Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Badanie opinii publicznej i jej rola

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

9) interpretuje wyniki badań opinii publicznej; porównuje wyniki sondaży (np. przedwyborczych oraz rezultatów wyborów) z rzeczywistymi postawami lub zachowaniami, formułuje hipotezy dotyczące przyczyn różnic przekraczających wartość błędu statystycznego.

Zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

9) analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – postawy społeczeństwa polskiego wobec instytucji publicznych i polityków;

10) przygotowuje i przeprowadza w najbliższym otoczeniu minisondaż opinii publicznej na temat dotyczący polityki i interpretuje jego wyniki.

X. Kontrola władzy.

Uczeń:

1) wykazuje możliwość wpływu opinii publicznej i zachowań politycznych społeczeństwa na decyzje polityczne władz różnego szczebla.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcie opinia publiczna;

• interpretuje wyniki badań opinii publicznej;

• porównuje wyniki sondaży z wynikami wyborów prezydenckich w Polsce;

• wskazuje postawy społeczeństwa polskiego wobec instytucji publicznych i polityków;

• przeprowadza minisondaż opinii publicznej jako zadanie domowe;

• wskazuje na wpływ opinii publicznej na decyzje polityczne władz różnego szczebla.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń oraz prezentacji multimedialnej;

• burza mózgów;

• mapa myśli.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Chętne/wybrane osoby przygotowują krótkie prezentacje nt.:

• czynniki kształtujące opinię publiczną;

• funkcje opinii publicznej.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Uczniowie w parach odpowiadają na pytanie: „Czym jest opinia publiczna i do czego służy?”. Chętne/wybrane pary przedstawiają swoje propozycje. Reszta zespołu klasowego może je uzupełniać. Pomysły uczniów są zapisywane na tablicy w postaci mapy myśli.

Faza realizacyjna

1. Wspólne omówienie pojęcia opinia publiczna przez odwołanie się do poglądów J. Locke'a i J.J. Rousseau.

2. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich pozostali uczniowie mogą zadawać prelegentom pytania i dyskutować. Na zakończenie chętna/wybrana osoba przedstawia podsumowanie.

3. Analiza prezentacji multimedialnej: „Jak wykonać sondażowe badanie opinii publicznej?”.

4. Ćwiczenie polegające na interpretacji wyników badania opinii publicznej przed I turą wyborów prezydenckich w RP z wynikami I tury.

5. Krótka dyskusja: „Czy zawsze można ufać wynikom badania opinii publicznej?”. Uczniowie zastanawiają się nad rzetelnością badań, ich metodologią i wiarygodnością wyników.

Faza podsumowująca

1. Zapoznanie się z filmem „Czy opinia publiczna jeszcze istnieje i czy jest groźna?”. Medium jest przyczynkiem do poruszenia z uczniami takich tematów jak:

• Czy należy przeprowadzać sondaże opinii publicznej w celu jej poznania i wykorzystania w zarządzaniu państwem?

• W jaki sposób opinia publiczna może zagrażać funkcjonowaniu państwa?

• Jaka jest rola hejtu we współczesnej opinii publicznej?

2. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela.

Praca domowa:

Wykonaj minisondaż opinii publicznej na dowolny temat związany z mediami.

Materiały pomocnicze:

Mirosław Szreder, Metody i techniki sondażowych badań opinii, Warszawa, 2004.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film może być inspiracją do przygotowania kampanii przeciw hejtowi w mediach społecznościowych. Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana do samodzielnego wykonania badania opinii publicznej.