Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

VII. Konspekt (scenariusz) lekcji

Imię i nazwisko autora:

Elżbieta Kawecka

Przedmiot:

fizyka

Temat zajęć:

Klasyfikacja oporów ruchu

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;

15) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.

II. Mechanika. Uczeń:

7) rozróżnia opory ruchu (opory ośrodka i tarcie); omawia rolę tarcia na wybranych przykładach.

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;

19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;

II. Mechanika. Uczeń:

17) opisuje opory ruchu (opory ośrodka, tarcie statyczne, tarcie kinetyczne); rozróżnia współczynniki tarcia kinetycznego oraz tarcia statycznego; omawia rolę tarcia na wybranych przykładach.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  1. klasyfikuje opory ruchu,

  2. ilustruje różne rodzaje oporów przykładami, wyjaśniając przy tym wpływ sił oporu na ruch ciał,

  3. wyjaśnia różnicę między siłą tarcia statycznego i kinetycznego oraz oblicza wartości tych sił,

  4. analizuje i uzupełnia mapę pojęciową z klasyfikacją oporów ruchu,

  5. wyjaśnia wpływ oporu powietrza na ruch ciał.

Strategie nauczania:

concept mapping / mind mapping – tworzenie i wykorzystywanie map pojęciowych / map myśli

Metody nauczania:

rozwiazywanie problemów, dyskusja.

Formy zajęć:

praca w parach

Środki dydaktyczne:

mapa pojęciowa „Klasyfikacja oporów ruchu”, zestaw zadań interaktywnych

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „ Jak rozróżnić opory ruchu?”, „Co to jest opór ośrodka?”, „Co to jest tarcie statyczne?”,” Co to jest tarcie kinetyczne?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Zaciekawienie: Pogadanka na temat skoków spadochronowych i skoków „z krawędzi kosmosu” (na przykładzie skoku Felixa Baumgartnera z roku 2012).

Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów w kontekście realizowanego tematu oraz nawiązanie do tej wiedzy:

-Jakie znasz siły oporu? Podaj przykłady.

-Od czego zależy wartość siły tarcia?

-Od czego zależy siła oporu powietrza?

Faza realizacyjna:

Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2‑osobowe (na przykład metodą losowania) i omawia sposób pracy z mapą pojęciową.

Praca w parach:

  • Uczniowie oglądają i bawią się mapą pojęciową z klasyfikacją oporów ruchu rozwijając jej kolejne gałęzie. Po rozwinięciu wszystkich gałęzi uzupełniają brakujące podpisy na podstawie części „Warto przeczytać” e‑materiału.

  • Uczniowie analizują podane przykłady ruchu i przyporządkowują im różne siły oporu. Wstawiają odpowiednie połączenia.

  • Rozwiązują zadania 1, 2 i 6 z zestawu ćwiczeń.

Nauczyciel pełni rolę doradcy, obserwuje i kontroluje pracę uczniów.

Faza podsumowująca:

Uczniowie w parach przeprowadzają dyskusję podsumowującą w oparciu o rozwiązanie zadań 3 i 4. Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, wspiera w realizacji zadania.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i umiejętności zdobyte w czasie lekcji przez rozwiązanie w domu zadań 5 i 7 (poziom podstawowy), 8 (poziom rozszerzony).

Dodatkowo, chętni uczniowie z klas o rozszerzonym programie fizyki mogą wyszukać dane dotyczące „skoków z krawędzi kosmosu” i przeanalizować je pod względem sił oporu.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium.

Mapa pojęciowa może być samodzielnie wykorzystana przez uczniów po lekcji do przypomnienia lub powtórzenia klasyfikacji oporów ruchu.