑atlas

Dane statystyczne Banku Światowego: data.worldbank.org

PRZEBIEG LEKCJI

Przed lekcją uczniowie powinni zapoznać się z e‑materiałem oraz innymi źródłami informacji w celu zebrania szerokiego zestawu informacji dotyczących przyczyn niedoboru wody na świecie.

Faza wprowadzająca

  • Przedstawienie celów lekcji.

  • Wprowadzenie w temat lekcji: omówienie/przypomnienie antropogenicznych przyczyn niedoboru wody. Nauczyciel zadaje pytania sprawdzające poziom przygotowania uczniów.

Faza realizacyjna

  • Podział uczniów na grupy (liczebność określa nauczyciel), omówienie zasad wykonania zadania. Zadaniem uczniów jest przeprowadzenie analizy SWOT dotyczącej gospodarowania zasobami wodnymi w wybranych branżach gospodarki i sporządzenie strategii działań ochronnych/zapobiegawczych.

  • Nauczyciel poprzez losowanie lub wskazanie przydziela poszczególnym grupom wybrane branże gospodarki (rolnictwo, przemysł, gospodarka komunalna, gospodarstwa domowe itp).

  • Omówienie zasad sporządzania analizy SWOT.

  • Praca w grupach uczniów (burza mózgów, dyskusja) służąca sporządzeniu analizy SWOT przedstawiającej gospodarowanie wodą w wybranych branżach gospodarki. Uczniowie, wykorzystując informacje, schematy oraz ilustracje zawarte w e‑materiale i zebrane z innych źródeł określają mocne i słabe strony, a także szanse i zagrożenia. Analizę prowadzą z punktu widzenia ochrony zasobów wodnych i opracowują strategię działania opartą na silnych stronach i szansach, przy jednoczesnym eliminowaniu bądź ograniczaniu słabych stron i zagrożeń.

  • Prezentacja przy tablicy wyników analizy SWOT przygotowanych przez poszczególne grupy. Liderzy grup prezentują wyniki przeprowadzonej analizy, uzasadniając dobór informacji oraz przedstawiają wynikającą z nich strategię działań służących ochronie zasobów wodnych i przeciwdziałaniu negatywnym zmianom. Po każdej prezentacji następuje dyskusja z udziałem wszystkich uczniów. Nauczyciel moderuje wymianę informacji, czuwa nad jej przebiegiem, zadaje pomocnicze pytania, weryfikuje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia itp.

  • Dyskusja mająca na celu syntetyczne podsumowanie rezultatów pracy poszczególnych grup ze wskazaniem kierunków zagospodarowania najmniej i najbardziej obciążających zasoby wodne oraz określeniem konkretnych działań służących ochronie zasobów wodnych.

  • Sporządzenie krótkiej notatki w zeszycie podsumowującej przeprowadzoną dyskusję.

Faza podsumowująca

  • Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

  • Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

  • Wykonanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale oraz sporządzenie analizy SWOT dotyczącej gospodarowania wodą w miejscu nauki/zamieszkania z punktu widzenia ochrony jej zasobów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafiki zawarte w e‑materiale i przygotowana przez uczniów mapa myśli mogą być wykorzystane podczas innych, zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych z hydrosferą, ochroną środowiska i rozwojem zrównoważonym. Uczeń może spożytkować e‑materiał do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy w domu oraz w czasie lekcji mających na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego hydrosfery oraz globalnych zagrożeń środowiska.