Autor: Katarzyna Lewandowska

Temat: Charles Baudelaire – poeta „młodopolski”

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• analizuje wiersze Charles'a Baudelaire’a: Oddźwięki, Otchłań, Leta;

• opisuje związek poezji Charles’a Baudelaire’a z twórczością polskich artystów;

• redaguje pisemne uzasadnienie podobieństw pokoleniowych niepokojów, absurdów czasów Charles’a Baudelaire’a i współczesnych;

• przedstawia uzasadnienie swoich wyborów interpretacyjnych;

• wykorzystuje w interpretacji wierszy Charles’a Baudelaire’a funkcjonalne konteksty.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Charles Baudelaire – poeta »młodopolski«”. Uczniowie powinni zapoznać się z tekstem z sekcji „Przeczytaj” w e‑podręczniku i przygotować ustne uzasadnienie przyczyn popularności poezji Charles’a Baudelaire’a wśród młodopolskich twórców.

2. Przekład intersemiotyczny. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują wybór ilustracji korespondujących z analizowanymi w lekcji fragmentami utworów poetyckich: Oddźwięki, Otchłań. Leta. Konieczne jest przygotowanie uzasadnienia wyboru materiału ikonograficznego.

3. Faza wprowadzająca:

• Wyświetlenie na tablicy treści zawartych w sekcji „Wprowadzenie”. Przybliżenie przez nauczyciela tematu i celów lekcji. Określenie wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.

• Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji. Następnie prosi, by uczniowie przygotowali – każdy indywidualnie – mapę myśli związaną z tematem. Wybrana osoba lub ochotnik zapisuje propozycje na tablicy. Faza realizacyjna:

4. Prezentacje uczniów. Uczniowie organizują wystawę obrazów, które wybrali z e‑materiału, i uzasadniają związek tych dzieł z wierszami Charles’a Baudelaire’a: Otchłań, Leta, Oddźwięki.

5. Kształcenie postrzegania historii literatury i dziejów kultury jako procesu.
   Nauczyciel, nawiązując do zadania przed lekcją, zadaje uczniom pytania:

• jaki nastrój dominuje w przeczytanych przez was wierszach? – jaki wpływ na powstanie utworu ma biografia autora?

  • jakie tematy inspirowały Charles’a Baudelaire’a?

• za pomocą jakich środków artystycznego wyrazu poeta mówił o absurdzie egzystencji? Uczniowie pracują w parach i swoje odpowiedzi porównują z tym, co przygotowali inni uczniowie. Nauczyciel weryfikuje efekty ich pracy.

Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną zamieszczona w e‑materiale i redagują krótkie noty biograficzne o wspominanych w tekście i przedstawionych na wizerunkach poetach przeklętych. Mogą korzystać ze źródeł internetowych, muszą pamiętać o podaniu bibliografii.

6. Utrwalanie wiedzy i umiejętności.
1. Uczniowie słuchają audiobooka Jak Polacy odkrywali Baudelaire’a i przygotowują ustną odpowiedź na pytanie: Co w życiu i twórczości Charles’a Baudelaire’a inspirowało młodopolskich artystów?
2. Nauczyciel ogłasza konkurs na najciekawszą i najlepiej zaprezentowaną odpowiedź. Uczniowie odpowiadają na pytanie, wykazując się uważnością w czasie słuchania nagrania oraz kreatywnością sposobu przygotowania odpowiedzi. Uczniowskie odpowiedzi podlegają ocenie koleżeńskiej. Faza podsumowująca:
3. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.
4. Na samoprzylepnych kartkach zapisują dokończenie zdania: Zaskoczyło mnie… Uwaga: dopisana treść musi łączyć się z tematem lekcji.
5. Kartki przyklejają na ścianie/tablicy, wybrany uczeń odczytuje głośno zapisane przez pozostałych zdania.

Praca domowa:

1. Sformułuj wypowiedź pisemną, w której zestawisz niepokoje swojego pokolenia z tymi, które prezentował Charles Baudelaire w swojej poezji.
lub
2. Zredaguj pisemną odpowiedź na pytanie: Dlaczego Charles Baudelaire jest nazywany poetą „młodopolskim”.

Materiały pomocnicze:
Charles Baudelaire, Kwiaty zła, Kraków 1990.

Bożena Chrząstowska, Literatura współczesna „źle obecna” w szkole, Wrocław 1991.

George Lakoff, Mark Johnson, Metafory w naszym życiu, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Grafika interaktywna” do podsumowania lekcji lub jej rozpoczęcia. Uczniowie mogę w ramach zadania domowego dokonać pisemnej analizy wybranej grafiki.