Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Udział usług w strukturze zatrudnienia.
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
XII. Usługi: zróżnicowanie sektora usług, rola usług komunikacyjnych, edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany towarowej z rozwoju społeczno‑gospodarczym, rodzaje transportu, atrakcyjność regionów turystycznych świata.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
● podaje przykłady działalności zaliczanych do sektora usług.
● porównuje udział usług w strukturze zatrudnienia w wybranych krajach i regionach świata w 2018 roku oraz wyjaśnia przyczyny jego zróżnicowania.
● porównuje dynamikę zmian udziału usług w strukturze zatrudnienia w wybranych krajach i regionach świata od początku lat 90. XX w.
● określa rolę kobiet i mężczyzn w kształtowaniu się struktury zatrudnienia w różnych regionach świata.
● formułuje zależność między udziałem usług w strukturze zatrudnienia a poziomem rozwoju gospodarczego.
Strategie: konektywizm, odwrócona klasa
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem, burza mózgów
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), mapa świata, zeszyt przedmiotowy,
Materiały pomocnicze:
Bibliografia:
Fierla I., Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa 2005.
Bryson J.R., Daniels P.W., Warf B., Service Worlds. People, Organisations, Technologies, Routledge, London and New York 2004.
Flejterski S., Panasiuk A., Perenc J., Rosa G. (red.), Współczesna ekonomika usług, PWN, Warszawa 2005.
Netografia [dostęp: 05.09.2019]:
PRZEBIEG LEKCJI
Kilka lekcji wcześniej nauczyciel prosi uczniów o zebranie informacji na temat podziałów gospodarki narodowej na sektory. Zaleca skorzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej, w tym z tych, które są podane wyżej oraz z e‑materiału. Efektem pracy uczniów jest syntetyczna notatka, mapa myśli lub inny rodzaj schematu w zeszycie.
Faza wprowadzająca
Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie i przypomnienie wiadomości na temat ostatniej lekcji.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat podziałów gospodarki narodowej na sektory. Uczniowie prezentują różne koncepcje i ewentualne problemy, na jakie napotkali podczas gromadzenia informacji. Nauczyciel, podsumowując tę dyskusję, stwierdza, że istnieje wiele takich klasyfikacji i wyświetla przykładową – podział na pięć sektorów – korzystając z niniejszego e‑materiału.
Następnie nauczyciel prosi, aby w parach (ewentualnie w grupach trzyosobowych) podzielić się swoimi wiadomościami lub przypuszczeniami na temat procentowego udziału usług w strukturze zatrudnienia. Zaleca również uwzględnienie tego zróżnicowania według regionów świata oraz według płci.
W kolejnym etapie nauczyciel rozpoczyna pogadankę na zadany wcześniej temat. Uczniowie zgłaszają swoje pomysły. Jednocześnie nauczyciel posiłkuje się wyświetlonym e‑materiałem (blokiem głównym oraz multimedium bazowym), weryfikując przypuszczenia uczniów. Oprócz stanu i struktury tego wskaźnika, prezentuje także jego dynamikę na przestrzeni lat (nie wyświetla jeszcze na tym etapie zróżnicowania zjawiska według poziomu rozwoju gospodarczego).
W trakcie prezentacji następuje burza mózgów na temat przyczyn omawianych zjawisk społeczno‑gospodarczych.
W kolejnej części lekcji nauczyciel prosi uczniów o sformułowania zależności między udziałem usług w strukturze zatrudnienia a poziomem rozwoju społeczno‑gospodarczego. Po tym zadaniu wyświetla pominięty wcześniej fragment grafiki interaktywnej, weryfikując odpowiedź klasy. Uczniowie zapisują odpowiedź w miejscu na to przeznaczonym (ćwiczenie 8 z bloku ćwiczeń interaktywnych).
Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie kilku pozostałych ćwiczeń z e‑materiału (w miarę możliwości czasowych). Wyświetla je na tablicy interaktywnej, a chętni uczniowie podchodzą i rozwiązują je.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy: nauczyciel zadaje pytania podsumowujące i prosi wybranych przez niego uczniów o udzielenie odpowiedzi.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów i przypomina cele zajęć.
Praca domowa:
Zadanie pracy domowej w postaci dokończenia ćwiczeń zawartych w e‑materiale i przestudiowanie raz jeszcze samodzielnie zagadnień z e‑materiału. Efektem pracy może być uzupełnienie notatki w zeszycie przedmiotowym.
Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: Uczniowie mogą także wykorzystać grafikę interaktywną, odtwarzając ją na tabletach w klasie (wówczas nauczyciel nie musi jej wyświetlać na ekranie).