Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Tworzenie mapy GIS

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

Podstawa programowa

Zakres rozszerzony: I. Metody badań geograficznych i technologie geoinformacyjne: wywiady, badania ankietowe, analiza źródeł kartograficznych, wykorzystanie technologii informacyjno‑komunikacyjnych i geoinformacyjnych do pozyskania, tworzenia zbiorów, analizy i prezentacji danych przestrzennych.

Uczeń:

  1. wykorzystuje technologie informacyjno–komunikacyjne i geoinformacyjne do pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia źródła pozyskiwania darmowych danych do tworzenia map,

  • wskazuje programy i aplikacje do tworzenia map GIS,

  • opracowuje kartogram, korzystając z darmowego oprogramowania QGIS.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa, operacyjna

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, metody operatywne (praca z filmem samouczkiem zawartym w e‑materiale i tekstem e‑materiału, opracowanie kartogramu)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach,  praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety (z dobrym dostępem do internetu), e‑materiał, kartki papieru

Materiały pomocnicze:

GIS Support, Dane do pobrania (dostęp 5.02.2021).

W. Grygorenko, Redakcja i opracowanie map ogólnogeograficznych, PPWK, Warszawa 1970.

GUGiK, Dane z państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju - PRG (dostęp 5.02.2021).

GUS, Bank Danych Lokalnych (dostęp 5.02.2021). NaturalEarthData.com (dostęp 5.02.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć: Jedziesz na wycieczkę, z jakich źródeł informacji skorzystasz, mając na uwadze: dojazd, atrakcje turystyczne, bazę noclegową oraz wyżywienie?

  • Podkreślenie źródeł tradycyjnych i multimedialnych. Wyjaśnienie co oznacza skrót GIS oraz nawiązanie do najciekawszych elementów związanych z początkami Geographic Information System.

  • Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

  • Pogadanka – w jaki sposób i gdzie możemy wykorzystać bazę danych GIS? Uczniowie podają przykłady i zapisują na tablicy, tworząc mapę myśli.

  • Nauczyciel zadaje pytanie, czy uczniowie mogliby wykorzystać GIS do stworzenia własnej mapy.

  • Prosi uczniów o zapoznanie się z tekstem w e‑materiale: Skąd czerpać dane do stworzenia mapy?

  • Krótka dyskusja o programach możliwych do wykorzystania.

  • Nauczyciel stawia przed uczniami zadanie wykonania mapy GIS, przedstawiającej kartogram gęstości zaludnienia poszczególnych województw w Polsce; w wykonaniu zadania uczniowie wykorzystają program wskazany w e‑materiale.

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem e‑materiału: Kartogram gęstości zaludnienia Polski – krok po kroku; pobierają darmowy program ze strony https://www.qgis.org/pl/site/forusers/download.html (link podany w e‑materiale).

  • Jeżeli nauczyciel tworzył mapę GIS (sam lub z uczniami), może wybrać inny przykład do tworzenia mapy GIS ( inną jej treść); jeżeli jest początkującym w tworzeniu tego typu map, powinien skorzystać z przykładu w e‑materiale.

  • Po zapoznaniu się z tekstem, uczniowie analizują film samouczek, który w praktyczny sposób pokazuje, jak stworzyć kartogram i na koniec mapę GIS.

  • Uczniowie dobierają się w pary, każda z par, korzystając z poznanej instrukcji, tworzy mapę GIS z kartogramem przedstawiającym gęstość zaludnienia Polski.

  • Uczniowie zapisują swoje mapy w pliku PDF, jeżeli jest taka możliwość, drukują je.

  • Mapę można wkleić do zeszytu zamiast notatki z lekcji.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie.

  • Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie indywidualnie lub w parach (w których pracowali na lekcji) wykonują wskazane ćwiczenia z e‑materiału.

  • Uczniowie omawiają ćwiczenia, nauczyciel w razie potrzeby wspiera ich.

  • Na koniec uczniowie wymieniają umiejętności, które utrwalili lub nabyli podczas tej lekcji; mówią co było łatwe, trudne, do czego chcieliby wrócić na innych lekcjach itp.

Praca domowa

  • Pracując z kolegą/koleżanką, wykonaj mapę GIS dotyczącą waszego regionu – tytuł (temat) mapy możecie wybrać dowolnie. Mapę zapisz (do przedstawienia w klasie) lub wydrukuj.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film samouczek może wykorzystać uczeń indywidualnie przy planowaniu np. wycieczki, wakacji oraz do samodzielnego kształcenia.

Sprawdź się