Dla nauczyciela
Autorka scenariusza: Sabina Świtała
Temat: Patrząc na cię, wszytkę władzą straciłem swoję
. Ideał urody kobiecej w epoce renesansu.
Adresat:
III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy:
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich.
Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
2) rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach (fantastyczną, symboliczną, mimetyczną, realistyczną, naturalistyczną, groteskową);
3) rozróżnia gatunki epickie, liryczne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole podstawowej oraz epos, odę, tragedię antyczną, psalm, kronikę, satyrę, sielankę, balladę, dramat romantyczny, powieść poetycką, a także odmiany powieści i dramatu, wymienia ich podstawowe cechy gatunkowe;
4) rozpoznaje w tekście literackim środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej oraz środki znaczeniowe: oksymoron, peryfrazę, eufonię, hiperbolę; leksykalne, w tym frazeologizmy; składniowe: antytezę, paralelizm, wyliczenie, epiforę, elipsę; wersyfikacyjne, w tym przerzutnię; określa ich funkcje.
II. Kształcenie językowe.
2. Zróżnicowanie języka.
Uczeń:
5) zna, rozumie i funkcjonalnie wykorzystuje biblizmy, mitologizmy, sentencje, przysłowia i aforyzmy obecne w polskim dziedzictwie kulturowym.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje renesansowy ideał urody;
analizuje sposoby artystycznych kreacji kobiet;
porównuje renesansowe i współczesne kanony kobiecego piękna;
określa środki stylistyczne, którymi posłużył się artysta, aby opisać urodę kobiecą;
zapisuje wnioski w postaci sentencji.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
metoda oglądowa;
pogadanka;
metoda ćwiczeń przedmiotowych;
praca z tekstem;
metoda działań praktycznych – kolaż;
metoda aktywizująca – sentencje.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca całego zespołu klasowego;
praca w parach.
Środki dydaktyczne
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/ tablica, pisak/ kreda.
Przebieg zajęć
Przed zajęciami
Uczniowie przygotowują plakaty, na których mają przedstawić współczesne kanony kobiecego piękna. Plakaty należy wykonać techniką kolażu, korzystając z wycinków np. z kolorowej prasy.
Faza wstępna
Uczestnicy zajęć prezentują swoje plakaty, rozmawiają na temat ideału kobiecej urody we współczesnym świecie.
Nauczyciel pyta, w jaki sposób ustala się obowiązujące kanony. W jaki sposób kanony kobiecego piękna określano kiedyś?
Podanie celu i tematu zajęć.
Faza realizacyjna
Młodzież pracuje w grupach. Na stronie Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej zapoznaje się z wybranymi tekstami artystów renesansu (fraszkami: Do Magdaleny, Na Barbarę, Do dziewki, Do Anny i pieśniami: Księgi pierwsze. Pieśń XIX, Księgi wtóre. Pieśń II, Księgi wtóre. Pieśń XXIII Jana Kochanowskiego oraz utworami Mikołaja Sępa‑Szarzyńskiego, poety przełomu epok: Fraszka do Zosie, Do Kasie, Nagrobek jednej pannie). Wypisuje cytaty określające cechy kobiet opiewane przez twórców renesansu do tabeli, następnie uzupełnia pozostałe kolumny tabeli.
Cytat | Autor i tytuł utworu | Środek stylistyczny, za pomocą którego opisano cechę |
Omówienie wyników pracy w grupach.
Uczniowie zapoznają się z blokiem tekstowym oraz multimedium bazowym i wykonują ćwiczenia 1, 2, 4, które omawiają wspólnie z nauczycielem.
Uczestnicy zajęć rozmawiają na temat tego, w jaki sposób zmieniły się kanony piękna. Odwołują się do kolaży, które przynieśli na zajęcia.
Faza podsumowująca
Młodzież, pracując w parach, wymyśla sentencje dotyczące piękna. Maksymy powinny zawierać element oceny zagadnienia omawianego na zajęciach. Następnie wybrane osoby prezentują swoje pomysły.
Praca domowa:
Przeczytaj fragment tekstu na temat renesansowej mody, a następnie wykonaj podane pod tekstem polecenia.
Materiały pomocnicze:
U. Eco, Historia piękna, tłum. Agnieszka Kuciak, Poznań 2005.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Multimedium bazowe można wykorzystać jako wprowadzenie do zajęć.