Scenariusz

Autor

Learnetic SA

Temat zajęć

Środowisko geograficzne obszarów okołobiegunowych Ziemi

Grupa docelowa

szkoła podstawowa, klasa 8

Ogólny cel kształcenia

Scharakteryzowanie położenia i środowiska geograficznego Antarktyki i Arktyki,omówienie głównych cech i przyczyn zmian w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych oraz wyjaśnienie konieczności zachowania statusu Antarktydy określonego Traktatem Antarktycznym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006,

1) porozumiewanie się w języku ojczystym;

3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

5) umiejętność uczenia się;

Cele (szczegółowe) operacyjne

Uczeń:

1. opisuje położenie geograficzne i przebieg granic Arktyki oraz Antarktyki;

2. wymienia organizmy żyjące w Arktyce i Antarktyce;

3. wyjaśnia związki między położeniem geograficznym obszarów okołobiegunowych a cechami środowiska przyrodniczego;

4. wymienia przykłady zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych;

5. uzasadnia konieczność ochrony środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki;

6. wyjaśnia znaczenie postanowień Traktatu Antarktycznego.

Metody kształcenia:

• podające: pogadanka

• oglądowe: film dydaktyczny

• aktywizujące: burza mózgów

• programowane: praca z atlasem (mapą), praca z użyciem programów komputerowych i zasobów sieci internetowej

Formy ogranizacji pracy:

• zbiorowa

• praca w zespołach

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

1. Czynności porządkowe i przedstawienie tematu lekcji.

2. Nauczyciel rozdaje uczniom atlasy i prosi, aby przyjrzeli się uważnie obszarom, które na obu półkulach leżą powyżej szerokości geograficznej 60°. W tym czasie rysuje na tablicy linię, dzielącą ją na dwie części. Po jednej stronie zapisuje nazwę Arktyka, na drugiej – Antarktyka.

3. Nauczyciel zadaje uczniom pytania, na przykład:
   Co wiecie o Arktyce?
   Co wiecie o Antarktyce?
   Jakie dostrzegacie różnice między tymi regionami?
   Następnie prosi chętne osoby, by na podstawie informacji zawartych w atlasie lub własnej wiedzy, zapisywały indywidualne cechy każdego z rejonów na odpowiedniej części tablicy.

4. Nauczyciel zachęca uczniów do wspólnego obejrzenia filmu pt. „Środowisko geograficzne obszarów okołobiegunowych Ziemi”.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie wraz z nauczycielem oglądają film.

2. Nauczyciel zatrzymuje film po scenie, która kończy się zdaniem: „Dokonał tego Norweg Roald Amudsen w 1911 roku”, a następnie prosi uczniów, aby korzystając z podręcznika oraz zasobów Internetu wyszukali informacje dotyczące odkryć geograficznych na obu półkulach (np.: skąd pochodzą nazwy Arktyka i Antarktyka, kto był uczestnikiem wypraw polarnych, dlaczego to Peary został mianowany odkrywcą Arktyki). Nauczyciel zapisuje proponowane przez uczniów odpowiedzi na tablicy. Następnie uczniowie wybierają spośród nich te, które uważają za poprawne.

3. Nauczyciel kontynuuje projekcję filmu.

4. Nauczyciel zatrzymuje film na końcu sceny, która kończy się zdaniem: „Teren Antarktydy jest bardziej wyniosły, przez co temperatury są tam niższe niż w Arktyce” a następnie prosi uczniów aby spróbowali wyjaśnić związek między położeniem geograficznym obszarów okołobiegunowych a cechami ich środowiska przyrodniczego.

5. Nauczyciel prosi o przypomnienie znaczenia pojęć: lodowiec szelfowy, pak lodowy oraz nunatak, które są podstawą do zrozumienia treści z zakresu budowy geologicznej oraz ukształtowania terenu stref okołobiegunowych omawianych w kolejnej części filmu.

6. Nauczyciel kontynuuje projekcję filmu.

   Po jej zakończeniu prosi wybranych uczniów o podsumowanie informacji podanych w filmie. Uczniowie weryfikują poprawność wypisanych wcześnie na tablicy cech obu regionów.

7. Nauczyciel prosi uczniów o opowiedzenie, co rozumieją przez globalne ocieplenie i jakie mogą być jego skutki. Następnie, pracując w zespołach, uczniowie tworzą plany działań pozwalających zapobiec skutkom tego zjawiska.

8. Nauczyciel prosi przedstawicieli zespołów o odczytanie propozycji. Następnie uczniowie uzgadniają punkty widzenia i wspólnie tworzą ostateczny plan działań.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie rozwiązują interaktywne ćwiczenia multimedialne, podsumowujące wiedzę zdobytą w trakcie oglądania filmu.

2. Nauczyciel omawia odpowiedzi wspólnie z uczniami.

Praca domowa

Korzystając z internetu oraz literatury tematycznej wypisz po trzy nazwiska polarników, którzy brali udział w badaniach Arktyki i Antarktyki.

Narysuj schemat kuli ziemskiej. Oznacz granice obu stref okołobiegunowych, a następnie w każdej z nich narysuj elementy charakteryzujące daną strefę. Mogą to być: elementy fauny i flory, szczyty górskie, elementy klimatu (opady, temperatura).

Sporządź notatkę, w której opiszesz status prawny obu obszarów podbiegunowych.

Metryczka

Tytuł

Środowisko geograficzne obszarów okołobiegunowych Ziemi

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi

2.15. Arktyka i Antarktyka- środowisko przyrodnicze obszarów podbiegunowych

1. Położenie geograficzne Arktyki i Antarktyki- zasięg i wielkość obszarów

2. Cechy środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki

3. Arktyka i Antarktyka- sytuacja prawna, eksploatacja i ochrona zasobów

4. Badanie obszarów podobiegunowych

Przedmiot

Geografia

Etap edukacyjny

szkoła podstawowa, klasa 8

Nowa podstawa programowa

XVIII. Geografia obszarów okołobiegunowych: środowisko przyrodnicze; badania naukowe; polscy badacze. Uczeń:

1) charakteryzuje położenie i środowisko przyrodnicze Antarktydy oraz wyjaśnia konieczność zachowania jej statusu określonego Traktatem Antarktycznym.

Uwaga: niniejszy e‑materiał porusza zagadnienia wykraczające poza zakres podstawy programowej.

Kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006

1) porozumiewanie się w języku ojczystym;

3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

5) umiejętność uczenia się.

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia

Po zapoznaniu się z e‑materiałem uczeń:

1. omawia położenie geograficzne i granice Arktyki oraz Antarktyki;

2. wymienia organizmy żyjące w Arktyce i Antarktyce;

3. wyjaśnia związki między położeniem geograficznym obszarów okołobiegunowych a cechami środowiska przyrodniczego;

4. wyjaśnia terminy: lodowiec szelfowy, pak lodowy, nunatak;

5. uzasadnia konieczności ochrony środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki;

6. wymienia przykłady zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych.

Powiązanie z e‑podręcznikiem

http://www.epodreczniki.pl/reader/c/140479/v/23/t/student-canon/m/iMjNJ6kZt9